Bardzo wiele innych mieszkań należących do prywatnych właścicieli znajduje się w blokach zarządzanych przez spółdzielnie. Często pada pytanie, czy mieszkanie spółdzielcze można wynająć bez żadnych formalności.
Mieszkanie spółdzielcze niejedno ma imię
Członkowie spółdzielni mogą posiadać trzy różne tytuły prawne do lokali – spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz prawo odrębnej własności mieszkania. Ostatnie z wymienionych praw zapewnia pełną autonomię jego posiadaczowi. Wówczas właściciel mieszkania w bloku zarządzanym przez spółdzielnię mieszkaniową nie musi nikogo pytać o zgodę na wynajęcie lokalu (na cele typowo mieszkaniowe.
Może Cię zainteresuje: Mieć czy być? – Polski zasób mieszkaniowy na tle UE
Wątpliwości związane z najmem mogą dotyczyć dwóch pozostałych praw. Pierwsze – spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania – najbardziej przypomina najem i jest niezbywalne, a także nie podlega dziedziczeniu. Spółdzielcze własnościowe prawo dotyczące lokalu z kolei bardziej przypomina prawo własności – m.in. ze względu na swoją zbywalność, dziedziczność i możliwość obciążenia hipoteką. Pamiętać jednak należy, że właścicielem lokali udostępnianych na podstawie dwóch spółdzielczych praw nadal pozostaje spółdzielnia.
Obecne przepisy korzystne dla spółdzielcy
Wątpliwości dotyczące tego, czy mieszkanie spółdzielcze można łatwo wynająć, wynikają z faktu, że przepisy regulujące działanie spółdzielni mieszkaniowych często zmieniały się w przeszłości, np. wielokrotna nowelizacja ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. W pierwotnie ogłoszonej wersji tego aktu prawnego (Dz.U. 2001 nr 4 poz. 27) znajdował się artykuł 9 ustęp 7 dotyczący spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Mówił on, że: „Wynajęcie lub oddanie w bezpłatne używanie całego lokalu mieszkalnego wymaga zgody spółdzielni. Spółdzielnia nie może odmówić wyrażenia takiej zgody bez uzasadnionej przyczyny”.
Ustawa z dnia 19 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2002 nr 240 poz. 2058) wprowadziła zasadę, zgodnie z którą mieszkanie spółdzielcze (lokatorskie/własnościowe) może być całkowicie lub częściowo oddane w bezpłatne używanie albo wynajęte bez konieczności uzyskania zgody spółdzielni.
– Przepisy obowiązujące od 15 stycznia 2003 r. wskazują, że zgoda spółdzielni jest wymagana tylko, gdy wynajęcie lub bezpłatne używanie będzie skutkowało zmianą sposobu korzystania z lokalu albo zmianą jego przeznaczenia” – informuje Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl
Takie zasady obowiązują do dziś. Oznacza to, że osoba zamierzająca wynająć mieszkanie spółdzielcze, powinna ubiegać się o zgodę spółdzielni tylko, jeżeli taki najem będzie skutkował wykorzystaniem lokum na cele inne niż mieszkaniowe (np. otwarciem w nim gabinetu lekarskiego). Spółdzielnię trzeba natomiast pisemnie powiadomić, jeśli wynajem lub bezpłatne używanie będzie miało wpływ na wysokość comiesięcznych opłat.
Może Ci się spodoba: Skutki prawne zniszczenia budynku
Restrykcje odnośnie najmu się nie pojawiły
W 2016 r. pojawiały się medialne doniesienia o możliwości ograniczenia wynajmu przez posiadaczy spółdzielczych lokatorskich i własnościowych praw do lokali. Takie pogłoski były związane z pracami nad kolejną nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Szybko okazało się jednak, że rząd nie zamierza zaostrzać zasad, na jakich można wynająć mieszkanie spółdzielcze. Swoich wewnętrznych ograniczeń odnośnie wynajmu nie powinny wprowadzać też spółdzielnie. Statut spółdzielni mieszkaniowej określa prawa i obowiązki członków tylko w zakresie nieuregulowanym ustawą.
Źródło: Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl
Chcesz być na bieżąco? Czytaj nasz newsletter! |
[mieszkania spółdzielcze, najem mieszkania, spółdzielnia mieszkaniowa, ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych]