Doświadczenia estońskie w zakresie termomodernizacji
Blisko 65% obywateli Estonii mieszka w budynkach wielorodzinnych. Całkowita liczba takich budynków wynosiła w 2010 roku ok. 20 tys. [1]. Podobnie jak w Polsce wielorodzinne budynki mieszkalne w Estonii powstawały bez wentylacji mechanicznej – stosowano wentylację naturalną. W budynkach liczących do sześciu kondygnacji każde mieszkanie miało oddzielny szacht, natomiast w wyższych budynkach w oddzielne szachty wentylacyjne wyposażone były mieszkania na dwóch najwyższych kondygnacjach.
treść sponsorowana
Pierwsze remonty budynków wielorodzinnych przeprowadzano, podobnie jak w Polsce, poczynając od lat 90. Nie stawiano wówczas żadnych wymagań dotyczących wentylacji.
Remonty ze wsparciem krajowym
W latach 2010–2014 realizowano pierwszy program remontów ze wsparciem krajowym. Wyremontowano wówczas 663 budynki, a na dofinansowanie przeznaczono ok. 38 mln euro (wartość inwestycji – 135 mln euro). Intensywność dofinansowania (istniały trzy progi) zależała od (łącznie) osiągniętej redukcji zużycia energii i uzyskanej wartości EP. Ponad połowa inwestycji skorzystała z najwyższego poziomu dofinansowania. Średnia oszczędność energii na budynek wyniosła 43%, a całkowitą roczną oszczędność energii oszacowano na 60 GWh [1].
W latach 2014–2017 wyremontowano kolejne 460 budynków mieszkalnych, wiążąc intensywność dofinansowania ze spełnieniem wymogów technicznych. Środki pochodziły z funduszy unijnych i wyniosły ok. 102 mln euro. Aż 90% dofinansowanych projektów skorzystało z najwyższego poziomu dotacji – średnia wartość wsparcia wyniosła 702 tys. euro [1].
Wsparcia finansowego dla remontów budynków wielorodzinnych udziela fundusz KredEx. Został on powołany przez Ministerstwo Spraw Gospodarczych i Komunikacji w 2001 roku [2]. Wsparcie to zależy od spełnienia wymagań dotyczących parametrów komfortu, które miały być uzyskane po przeprowadzeniu inwestycji. Miały być one zgodne z wymaganiami dla kategorii II określonej w normie EN 15251:2007 [4] – tabela 1
Opis kategorii
Poziom normalny – kategoria zalecana dla budynków nowo wznoszonych lub remontowanych
Maks. stężenie CO2 ponad poziom na zewnątrz budynku [ppm]
500
Temperatura robocza
budynek
pomieszczenia
min. dla ogrzewania (zima) [ºC]
maks. dla chłodzenia (lato) [ºC]
budynki z chłodzeniem mechanicznym
mieszkalne
20
26
pozostałe
18
—
budynki bez chłodzenia mechanicznego
mieszkalne
20-25
23-26
pozostałe
20-25
23-26
Tabela 1. Przykładowe wartości parametrów dla budynków mieszkalnych dla II kategorii oczekiwanych parametrów komfortu (Indoor Climate Category) [4]
Osiągnięcie parametrów normowych stanowiło podstawę do ubiegania się o dotację. O intensywności wsparcia (poziomie dofinansowania) decydowało początkowo głównie spełnienie warunków związanych z energooszczędnością (tabela 2).
Intensywność dofinansowania
15%
25%
35%
Efektywność energetyczna
EP ≤ 250 kWh/m²/rok
EP ≤ 200 kWh/m²/rok
EP ≤150 kWh/m²/rok
Obniżenie zużycia energii na cele grzewcze
≥ 20% (<2000 m²) ≥ 30% (> 2000 m²)
≥ 40%
≥ 50%
Tabela 2. Dotacje w latach 2010–2014 – uzależnienie intensywności dofinansowania od wymagań technicznych [2, 5]
Wentylacja budynków
Badania przeprowadzone po pierwszym okresie dotacji (2010–2014) wykazały jednak, że problemem wciąż pozostawała niedostateczna wentylacja i zła jakość powietrza wewnętrznego [3]. Dlatego w kolejnych latach (2014–2018) dodano wymagania dotyczące parametrów bezpośrednio związanych z wentylacją, a dla najwyższego poziomu dofinansowania (40%) jasno wskazano konieczność zastosowania rozwiązań wentylacyjnych z odzyskiem ciepła, zwiększając także wymogi dotyczące izolacyjności okien. Dowiedz się więcej >>
Większy nacisk położono także m.in. na bardziej szczegółową dokumentację projektową, weryfikację dokumentacji przez ekspertów niezależnych współpracujących z funduszem KredEx, rozruch, konserwację i pomiary (ocena strumieni powietrza wentylacyjnego przy rozruchu, pomiar efektywności energetycznej po roku pracy nowego systemu) oraz standaryzację – KredEX opracował poradnik z modelowymi rozwiązaniami, z których mogą korzystać projektanci [1].
