Czujki dymu i tlenku węgla mają za zadanie zaalarmować lokatorów w sytuacji wystąpienia zagrożenia pożarem lub zaczadzeniem. Jest to prosty i tani sposób, by zabezpieczyć mienie oraz ochronić życie i zdrowie domowników.
Gdzie zamontować czujki dymu?
Pomieszczeniem, w którym najczęściej dochodzi do pożaru, jest kuchnia. Mimo to nie zaleca się montowania tam czujek ze względu na ilość fałszywych alarmów. Zaleca się montowanie czujek w korytarzu na każdej kondygnacji. Jeżeli dom ma jedną kondygnację, należy umieścić czujkę w korytarzu lub w holu pomiędzy sypialnią a pokojem dziennym. Sygnał dźwiękowy czujki powinien być słyszalny w każdej części domu. Jeżeli dom ma jedną kondygnację, ale jest duży i ma więcej niż jedną sypialnię, to jedna czujka będzie niewystarczająca. W przypadku domu, który ma więcej niż jedną kondygnację, wskazane jest zamontowanie czujki w holu na parterze w pobliżu klatki schodowej. Z kolei druga czujka powinna być zamontowana nad schodami w wyższej kondygnacji.
Gdzie zamontować czujki tlenku węgla?
Montaż czujki czadu jest niezwykle ważny, gdyż tlenek węgla jest gazem, którego nie jesteśmy w stanie wykryć ludzkimi zmysłami. Montaż czujek czadu powinien odbywać się zgodnie z zaleceniami producenta. Przyjęło się, że czujki powinno montować się na wysokości wzroku, minimum 1,5 m nad podłogą oraz ok. 2 m od urządzeń będących źródłem emisji tlenku węgla. Czujników nie należy montować w martwych punktach, wilgotnych miejscach oraz tam, gdzie działanie detektorów będzie zakłócone przez dopływ świeżego powietrza. Ilość czujników uzależniona jest od liczby urządzeń mogących emitować dwutlenek węgla do otoczenia. W budynkach wielokondygnacyjnych należy zainstalować co najmniej jedną czujkę na każdym z pięter.
Powszechny obowiązek stosowania czujników dymu i tlenku węgla
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 listopada 2024 r. zmieniającym rozporządzanie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów wprowadzono powszechny obowiązek stosowania urządzeń do wykrywania dymu i czadu.
Obowiązek stosowania autonomicznych czujek dymu w istniejących lokalach mieszkalnych będzie obowiązywał od 1 stycznia 2030 roku. W nowych lokalach mieszkalnych, powstałych po wejściu w życie rozporządzenia, obowiązek ten już ma zastosowanie. Wymóg ten obejmuje również lokale, w których świadczone są usługi hotelarskie.
Obowiązek stosowania autonomicznych czujek tlenku węgla dotyczy pomieszczeń, w których spalane są paliwa stałe, ciekłe lub gazowe. W istniejących lokalach mieszkalnych wymóg ten zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2030 roku, natomiast w nowych – od dnia wejścia w życie rozporządzenia. W przypadku istniejących lokali użytkowych przeznaczonych na pobyt ludzi obowiązek ten będzie obowiązywał od 30 czerwca 2026 roku, a w nowych – od momentu wejścia w życie rozporządzenia.
Zarządcy nieruchomości, deweloperzy i przedstawiciele gmin każdego dnia stają przed wyzwaniem stworzenia funkcjonalnych, bezpiecznych i atrakcyjnych miejsc dla dzieci. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom,...
Zarządcy nieruchomości, deweloperzy i przedstawiciele gmin każdego dnia stają przed wyzwaniem stworzenia funkcjonalnych, bezpiecznych i atrakcyjnych miejsc dla dzieci. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, NOVUM przedstawia gotowe pakiety placów zabaw, które zapewniają szybkie, proste i ekonomiczne rozwiązania. Sprawdź, dlaczego gotowe zestawy NOVUM to idealny wybór dla Twojej inwestycji!
W dobie intensywnej urbanizacji oraz rosnącej potrzeby dbania o estetykę przestrzeni publicznej, pojemniki półpodziemne i podziemne stają się standardem w nowoczesnych systemach gospodarowania odpadami....
W dobie intensywnej urbanizacji oraz rosnącej potrzeby dbania o estetykę przestrzeni publicznej, pojemniki półpodziemne i podziemne stają się standardem w nowoczesnych systemach gospodarowania odpadami. To innowacyjne rozwiązania, które łączą funkcjonalność, ekologię i estetykę, skutecznie wpisując się w koncepcję zrównoważonego rozwoju miast.
Współczesna architektura coraz częściej uwzględnia potrzeby osób z ograniczoną mobilnością. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technicznym możliwe jest tworzenie przestrzeni dostępnych dla każdego. Firma...
Współczesna architektura coraz częściej uwzględnia potrzeby osób z ograniczoną mobilnością. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technicznym możliwe jest tworzenie przestrzeni dostępnych dla każdego. Firma Windy Schodowe od ponad 15 lat dostarcza sprawdzone urządzenia dla osób starszych i osób z niepełnosprawnościami, które pomagają skutecznie pokonywać bariery architektoniczne w domach prywatnych i budynkach publicznych.
Hydroizolacja dachów jest kluczowym elementem ochrony budynków wielorodzinnych przed szkodliwym wpływem wilgoci i wody opadowej. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich...
Hydroizolacja dachów jest kluczowym elementem ochrony budynków wielorodzinnych przed szkodliwym wpływem wilgoci i wody opadowej. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zniszczenia konstrukcji, rozwój pleśni czy pogorszenie komfortu mieszkańców.
Srebrna moneta Amerykański Orzeł 1 oz od lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród inwestorów oraz kolekcjonerów z całego świata. Jej historia nie jest bardzo długa, Srebrny Amerykański Orzeł został...
Srebrna moneta Amerykański Orzeł 1 oz od lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród inwestorów oraz kolekcjonerów z całego świata. Jej historia nie jest bardzo długa, Srebrny Amerykański Orzeł został wybity po raz pierwszy dopiero w 1985 roku, a do emisji trafił w 1986 r. Mimo to – wraz ze Złotym Orłem – ta srebrna moneta stała się ikoną inwestycji w kruszce.
Aplikacja mobilna Purmo Calculator ma na celu prosty dobór grzejników w przypadku wymiany źródła ciepła lub modernizacji istniejącej instalacji. To narzędzie dedykowane instalatorom, którzy po wpisaniu...
Aplikacja mobilna Purmo Calculator ma na celu prosty dobór grzejników w przypadku wymiany źródła ciepła lub modernizacji istniejącej instalacji. To narzędzie dedykowane instalatorom, którzy po wpisaniu podstawowych danych, takich jak np. głębokość i szerokość grzejnika, obciążenie grzewcze pomieszczenia i temperatura zasilania instalacji otrzymają m.in. informację jaka powierzchnia może być ogrzana wybranym modelem. Aplikacja dostępna jest na telefon komórkowy, w wersji na IOS i Android.
Z pozoru winda to tylko detal, kolejny punkt na liście inwestycyjnej. Winda – jedzie w górę, zjeżdża w dół. Ale w tej ciszy mechanicznego ruchu kryje się historia, o której większość mieszkańców dowiaduje...
Z pozoru winda to tylko detal, kolejny punkt na liście inwestycyjnej. Winda – jedzie w górę, zjeżdża w dół. Ale w tej ciszy mechanicznego ruchu kryje się historia, o której większość mieszkańców dowiaduje się dopiero wtedy, gdy jest już za późno. Wtedy, gdy pojawia się rachunek.
