Specustawa o  pomocy obywatelom Ukrainy

Uregulowane zostały zasady, dotyczące wsparcia obywateli Ukrainy przebywających na  terenie Polski.

Zawarto w  niej między innymi przepisy dotyczące użyczenia przez  osoby prywatne swoich budynków i  lokali obywatelom Ukrainy. I  tak:

• w  artykule 68 –  wyłączono zapisy z  ustawy o  ochronie praw lokatorów dotyczące zakazu przeprowadzenia eksmisji wprowadzone w  „czasach covidowych”. Nie oznacza to, że  przeprowadzenie procedury eksmisyjnej wobec obywateli Ukrainy będzie procesem łatwym i  krótkotrwałym, bo  przecież nie będzie można wyrzucić lokatora z  dnia na  dzień. Zniesienie zakazu eksmisji w  tym przypadku nic nie zmieni i  nie ułatwi, ponieważ dalej obowiązują przepisy dotyczące zakazu eksmisji „na  bruk”, do  których należy  się zastosować;
• w  artykule 69 –  wyłączono zapisy regulujące podstawy sprawnego funkcjonowania najmu okazjonalnego z  ustawy o  ochronie praw lokatorów, między innymi poprzez składnie przez  najemcę oświadczenia dotyczącego wskazania przez  tego najemcę innego lokalu, w  którym będzie mógł zamieszkać w  przypadku wyegzekwowania od  niego obowiązku opróżnienia i  wydania lokalu, zajmowanego na  podstawie umowy najmu okazjonalnego oraz  złożenia oświadczenia właściciela lokalu lub  osoby posiadającej tytuł prawny do  lokalu o  wyrażeniu zgody na  zamieszkanie najemcy  i  osób z  nim zamieszkujących w  lokalu wskazanym w  oświadczeniu.

Może Cię zainteresuje: Mieszkania komunalne – czy uchodźcy z Ukrainy mogą się o nie starać?

Przypomnę, że  co  do  zasady umowa najmu okazjonalnego powinna zostać zawarta w  formie pisemnej pod  rygorem nieważności. Do  umowy najmu okazjonalnego lokalu zgodnie art. 19a ust. 2 załącza  się w  szczególności:

• oświadczenie najemcy w  formie aktu notarialnego, w  którym najemca poddał  się egzekucji i  zobowiązał  się do  opróżnienia i  wydania lokalu używanego na  podstawie umowy najmu okazjonalnego w  terminie wskazanym w  żądaniu, o  którym mowa w  art. 19d ust.; 
• wskazanie przez  najemcę innego lokalu, w  którym będzie mógł zamieszkać w  przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu;
• oświadczenie właściciela lokalu lub  osoby posiadającej tytuł prawny do  lokalu, o  którym mowa  w pkt 2 lub  ust. 3 o  wyrażeniu zgody na  zamieszkanie najemcy i  osób z  nim zamieszkujących w  lokalu wskazanym w  oświadczeniu;
• na  żądanie wynajmującego załącz a się oświadczenie z  podpisem notarialnie poświadczonym.

Wymienione w  ustawie załączniki mają dać wynajmującemu gwarancję, że  po  zakończeniu umowy najemca będzie zobowiązany opuścić lokal. Jest to  również niezmiernie ważne dla  skutecznego przeprowadzenia procedury eksmisyjnej.

Wspomniane zapisy i  zmiany wprowadzone w  specustawie dotyczą przypadku użyczenia obywatelowi Ukrainy budynku lub  lokalu w  celu tymczasowego zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.

Może Ci się spodoba: Warto skorzystać z prekarium, przyjmując do siebie uchodźców z Ukrainy

Przepisy zawarte w  ustawie o  ochronie praw lokatorów dotyczące zawierania umów najmu okazjonalnego i  instytucjonalnego pozostają bez zmian.

I  najważniejsze –  ustawa wchodzi w  życie z  dniem ogłoszenia (12.03.2022  r.), z  mocą wsteczną od  dnia 24 lutego 2022  r. i  obejmuje wszystkie umowy użyczenia zawarte z  obywatelami Ukrainy po  tym terminie.

Nie jestem przekonany, czy  powyższe zapisy specustawy zachęcą właścicieli do  dalszego użyczania mieszkań na  tych zasadach, kiedy tak naprawdę pozbawiani są  skutecznej ochrony prawnej w  spornych sytuacjach. Oczywiście, że  zawsze pozostaje możliwość egzekucji i  dochodzenia swoich roszczeń na  drodze sądowej, która jest długotrwała, kosztowna i  nie zawsze przynosi spodziewane efekty.

Chciałbym, aby ludzki odruch niesienia pomocy od  serca obywatelom Ukrainy został poparty skuteczną i  sprawiedliwą literą prawa.

/Tomasz Błeszyński
– doradca rynku nieruchomości/

Ustawa z dnia 12 marca 2022  r. o  pomocy obywatelom Ukrainy w  związku z  konfliktem zbrojnym na  terytorium tego państwa (DzU poz. 583)

Art. 68. W  przypadku użyczenia obywatelowi Ukrainy, o  którym mowa w  art. 1 ust. 1, budynku lub  jego części w  celu tymczasowego zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, w  zakresie tego użyczenia nie stosuje  się przepisów ustawy z  dnia 21 czerwca 2001  r. o  ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i  o  zmianie Kodeksu cywilnego (DzU z 2022 r. poz. 172) oraz  art. 15 zzu ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020  r. o  szczególnych rozwiązaniach związanych z  zapobieganiem, przeciwdziałaniem i  zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz  wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU z  2021 r. poz. 2095, z  późn. zm. 8).

Art. 69. Do  zawarcia umowy najmu okazjonalnego lokalu przez  najemcę będącego obywatelem Ukrainy, o  którym mowa w  art. 1 ust. 1, nie stosuje  się przepisów art. 19a ust. 2 pkt 2 i  3, ust. 3 oraz  art. 19d ust. 5 ustawy z  dnia 21 czerwca 2001  r. o  ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i  o  zmianie Kodeksu cywilnego dotyczącego wskazania przez  tego najemcę innego lokalu, w  którym będzie mógł zamieszkać w  przypadku wyegzekwowania od  niego obowiązku opróżnienia i  wydania lokalu zajmowanego na  podstawie umowy najmu okazjonalnego oraz  złożenia oświadczenia właściciela lokalu lub  osoby posiadającej tytuł prawny do  lokalu o  wyrażeniu zgody na  zamieszkanie najemcy i  osób z  nim zamieszkujących w  lokalu wskazanym w  oświadczeniu.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!