Po pierwszym okresie (ok. pół roku) obaw, że zastosowanie odzysku ciepła i zwiększenie izolacyjności okien będą „niewykonalne” [1], okazało się, że najwyższy poziom dofinansowania (40%) cieszył się największym zainteresowaniem odbiorców. Skorzystało z niego aż 90% podmiotów ubiegających się o dofinansowanie w tym okresie.
Programy dotacji z funduszu KredEX prowadzone są w dalszym ciągu – najnowszy nabór dla budynków wielorodzinnych zakończył się 3 maja 2021 roku. Najwyższa intensywność dofinansowania wynosiła nawet 50%, a wartość – do 1 mln euro na spółdzielnię/zarządcę. Wśród trzech celów prowadzenia programu wskazano na osiągnięcie efektywności energetycznej i lepszej jakości powietrza wewnętrznego dla budynków mieszkalnych.
Charakterystyka budownictwa wielorodzinnego z XX wieku w Polsce bardzo przypomina tę z Estonii – przeważają osiedla wybudowane w technologii tzw. wielkiej płyty, charakteryzujące się bardzo niskim standardem energetycznym.
1.Kurnitski Jarek, Deep integrated renovation – the Estonian KredEx renovation grant programme experience, Tallinn, May 2018.
3.Kuusk Kalle, Kurnitski Jarek, State-Subsidised Refurbishment of Socialist Apartment Buildings in Estonia, [in:] „Housing Estates in the Baltic Countries”, Springer Open, Tallinn 2019, p. 339–355.
Bartosz Pawela
Dział systemów niskoenergetycznych Menedżer Produktów nZEB
Każdego zarządcę, inwestora i dewelopera zagadnienie termomodernizacji potrafi doprowadzić do „czarnej rozpaczy”. Czy inwestycja powinna być kompleksowa, czy też wystarczy podstawowa? Jaki będzie czas...
Każdego zarządcę, inwestora i dewelopera zagadnienie termomodernizacji potrafi doprowadzić do „czarnej rozpaczy”. Czy inwestycja powinna być kompleksowa, czy też wystarczy podstawowa? Jaki będzie czas zwrotu inwestycji? I przede wszystkim: skąd wziąć na to czas i pieniądze? Spółka Frapol, znając rozterki osób zarządzających budynkami spółdzielczymi, wychodzi naprzeciw takim problemom, oferując autorski program ODDECH DLA SPÓŁDZIELNI.
Świadoma, głęboka termomodernizacja budynków, której istotną składową stanowi zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, jest w naszym kraju ciągle marginalizowana, chociaż potencjał i skala...
Świadoma, głęboka termomodernizacja budynków, której istotną składową stanowi zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, jest w naszym kraju ciągle marginalizowana, chociaż potencjał i skala korzyści, jakie może przynieść jej wdrożenie, są ogromne.
Podczas remontów budynków wielorodzinnych w obszarze wentylacji najczęściej stosowano następujące rozwiązania techniczne: zrównoważona wentylacja centralna (mechaniczna nawiewno-wywiewna) z odzyskiem ciepła,...
Podczas remontów budynków wielorodzinnych w obszarze wentylacji najczęściej stosowano następujące rozwiązania techniczne: zrównoważona wentylacja centralna (mechaniczna nawiewno-wywiewna) z odzyskiem ciepła, z instalacją przewodów na elewacji, wentylacja wyciągowa z odzyskiem ciepła i pompą ciepła, (tylko pierwszy okres dotacji) wentylacja zdecentralizowana (rekuperatory pomieszczeniowe – urządzenia obsługujące pojedyncze pomieszczenia) z odzyskiem ciepła, (tylko pierwszy okres dotacji) remont istniejącej...
Wiele budynków wielorodzinnych w Europie Środkowo-Wschodniej powstało w latach 1960–1990. Szczególnie w latach 70. i 80. wznoszono obiekty z wielkiej płyty (a w mniejszym stopniu z ceramiki budowlanej)....
