Odpowiedzialność podatnika za zobowiązania podatkowe

Odpowiedzialność podatnika, także wspólnoty mieszkaniowej, powstaje z mocy prawa wraz z powstaniem zobowiązania podatkowego, bez konieczności wszczęcia postępowania podatkowego i istnieje przez cały czas wymagalności zobowiązania podatkowego, a kończy się wraz z jego wygaśnięciem, z wyjątkami dotyczącymi przedawnienia zobowiązania podatkowego.

WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 8 listopada 2018 r. (sygn. akt I SA/Gl 575/18) zauważył: „Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe, jako świadczenia publicznoprawne, nie jest w żadnej mierze oparta na zasadzie winy. Obowiązek podatkowy ma charakter obiektywny, a jego warunki wynikają z treści przepisów prawa podatkowego. Okoliczność, że strona działa w dobrej lub złej wierze, nie może wpływać na kształt obowiązku podatkowego”.

Powstaje w związku z tym pytanie, czy przepisy art. 26 Ordynacji podatkowej (dalej: OP) o odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe „majątkiem podatnika” obejmują także wspólnoty mieszkaniowe? Wyjaśnijmy, że każda wspólnota mieszkaniowa – jako osoba ustawowa – jest płatnikiem różnych podatków z mocy wielu ustaw, w tym podatku dochodowego od osób prawnych, podatku VAT (gdy jest podatnikiem VAT czynnym), opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i odpowiednio innych opłat. Wspólnota mieszkaniowa zatrudniająca pracowników lub zleceniobiorców jest także płatnikiem, za co odpowiada przed organem podatkowym i wobec ZUS.

Wspólnota mieszkaniowa pokrywa te zobowiązania z posiadanych środków pieniężnych, zgromadzonych na swoim rachunku bankowym. Z mocy prawa, środki te są jej majątkiem finansowym, z którego pokrywa zobowiązania finansowe wobec wierzycieli, także wobec organów podatkowych.

Zauważmy, że wspólnota mieszkaniowa jako jednostka odpowiada tylko za swoje zobowiązania podatkowe, a nie za zobowiązania podatkowe właścicieli lokali, tworzących wspólnotę, ponieważ jest podmiotem odrębnym od nich podatkowo, co potwierdził SA w Katowicach w wyroku z dnia 5 sierpnia 2014 r. (sygn. akt I ACa 293/14), stwierdzając: „Wspólnota mieszkaniowa (jako osoba ustawowa) nie odpowiada za zobowiązania poszczególnych jej członków”. Jednakże, w szczególnej sytuacji braku możliwości pokrycia zobowiązań podatkowych przez wspólnotę jako podatnika, postępowanie podatkowe może być adresowane do właścicieli lokali w związku z solidarnością podatkową [według udziału właściciela we współwłasności] oraz w związku z przepisami art. 17 ustawy o własności lokali (dalej: UWL).

Czytaj też: Zwolnienie od PIT przychodu ze sprzedaży nieruchomości >>

[podatek, podatki, vat, zobowiązania podatkowe, podatnik, wspólnota mieszkaniowa, odpowiedzialność podatnika]