Minimalne standardy usług świadczonych w mieszkaniach treningowych i wspomaganych

Zdaniem rządu, poprzednie nazewnictwo „było odbierane w sposób negatywny przez środowisko osób niepełnosprawnych oraz osoby związane z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz tej grupy osób”. Nowelizacja ustawy miała na celu „podkreślenie podmiotowości osób niepełnosprawnych, starszych lub przewlekle chorych, które wymagają wsparcia”.  

Kiedy mieszkanie treningowe lub wspomagane?

Kierowanie do mieszkań treningowych lub wspomaganych należy do kompetencji gminy lub powiatu, w zależności od podstawy i okoliczności udzielanego wsparcia. Objęcie pomocą w formie pobytu w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym jest poprzedzone zawarciem kontraktu mieszkaniowego (swoistego rodzaju ustaleń) pomiędzy podmiotem kierującym do tej formy wsparcia, podmiotem prowadzącym mieszkanie treningowe lub wspomagane, a osobą ubiegającą się o pobyt w takim mieszkaniu (lub jej przedstawicielem ustawowym – gdy osoba ta nie ma zdolności do czynności prawnych).

Przyznanie wsparcia następuje w drodze decyzji administracyjnej. 

Usługi w nowym rozporządzeniu

Projektowane rozporządzenie określa m.in. jakie usługi muszą być zapewnione w mieszkaniu treningowym, a jakie we wspomaganym.

Usługi treningowe dotyczą m.in.: samoobsługi, zaspokajania codziennych potrzeb życiowych, w tym przygotowywania posiłków, efektywnego zarządzania czasem, efektywnego zarządzania finansami, prowadzenia gospodarstwa domowego, załatwiania spraw osobistych i urzędowych, utrzymywania więzi rodzinnych, rozwiązywania konfliktów interpersonalnych i autonomii decyzyjnej, uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej, poszukiwania pracy oraz utrzymania zatrudnienia.

Może Cię zainteresuje: Jeden darmowy rachunek za prąd w tym roku

Zakres wsparcia w mieszkaniu wspomaganym może natomiast obejmować pomoc w wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym dotyczących: przemieszczania się, utrzymania higieny osobistej, ubierania się, prania, sprzątania, zakupów i przygotowywania posiłków. Usługi wsparcia obejmują również rozwijanie lub utrwalanie umiejętności praktycznych służących niezależnemu życiu: samoobsługę, zaspokajanie codziennych potrzeb życiowych, załatwianie spraw osobistych i urzędowych, prowadzenie gospodarstwa domowego, efektywne zarządzanie czasem, poszukiwanie pracy oraz utrzymanie zatrudnienia, efektywne zarządzania finansami, rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych oraz rozwijanie autonomii decyzyjnej. Wsparcie może też polegać na pomocy w realizacji kontaktów społecznych przez umożliwienie osobie utrzymywania więzi rodzinnych i uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej. 

Projekt zakłada, że w przypadku, gdy osoby korzystające z usług w mieszkaniu wspomaganym są osobami z niepełnosprawnościami, starszymi lub przewlekle chorymi i wymagają pomocy w przemieszczaniu się, utrzymaniu higieny osobistej oraz ubieraniu, minimalny zakres tygodniowy i dzienny podstawowych usług niezbędnych w życiu codziennym w mieszkaniu wspomaganym wynosi nie krócej niż trzy godziny dziennie przez siedem dni w tygodniu. 

Regulacja przewiduje, że osobom korzystającym z usług w mieszkaniu wspomaganym, niebędącym osobami z niepełnosprawnościami, starszymi lub przewlekle chorymi, nie świadczy się usług obejmujących pomocy w wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym. 

Powierzchnia użytkowa

Minimalna powierzchnia użytkowa przypadająca na jedną osobę w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym nie może być mniejsza niż 12 m², przy czym liczba osób w mieszkaniu nie może być wyższa niż sześć. Jeden pokój mogą zajmować maksymalnie dwie osoby. 

Projektowane przepisy rozporządzenia wskazują również rodzaje pomieszczeń, które powinny znajdować się w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym (w zależności od liczby osób w mieszkaniu) oraz rodzaj niezbędnego wyposażenia w tych pomieszczeniach.

Tym samym każde mieszkanie treningowe lub wspomagane, oprócz pomieszczeń mieszkalnych, składa się z kuchni lub aneksu kuchennego, łazienki, wydzielonego ustępu lub miski ustępowej w łazience oraz przestrzeni komunikacji wewnętrznej. W przypadku gdy mieszkanie treningowe lub wspomagane składa się z aneksu kuchennego znajdującego się w pokoju mieszkalnym, to mogą z niego korzystać wyłącznie osoby w nim zamieszkujące.

Wszystkie pomieszczenia w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym, w którym ze wsparcia korzystają osoby z niepełnosprawnościami ruchowymi, muszą być pozbawione barier architektonicznych i dostępne dla tych osób z zewnątrz. 

Standard wyposażenia

Projektowana regulacja zawiera również szczegółowy standard wyposażenia i zakłada, że każdej osobie zapewnia się łóżko lub tapczan, szafę ubraniową, szafkę nocną, krzesło lub fotel. Natomiast kuchnia lub aneks kuchenny są wyposażone w kuchenkę, zlewozmywak, lodówkę, meble kuchenne, sprzęt i naczynia do przygotowywania oraz spożywania posiłków.

Może Cię zainteresuje: Nowelizacja prawa geologicznego powoduje obawy inwestorów

Łazienka, której minimalna powierzchnia nie może być mniejsza niż cztery m², jest wyposażona w wannę lub natrysk, umywalkę, miskę ustępową, jeżeli nie ma wydzielonego ustępu. Ponadto mieszkanie treningowe i mieszkanie wspomagane musi być wyposażone w pralkę automatyczną, a także telewizor lub komputer z dostępem do internetu.

Inne kwestie

Projekt rozporządzenia reguluje również kwestie przejściowe. I tak: liczba osób w mieszkaniu treningowym i mieszkaniu wspomaganym do dnia 31 grudnia 2023 roku nie może być wyższa niż 10, a do dnia 31 grudnia 2024 roku nie może być wyższa niż siedem. 

Przewiduje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie 1 listopada 2023 roku. Z taką datą wchodzi też większość przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw.

Jak przekonuje resort rodziny w uzasadnieniu do projektu, usługi świadczone w mieszkaniach treningowych i wspomaganych „mają zapobiegać odizolowaniu od rodziny i społeczności lokalnej oraz umożliwiać podtrzymywanie więzi rodzinnych i sąsiedzkich”. „Odbiorca usług traktowany jest indywidualnie – ma wpływ na decyzje, które dotyczą jego życia, a wsparcie dostosowane jest do jego potrzeb i możliwości, by zapewnić mu największy możliwy zakres samodzielności i aktywności” – podkreśla resort.

Źródło: samorzad.pap.pl