Problemy z parkowaniem na osiedlach i przy budynkach komercyjnych to codzienność dla wielu zarządców nieruchomości. Brak wolnych miejsc postojowych, nielegalne parkowanie na terenach wspólnot mieszkaniowych,...
Problemy z parkowaniem na osiedlach i przy budynkach komercyjnych to codzienność dla wielu zarządców nieruchomości. Brak wolnych miejsc postojowych, nielegalne parkowanie na terenach wspólnot mieszkaniowych, zastawianie dróg pożarowych czy blokowanie wjazdów dla służb ratunkowych – to tylko niektóre wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć administratorzy budynków i właściciele nieruchomości.
Efektywna komunikacja to fundament skutecznego zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi. W dobie cyfrowej transformacji, sprawna wymiana informacji między zarządcami a mieszkańcami staje się nie tylko ułatwieniem,...
Efektywna komunikacja to fundament skutecznego zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi. W dobie cyfrowej transformacji, sprawna wymiana informacji między zarządcami a mieszkańcami staje się nie tylko ułatwieniem, ale koniecznością biznesową. Zarządcy zarówno małych, jak i dużych wspólnot mieszkaniowych stoją przed wyzwaniem dostosowania kanałów komunikacji do rosnących oczekiwań właścicieli lokali.
W dobie rosnących kosztów zatrudnienia, dynamicznie rozwijającej się technologii oraz coraz większych wymagań względem bezpieczeństwa, właściciele nieruchomości, deweloperzy i zarządcy wspólnot mieszkaniowych...
W dobie rosnących kosztów zatrudnienia, dynamicznie rozwijającej się technologii oraz coraz większych wymagań względem bezpieczeństwa, właściciele nieruchomości, deweloperzy i zarządcy wspólnot mieszkaniowych poszukują rozwiązań efektywnych, elastycznych i ekonomicznych. Jednym z najbardziej innowacyjnych podejść ostatnich lat jest tzw. ochrona hybrydowa — czyli połączenie fizycznej obecności portiera w określonych godzinach dziennych z systemami monitoringu wizyjnego (CCTV) i zdalnym nadzorem prowadzonym...
Wbrew pozorom sektor kultury oferuje bardzo szerokie spektrum możliwości zawodowych dla wszystkich osób zainteresowanych sztuką, historią, literaturą czy działaniami społecznymi. Praca w tej dziedzinie...
Wbrew pozorom sektor kultury oferuje bardzo szerokie spektrum możliwości zawodowych dla wszystkich osób zainteresowanych sztuką, historią, literaturą czy działaniami społecznymi. Praca w tej dziedzinie może być przede wszystkim niezwykle satysfakcjonująca, ale również pełna wyzwań, a co najważniejsze w większości przypadków będzie wymagać kreatywności. Poznaj zatem kilka ścieżek kariery, które można rozważyć, poszukując dla siebie pracy w sektorze kultury.
Nowe przepisy o czujkach dymu i tlenku węgla, nowe obowiązki władającego w zakresie przeglądów i konserwacji urządzeń i instalacji systemu ochrony PPOŻ, nowe obowiązki w prowadzeniu dokumentacji techniczno-budowlanej...
Nowe przepisy o czujkach dymu i tlenku węgla, nowe obowiązki władającego w zakresie przeglądów i konserwacji urządzeń i instalacji systemu ochrony PPOŻ, nowe obowiązki w prowadzeniu dokumentacji techniczno-budowlanej i KOB, scenariusze pożarowe a rozwiązania systemu ochrony przeciwpożarowej, strefy pożarowe a obowiązki – to tylko kilka spośród długiej listy zagadnień, które zostaną poruszone przez p. Eugenię Śleszyńską podczas styczniowego szkolenia. Zapraszamy!
Odnotowane w ostatnim czasie wydarzenia losowe spowodowane zatruciem czadem przyśpieszyły wydanie przepisów regulujących obowiązkowe montowanie czujek tlenku węgla w budynkach. Poniżej prezentujemy nowe...
