Ile ciepła na ogrzewanie można kupić za opłaty do SM
Wykorzystując dane meteorologiczne oraz taryfy dla wytwórców i dystrybutora ciepła, wyliczono, ile energii można kupić w ciągu roku za opłaty pobierane przez poszczególne spółdzielnie mieszkaniowe.
Do obliczeń przyjęto powierzchnię użytkową mieszkania 60,80 m2. Wyniki obliczeń prezentuje rysunek.
Zawyżenie opłat za ciepło
Przyjmując oszacowaną moc cieplną i zużycie energii do centralnego ogrzewania, można określić opłaty za ciepło, jakie powinni wnosić lokatorzy spółdzielni mieszkaniowych we Wrocławiu.
Porównanie ponoszonych obecnie i prawdopodobnych opłat za centralne ogrzewanie przedstawia tabela 3.
Tabela 3. Porównanie obecnych opłat za centralne ogrzewanie i oszacowanych na podstawie wskaźnika kubaturowego
SM |
c.o. |
cq |
δc |
[zł/m2 mies.] |
[%] |
||
Cichy Kącik |
2,53 |
1,36 |
86,03 |
Energetyk |
1,80 |
1,36 |
32,35 |
Grądów |
2,38 |
1,36 |
75,00 |
Instal |
2,52 |
1,36 |
85,29 |
Kozanów |
2,05 |
1,36 |
50,74 |
Krzywoustego |
2,68 |
2,01 |
33,33 |
Metalowiec |
2,45 |
1,36 |
80,15 |
Nowy Dwór |
2,45 |
1,36 |
80,15 |
Piast |
2,92 |
1,36 |
114,71 |
Polanka |
1,50 |
1,36 |
10,29 |
Południe |
2,00 |
1,36 |
47,06 |
Popowice |
1,80 |
1,36 |
32,35 |
Wojewodzianka |
2,65 |
1,36 |
94,85 |
średnia |
2,287 |
1,36 |
63,25 |
Można uznać, że jedynie w SM „Polanka" opłaty za centralne ogrzewanie są uzasadnione. W trzech spółdzielniach (SM „Energetyk", „Krzywoustego" i „Popowice") opłaty można traktować jako dopuszczalne.
Znacznie zawyżone natomiast są koszty ponoszone przez lokatorów spółdzielni mieszkaniowych, w których „nadwyżka" zbieranych należności za centralne ogrzewanie wynosi 80-95% kwoty najbardziej prawdopodobnej. A sytuacja w SM „Piast" zdecydowanie wymaga wyjaśnienia.
Zadania dla wytwórców i dystrybutora ciepła
Oczywiście koszty wytwórców i dystrybutorów ciepła powinny być równoważone przez opłaty odbiorców. Skutkiem działań zmierzających do urealnienia struktury kosztów ciepła powinno być zweryfikowanie taryf.
Można w ten sposób planować i ponosić koszty uzasadnione, na przykład na modernizację źródeł ciepła, gdyż ich moce nie będą zawyżone. Niekiedy zawyżenie mocy wynosi nawet 100%. Sytuacja taka wystąpiła np. w ciepłowni stanowiącej własność Ciepłownictwa Sp. z o.o. w Nowej Rudzie [9, 10].
Innym skutkiem działań wynikających z urealnienia struktury kosztów powinno być zwiększenie efektywności energetycznej odbiorców końcowych. Jest to ze wszech miar wskazane, zwłaszcza że prawdopodobnie od 1 stycznia 2011 r. zacznie obowiązywać ustawa o efektywności energetycznej [18]. A przejrzysta budowa taryfy będzie sprzyjała racjonalnemu postępowaniu wytwórców i dystrybutorów energii cieplnej.
Wnioski
Nie można jednoznacznie ocenić przyczyn dużego zróżnicowania opłat. Może to na przykład wynikać z zaległości, kar lub odsetek za opóźnienie w płaceniu należności za dostawę ciepła.
Zarządy spółdzielni mieszkaniowych mogą również traktować opłaty za ciepło jako swoisty bufor finansowy i dodatkowe źródło dochodów (lokaty) albo wnoszenie opłat za lokatorów, którzy nie regulują należności na bieżąco. A jedną z przyczyn może być zawyżanie zamówionej mocy cieplnej [8, 9].
