Żądanie zamieszczenia określonych spraw w porządku obrad spółdzielni

Komentowane rozstrzygnięcia sądów powszechnych usuwają wątpliwości związane z tym ile podpisów należy zebrać, aby żądanie zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia było skuteczne. Zgodnie z poniższymi orzeczeniami dla skutecznego zgłoszenia żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad należy zebrać 1/10 podpisów członków, a 10 podpisów jak dla projektu uchwały.

W wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 11 czerwca 2019 r. (sygn. akt I C 1684/18), którego wykładnia została potwierdzona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2020 r. (sygn. akt V ACa 452/19) przesądzono, że dla skutecznego zgłoszenia żądania przez członków spółdzielni mieszkaniowej konieczne jest zebranie podpisów 1/10 członków spółdzielni, gdyż ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie reguluje ilości osób, które mają złożyć podpis pod żądaniem.

W związku z tym, biorąc pod uwagę przepis art. 1 ust. 7 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w zw. z art. 40 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze, zgodnie z którym w zakresie nieuregulowanym w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych „stosuje” się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze, tj. art. 40 § 2 tej ustawy, w świetle którego uprawnieni do żądania zwołania walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli), w myśl art. 39 § 2 i 3, mogą również żądać zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku jego obrad.

Zgodnie z art. 39 § 2 pkt 2 ustawy Prawo spółdzielcze, zarząd zwołuje walne zgromadzenie także na żądanie przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków.

Sprawę uprawnienia do żądania zamieszczenia określonych spraw w porządku obrad reguluje również ustawa Prawo spółdzielcze, które stanowi, że uprawnienie to przysługuje przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej niż trzech członków spółdzielni, jeżeli nie zastrzeżono w statucie inaczej. Skoro ustawodawca nie zawarł takich rozwiązań w ustawie szczegółowej o spółdzielniach mieszkaniowych, to tym samym przesądził, że w kwestii żądania zamieszczenia spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia należy stosować przepisy ustawy Prawo spółdzielcze. Wniosek więc nie jest skutecznie złożony, gdyż nie jest poparty przez co najmniej jedną dziesiątą ogółu członków spółdzielni. 

Sąd Okręgowy w Toruniu uznał, że z przedstawionego przez powodów żądania wynika, iż w istocie domagali się dokonania wykładni przepisów prawa, a mianowicie art. 8³ ust. 10, 11, 13 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 39 i 40 ustawy Prawo spółdzielcze. Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że rola sądu w postępowaniu nie sprowadza się do tłumaczenia stronom znaczenia przepisów, ale do tego, by rozstrzygnąć spór zaistniały między stroną powodową, a stroną pozwaną. Ponadto – w ocenie Sądu Okręgowego – przepisy powoływane przez stronę powodową są jasne i nie budzą żadnych wątpliwości.

Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2020 r.: sąd I instancji przytoczył treść art. 8³ ust. 10 i 11 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i uznał, że z powyższych przepisów wynika, iż 10 członków spółdzielni jest niezbędnych do poparcia projektu uchwały zgłaszanej przez członków spółdzielni i tylko w takim zakresie taka ilość członków jest niezbędna. Ten przepis nie wskazuje ilości członków potrzebnych do zgłoszenia żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części.

Sąd Okręgowy podkreślił, że w niniejszej sprawie chodziło właśnie o zgłoszenie żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części. Skoro tak, to zgodnie z art. 1 ust. 7 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze. Art. 39 ustawy Prawo spółdzielcze stanowi, że walne zgromadzenie zwołuje zarząd przynajmniej raz w roku w ciągu 6 m-cy po upływie roku obrachunkowego. Zarząd także zwołuje walne zgromadzenie na żądanie przynajmniej 1/10, nie mniej jednak niż 3 członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków.

Zgodnie natomiast z art. 41 ww. ustawy walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanych do wiadomości członków w terminach i w sposób określony w statucie. Natomiast zgodnie z art. 40 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze uprawnieni do żądania zwołania walnego zgromadzenia w myśl art. 39 § 2 i 3 mogą również żądać zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku jego obrad, pod warunkiem wystąpienia z tym żądaniem w terminie określonym przez statut. Sąd zwrócił uwagę, że statut pozwanej spółdzielni nie reguluje ilu członków jest uprawnionych do zgłoszenia żądania zwołania walnego zgromadzenia. W związku z tym, obowiązującym przepisem jest art. 39 ustawy Prawo spółdzielcze.

W ocenie Piotra Pałki – radcy prawnego i wspólnika DERC PAŁKA Kancelaria Radców Prawnych w Warszawie, Kancelarii współpracującej ze Związkiem Rewizyjnym Spółdzielni Mieszkaniowych RP ww. orzeczenia potwierdzają właściwy kierunek wykładni przepisów prawa spółdzielczego. Nie można bowiem pomijać przepisu art. 1 ust. 7 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, który expressis verbis wskazuje, że jeżeli ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie reguluje danych spraw, to należy stosować przepisy ustawy Prawo spółdzielcze.

Ponadto w ocenie Kancelarii jest to stosowanie przepisów ustawy – Prawa spółdzielczego wprost. Gdyby bowiem racjonalny ustawodawca chciał zastosować ,,odpowiednie’’ odesłanie, to wprowadziłby takie rozwiązanie. Tym samym dla skutecznego żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej konieczne jest żądanie przynajmniej 1/10 członków, nie mniej jednak niż 3 członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!