Odnotowane w ostatnim czasie wydarzenia losowe spowodowane zatruciem czadem przyśpieszyły wydanie przepisów regulujących obowiązkowe montowanie czujek tlenku węgla w budynkach. Poniżej prezentujemy nowe przepisy i obowiązki dotyczące walki z czadem.
W wielu miejscach sezon grzewczy już się rozpoczął. Policja apeluje o rozwagę i ostrożność podczas korzystania z urządzeń grzewczych, aby zminimalizować ryzyko pożarów, które w tym okresie występują znacznie...
W wielu miejscach sezon grzewczy już się rozpoczął. Policja apeluje o rozwagę i ostrożność podczas korzystania z urządzeń grzewczych, aby zminimalizować ryzyko pożarów, które w tym okresie występują znacznie częściej.
Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęła propozycja ze strony Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej (PSP) dotycząca wprowadzenia nowych wymagań w zakresie bezpieczeństwa prywatnych...
Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęła propozycja ze strony Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej (PSP) dotycząca wprowadzenia nowych wymagań w zakresie bezpieczeństwa prywatnych mieszkań. Chodzi o konieczność instalacji w mieszkaniu czujnika tlenku węgla lub dymu.
Sezon grzewczy nadchodzi wielkimi krokami. Wprawdzie w ciągu dnia termometry odnotowują jeszcze dwucyfrowe wyniki, jednak noce bywają różne. Stąd wiele osób uruchamia już systemy grzewcze. Apelujemy, aby...
Sezon grzewczy nadchodzi wielkimi krokami. Wprawdzie w ciągu dnia termometry odnotowują jeszcze dwucyfrowe wyniki, jednak noce bywają różne. Stąd wiele osób uruchamia już systemy grzewcze. Apelujemy, aby robić to z rozwagą, wykonując odpowiednie przeglądy instalacji oraz sprzętów.
Mimo że za oknem jeszcze w wielu miejscach ciepło i słonecznie, to mamy już jesień. A zatem ochłodzenie może przyjść nagle, stąd warto przygotować się do sezonu grzewczego już teraz.
Mimo że za oknem jeszcze w wielu miejscach ciepło i słonecznie, to mamy już jesień. A zatem ochłodzenie może przyjść nagle, stąd warto przygotować się do sezonu grzewczego już teraz.
Rozpoczął się sezon grzewczy, a wraz z nim wzrasta ryzyko pojawienia się śmiertelnych przypadków zatruć osób tlenkiem węgla (czadem), z uwagi na niewłaściwe eksploatowanie urządzeń grzewczych. Przyczyną...
Rozpoczął się sezon grzewczy, a wraz z nim wzrasta ryzyko pojawienia się śmiertelnych przypadków zatruć osób tlenkiem węgla (czadem), z uwagi na niewłaściwe eksploatowanie urządzeń grzewczych. Przyczyną tragedii może być niewiedza, zaniedbanie, czy wadliwa instalacja odprowadzania spalin.
Od 23 grudnia 2024 zacznie obowiązywać rozporządzenie dotyczące stosowania czujników pożarowych w budynkach i lokalach mieszkalnych. Właściciele będą mieli czas na przygotowanie się do nowych przepisów...
Od 23 grudnia 2024 zacznie obowiązywać rozporządzenie dotyczące stosowania czujników pożarowych w budynkach i lokalach mieszkalnych. Właściciele będą mieli czas na przygotowanie się do nowych przepisów i montaż urządzeń.
Tomasz Siemoniak, szef MSWiA, podpisał 21 listopada rozporządzenie, które wprowadza nowe zasady dotyczące stosowania czujek pożarowych. Ma to być mocny sygnał ze strony państwa, że każdy dom powinien być...
Tomasz Siemoniak, szef MSWiA, podpisał 21 listopada rozporządzenie, które wprowadza nowe zasady dotyczące stosowania czujek pożarowych. Ma to być mocny sygnał ze strony państwa, że każdy dom powinien być wyposażony w czujki dymu.
Pytanie o to, kiedy potrzebny czujnik czadu jest banalne. A odpowiedzi można udzielić jednym słowem. Według danych gromadzonych przez Państwową Straż Pożarną każdego roku w Polsce w wyniku zatruć tlenkiem...
Pytanie o to, kiedy potrzebny czujnik czadu jest banalne. A odpowiedzi można udzielić jednym słowem. Według danych gromadzonych przez Państwową Straż Pożarną każdego roku w Polsce w wyniku zatruć tlenkiem węgla ginie kilkadziesiąt osób, natomiast kilkaset trafia do szpitala. Zwykle jest to konsekwencją niewłaściwej eksploatacji instalacji i urządzeń grzewczych lub wad konstrukcyjnych budynku. Mowa m.in. o niesprawnych piecykach gazowych, braku drożności przewodów dymowych czy wentylacyjnych. Niestety...
Nie ma smaku, zapachu, koloru, nie podrażnia nosa, jest niewidoczny dla oczu – mowa o tlenku węgla. Objawy jego zatrucia są bardzo typowe dla przeziębienia – ból głowy, zmęczenie, osłabienie organizmu....
Nie ma smaku, zapachu, koloru, nie podrażnia nosa, jest niewidoczny dla oczu – mowa o tlenku węgla. Objawy jego zatrucia są bardzo typowe dla przeziębienia – ból głowy, zmęczenie, osłabienie organizmu. Stąd rzadko osoby z takimi objawami są świadome zagrożenia. A zagrożenie jest ogromne – wdychanie tlenku węgla może doprowadzić do śmierci. Zatem tytułowego pytanie: Gdzie zamontować czujnik czadu, nie należy bagatelizować, ponieważ właściwy montaż urządzenia może nas ochronić przed niebezpieczeństwem.
Kradzieże, włamania, napady czy akty wandalizmu – to tylko kilka przykładów z długiej listy zagrożeń, jakie mogą czyhać na mieszkańców osiedla. Stąd zamykanie osiedli mieszkaniowych i stosowanie na ich...
Kradzieże, włamania, napady czy akty wandalizmu – to tylko kilka przykładów z długiej listy zagrożeń, jakie mogą czyhać na mieszkańców osiedla. Stąd zamykanie osiedli mieszkaniowych i stosowanie na ich obszarze monitoringu to praktyka, która w ostatnich latach zyskuje na popularności. Wszystko po to, aby zapewnić mieszkańcom osiedla najwyższy poziom bezpieczeństwa.
Rodzina przyszłościowych pomp ciepła bazujących na naturalnym czynniku chłodniczym, jakim jest propan (R290), została powiększona o kolejne dwie jednostki o mocy 10 i 12 kW. Dotychczas były dostępne modele...
Rodzina przyszłościowych pomp ciepła bazujących na naturalnym czynniku chłodniczym, jakim jest propan (R290), została powiększona o kolejne dwie jednostki o mocy 10 i 12 kW. Dotychczas były dostępne modele o mocach: 4, 5 i 7 kW. Przybliżona moc grzewcza podawana w przypadku pomp ciepła Logatherm WLW186i AR i WLW176i AR odnosi się do temperatury zewnętrznej -7°C.
Wbrew pozorom sektor kultury oferuje bardzo szerokie spektrum możliwości zawodowych dla wszystkich osób zainteresowanych sztuką, historią, literaturą czy działaniami społecznymi. Praca w tej dziedzinie...
Wbrew pozorom sektor kultury oferuje bardzo szerokie spektrum możliwości zawodowych dla wszystkich osób zainteresowanych sztuką, historią, literaturą czy działaniami społecznymi. Praca w tej dziedzinie może być przede wszystkim niezwykle satysfakcjonująca, ale również pełna wyzwań, a co najważniejsze w większości przypadków będzie wymagać kreatywności. Poznaj zatem kilka ścieżek kariery, które można rozważyć, poszukując dla siebie pracy w sektorze kultury.