Problem zróżnicowania opłat za ogrzewanie wymaga szczegółowego wyjaśnienia ze strony zarządów spółdzielni, wytwórców i dystrybutorów energii cieplnej. Lokatorzy powinni domagać się od zarządów spółdzielni mieszkaniowych dostępu do faktur za ciepło i ujawnienia sposobu rozliczania kosztów energii z dostawcą.
Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (wytwórcy i dystrybutorzy ciepła) powinny publikować w Biuletynie Informacji Publicznej dane, które pozwolą lokatorom lub wynajętym przez nich ekspertom śledzić poziom techniczny oraz koszty produkcji i dostawy energii. Najważniejsze informacje to:
- sumaryczna moc cieplna zamówiona przez dystrybutora i odbiorców,
- roczna produkcja ciepła,
- średnia temperatura zewnętrzna w sezonie ogrzewczym,
- czas trwania sezonu ogrzewczego,
- udział strat ciepła w jego produkcji,
- struktura kosztów wytwarzania i dystrybucji ciepła.
Dokładniejsze planowanie kosztów, zwłaszcza modernizacji źródeł ciepła, powinno obniżyć koszty wytwórców.
Porównanie mocy cieplnej do centralnego ogrzewania na podstawie opłat oraz wskaźnika kubaturowego
Literatura
1. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (DzU nr 89 z 2006 r., poz. 625, ze zm.).
2. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Metalowiec", Wrocław, http://www.metalowiec.wroclaw.pl/ranking.pdf.
3. Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja SA, Raport roczny 2008, Wrocław 2009, www.kogeneracja.com.pl.
4. Młyńczak A., Analiza techniczno-ekonomiczna dostawy ciepła z ciepłowni „PZL-HYDRAL" SA w 1995 r. Prognoza na 1996 r. i lata dalsze, Wrocław 1996, praca niepublikowana.
5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzory kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (DzU nr 43, poz. 346).
6. PN-EN 832. Właściwości cieplne budynków. Obliczanie zapotrzebowania na energię do ogrzewania. Budynki mieszkalne; zastąpiona przez PN-EN ISO 13790:2008.
7. PN-EN 12831:2006. Instalacje ogrzewcze w budynkach. Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego.
8. Śnieżyk R., Wyznaczanie rzeczywistej mocy zamówionej na podstawie wskazań ciepłomierzy, „Rynek Energii" nr 1/2010.
9. Śnieżyk R., Analiza dostawy ciepła na podstawie zużycia ciepła do Spółdzielni Mieszkaniowej Nowa Ruda do określenia mocy zamówionej, Wrocław, Święta Katarzyna 2009.
10. Śnieżyk R., Analiza dostawy ciepła na podstawie zużycia ciepła do Spółdzielni Mieszkaniowej „Górnik" w Nowej Rudzie do określenia mocy zamówionej, Wrocław, Święta Katarzyna 2009.
11. Korzeniewski W., Obliczanie powierzchni i kubatury budynków, COIB, Warszawa 2001.
12. PN-B-02025 Obliczanie sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynków mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego.
13. Zakład Meteorologii i Klimatologii, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, „Biuletyn Meteorologiczny" nr 10-17, Wrocław 2008-2009.
14. Kardasz A., Cichy monopolista na lokalnym rynku ciepła, „Rynek Energii" nr 5/2009.
15. Taryfa dla ciepła, Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja SA, Wrocław, decyzja Prezesa URE z 18 czerwca 2009 r. nr OWR-4210-30/2009/1276/X-A/MB.
16. Taryfa dla ciepła, Zakład Ciepłowniczy Term Hydral Sp. z o.o., Wrocław, decyzja Prezesa URE z 18 września 2008 r. nr OWR-4210-35/2008/30/VI-A/AŁ..
17. Taryfa dla ciepła, Fortum Heat and Power Sp. z o.o., Wrocław, decyzja Prezesa URE z 15 grudnia 2008 r. nr OWR-4210-63/2008/252/IX-B/AŁ.
18. Projekt ustawy o efektywności energetycznej ver. 12, http://www.mg.gov.pl.
19. Śnieżyk R., Metoda egzekwowania mocy zamówionej odbiorców ciepła, „Rynek Energii" nr 6/2006.
Artykuł jest skróconą wersją publikacji zamieszczonej w „INSTALU" nr 4/2010
Czytaj też:
Wykorzystanie termowizji w budynkach
O grzejnikach c.o. prawie wszystko
Modernizacja instalacji centralnego ogrzewania. Wymiana instalacji
Modernizacja instalacji grzewczych. Straty ciepła
O centralnym ogrzewaniu dla zarządcy (2)