Wiele budynków wielorodzinnych w Europie Środkowo-Wschodniej powstało w latach 1960–1990. Szczególnie w latach 70. i 80. wznoszono obiekty z wielkiej płyty (a w mniejszym stopniu z ceramiki budowlanej). Niedoskonałe wówczas technologie i słaba jakość wykonania tych budynków przekładały się na powstawanie mostków cieplnych o dużym wpływie na izolacyjność (a właściwie jej brak).
Budynki wielorodzinne, jak każde inne, wymagają stałej i skutecznej wentylacji, jednak w wielu starszych obiektach nie jest ona możliwa. Czy można przeprowadzić głęboką termomodernizację z uwzględnieniem...
Budynki wielorodzinne, jak każde inne, wymagają stałej i skutecznej wentylacji, jednak w wielu starszych obiektach nie jest ona możliwa. Czy można przeprowadzić głęboką termomodernizację z uwzględnieniem wentylacji, zapewniając spółdzielniom i wspólnotom mieszkaniowym wsparcie finansowe w realizacji tej poważnej dla nich inwestycji?
To, jakim powietrzem oddychamy, ma znaczący wpływ na nasze zdrowie. Tyle samo, ile mówi się o jakości powietrza na zewnątrz, powinno się mówić o jakości powietrza wewnątrz budynków. Za stan powietrza wewnętrznego...
To, jakim powietrzem oddychamy, ma znaczący wpływ na nasze zdrowie. Tyle samo, ile mówi się o jakości powietrza na zewnątrz, powinno się mówić o jakości powietrza wewnątrz budynków. Za stan powietrza wewnętrznego odpowiada wentylacja. Nieodpowiednia lub przestarzała wentylacja w mieszkaniu może prowadzić do pogorszenia naszego stanu zdrowia, a w konsekwencji nawet do przewlekłych chorób układu oddechowego. By nie narażać zdrowia własnego i pozostałych lokatorów, a także cieszyć się komfortowymi...
Termomodernizacja wpływa nie tylko na zwiększenie wydajności energetycznej budynku, ale również na poprawę bezpieczeństwa. Docieplenie budynku, wymiana systemu grzewczego czy usprawnienie wentylacji podnoszą...
Termomodernizacja wpływa nie tylko na zwiększenie wydajności energetycznej budynku, ale również na poprawę bezpieczeństwa. Docieplenie budynku, wymiana systemu grzewczego czy usprawnienie wentylacji podnoszą m.in. poziom bezpieczeństwa przeciwpożarowego i chronią mieszkańców przed zaczadzeniem. Jakie jeszcze korzyści płyną z termomodernizacji?
Zwiększenie efektywności energetycznej w budynku powinno być priorytetem spółdzielni mieszkaniowych. Prowadzi nie tylko do dużych oszczędności w budżecie spółdzielni, ale też do poprawy jakości powietrza...
Zwiększenie efektywności energetycznej w budynku powinno być priorytetem spółdzielni mieszkaniowych. Prowadzi nie tylko do dużych oszczędności w budżecie spółdzielni, ale też do poprawy jakości powietrza w budynku czy usunięcia jego wad projektowych i wykonawczych. Sprawdźmy zatem, jak zwiększyć efektywność energetyczną w budynku.
Wiele się mówi o jakości powietrza w ogóle, niewiele zaś o tym panującym wewnątrz pomieszczeń, a przecież ono jest równie ważne. W pomieszczeniach zamkniętych – mieszkaniach, biurach, szkołach spędzamy...
Wiele się mówi o jakości powietrza w ogóle, niewiele zaś o tym panującym wewnątrz pomieszczeń, a przecież ono jest równie ważne. W pomieszczeniach zamkniętych – mieszkaniach, biurach, szkołach spędzamy nawet 80-90 proc. czasu. A zatem to czas, aby przyjrzeć się problemowi z bliska, a tym samym chronić dzieci w szkołach i mieszkańców w blokach.
Zdrowie mieszkańców, oszczędności finansowe, dbałość o środowisko, nowoczesne technologie, prestiż i poprawa wizerunku spółdzielni oraz osiedla – wszystko to leży w interesie rzetelnego zarządcy nieruchomości....
Zdrowie mieszkańców, oszczędności finansowe, dbałość o środowisko, nowoczesne technologie, prestiż i poprawa wizerunku spółdzielni oraz osiedla – wszystko to leży w interesie rzetelnego zarządcy nieruchomości. Pogodzenie potrzeb mieszkańców i środowiska oraz uwzględnienie obowiązującego prawa mogą się jednak okazać wyzwaniem. ODDECH DLA SPÓŁDZIELNI jest programem, który spaja te podstawowe cele spółdzielni.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.administrator24.info. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.administrator24.info oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