W dobie rosnących kosztów zatrudnienia, dynamicznie rozwijającej się technologii oraz coraz większych wymagań względem bezpieczeństwa, właściciele nieruchomości, deweloperzy i zarządcy wspólnot mieszkaniowych...
W dobie rosnących kosztów zatrudnienia, dynamicznie rozwijającej się technologii oraz coraz większych wymagań względem bezpieczeństwa, właściciele nieruchomości, deweloperzy i zarządcy wspólnot mieszkaniowych poszukują rozwiązań efektywnych, elastycznych i ekonomicznych. Jednym z najbardziej innowacyjnych podejść ostatnich lat jest tzw. ochrona hybrydowa — czyli połączenie fizycznej obecności portiera w określonych godzinach dziennych z systemami monitoringu wizyjnego (CCTV) i zdalnym nadzorem prowadzonym...
Efektywna komunikacja to fundament skutecznego zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi. W dobie cyfrowej transformacji, sprawna wymiana informacji między zarządcami a mieszkańcami staje się nie tylko ułatwieniem,...
Efektywna komunikacja to fundament skutecznego zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi. W dobie cyfrowej transformacji, sprawna wymiana informacji między zarządcami a mieszkańcami staje się nie tylko ułatwieniem, ale koniecznością biznesową. Zarządcy zarówno małych, jak i dużych wspólnot mieszkaniowych stoją przed wyzwaniem dostosowania kanałów komunikacji do rosnących oczekiwań właścicieli lokali.
Problemy z parkowaniem na osiedlach i przy budynkach komercyjnych to codzienność dla wielu zarządców nieruchomości. Brak wolnych miejsc postojowych, nielegalne parkowanie na terenach wspólnot mieszkaniowych,...
Problemy z parkowaniem na osiedlach i przy budynkach komercyjnych to codzienność dla wielu zarządców nieruchomości. Brak wolnych miejsc postojowych, nielegalne parkowanie na terenach wspólnot mieszkaniowych, zastawianie dróg pożarowych czy blokowanie wjazdów dla służb ratunkowych – to tylko niektóre wyzwania, z jakimi muszą się mierzyć administratorzy budynków i właściciele nieruchomości.
Z pozoru winda to tylko detal, kolejny punkt na liście inwestycyjnej. Winda – jedzie w górę, zjeżdża w dół. Ale w tej ciszy mechanicznego ruchu kryje się historia, o której większość mieszkańców dowiaduje...
Z pozoru winda to tylko detal, kolejny punkt na liście inwestycyjnej. Winda – jedzie w górę, zjeżdża w dół. Ale w tej ciszy mechanicznego ruchu kryje się historia, o której większość mieszkańców dowiaduje się dopiero wtedy, gdy jest już za późno. Wtedy, gdy pojawia się rachunek.
Aplikacja mobilna Purmo Calculator ma na celu prosty dobór grzejników w przypadku wymiany źródła ciepła lub modernizacji istniejącej instalacji. To narzędzie dedykowane instalatorom, którzy po wpisaniu...
Aplikacja mobilna Purmo Calculator ma na celu prosty dobór grzejników w przypadku wymiany źródła ciepła lub modernizacji istniejącej instalacji. To narzędzie dedykowane instalatorom, którzy po wpisaniu podstawowych danych, takich jak np. głębokość i szerokość grzejnika, obciążenie grzewcze pomieszczenia i temperatura zasilania instalacji otrzymają m.in. informację jaka powierzchnia może być ogrzana wybranym modelem. Aplikacja dostępna jest na telefon komórkowy, w wersji na IOS i Android.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.administrator24.info. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.administrator24.info oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
