Page 10 - Administrator i Menedżer Nieruchomości 9/2021
P. 10
Przeprowadzenie lustracji i sporządzenie
protokołu przez lustratora spółdzielni
jako umowy o dzieło
PRA
W
Okoliczność, że rezultat umowy był osiągany w wyniku proce su lustracji, określonego w art. 91–93 Prawa
spółdzielczego, nie świadczy o tym, że celem umowy były jedynie te czynności. Bez sporządzenia protokołu
O –
lustracji uczestnik postępowania nie wykonałby w pełni umowy - wynika z wyroku Naczel nego Sądu
Administracyjnego.
daniem składu orzekającego Rezultat umowy zlecenia przyjmujący zamówienie odpowiada. Po-
trafnie stwierdza się, że zgodnie nadto, wynagrodzenie z tytułu tej umowy
Z z art. 734 § 1 Kodeksu cywilnego Umowa zlecenia jest z kolei umową przysługuje za jej wykonanie w sposób
(KC) przez umowę zlecenia przyjmujący starannego działania, w której co prawda wskazany w umowie, a nie za samo sta-
zlecenie zobowiązuje się do dokonania rezultat może być przedmiotem starań, ranne działanie podjęte w celu osiągnię-
orzecznictw
określonej czynności prawnej dla dające- lecz nie daje się z góry przewidzieć, a czę- cia określonego rezultatu.
go zlecenie. Natomiast zgodnie z art. 627 sto nie sposób określić, w jakim stopniu Przedmiot umów zbieżny
o
KC przez umowę o dzieło przyjmujący zostanie osiągnięty. Dlatego też w umowie
zamówienie zobowiązuje się do wykona- zlecenia rezultat nie został objęty treścią z umową o dzieło
nia oznaczonego dzieła, a zamawiający świadczenia. Skoro w myśl art. 750 KC, Akceptując powyższe poglądy, Naczel-
sądo
do zapłaty wynagrodzenia. Przyjmuje się, do umów o świadczenie usług, które nie ny Sąd Administracyjny uznał, że stano-
w
że w odróżnieniu od umowy zlecenia są uregulowane innymi przepisami, sto- wisko wyrażone w zaskarżonym wyroku
e
czy umowy o świadczenie usług, umowa suje się odpowiednio przepisy o zleceniu, co do charakteru zawartych przez skar-
o dzieło wymaga, by czynności przyjmują- to ustalenie, że jakaś konkretna umowa żącego i uczestnika postępowania umów
cego zamówienie doprowadziły do kon- i stosunek zobowiązaniowy jest „umo- jest prawidłowe.
kretnego, indywidualnie oznaczonego wą o świadczenie usług, która nie jest Przede wszystkim należy stwierdzić,
rezultatu. Rezultat, na który umawiają się regulowana innymi przepisami” – pociąga że sporne umowy zakładały wykonanie
strony, musi być obiektywnie osiągal- za sobą obowiązek wykonania nakazu przez uczestnika postępowania konkret-
ny i w konkretnych warunkach pewny. z art. 750 KC, a więc obowiązku odpowied- nego rezultatu w postaci przeprowadzenia
Celem umowy o dzieło nie jest bowiem niego zastosowania przepisów o zleceniu. lustracji poszczególnych spółdzielni i sfor-
czynność – działanie lub zaniechanie, Przy czym należy wskazać, że subsumcja mułowania określonych w treści umowy
które przy zachowaniu określonej sta- zawartej umowy pod przepis art. 750 KC owoców pracy – tj. protokołów z działalno-
ranności prowadzić ma do określonego nie czyni takiej umowy umową zlecenia, ści (co jest obowiązkiem lustratora zgod-
w umowie rezultatu, lecz samo osiągnię- w rozumieniu art. 734 KC . Przy tym nie z art. 93 ust. 1 Prawa spółdzielczego).
2)
cie tego rezultatu, niepozostające poza umowa o świadczenie usług nie może być Z uwagi na charakter stosunku, kształ-
zakresem obowiązków świadczącego. umową, której celem byłoby osiągnięcie towany przez dyspozycję art. 93 ust. 1
Przy umowie o dzieło chodzi o coś więcej, rezultatu, pozwalającego na jej zakwa- Prawa spółdzielczego, zauważyć także
o osiągnięcie określonego rezultatu, lifikowanie jako umowy o dzieło. Innymi należy, że niezależnie od nakładu pracy,
niezależnie od rodzaju i intensywności słowy, umowy o osiągnięcie rezultatu sta- który włożyłby w lustrację zainteresowa-
świadczonej w tym celu pracy i staran- nowiącego dzieło, w rozumieniu przepisów ny, bez sporządzenia protokołu jego trud
ności. Odpowiedzialność przyjmującego art. 627 i nast. KC, dotyczących umowy nie miałby żadnego znaczenia. Przepro-
zamówienie w wypadku nieosiągnięcia o dzieło, nie mogą zostać zakwalifikowane wadzenie lustracji i sporządzenie doku-
celu umowy jest więc odpowiedzialnością jako umowy o świadczenie usług. Oznacza mentów wskazanych powyżej wymagało
za nieosiągnięcie określonego rezulta- to, że z zakresu art. 750 KC wyłączone znacznej samodzielności i poważnego
tu, a nie za brak należytej staranności. są nie tylko umowy o dzieło, ale także wkładu intelektualnego lustratora. Jego
Przedmiotem umowy o dzieło w ujęciu inne umowy nazwane, których celem jest pracę można porównać z zadaniami bie-
Administrator i Menedżer Nieruchomości
Kodeksu cywilnego jest więc przyszły, osiągnięcie określonego rezultatu, zarów- głego rewidenta. W obu przypadkach ce-
z góry określony, samoistny, material- no takie, do których przepisy o umowie lem nie jest samo „badanie” działalności
ny lub niematerialny, lecz obiektywnie o dzieło znajdują odpowiednie zastosowa- kontrolowanego podmiotu, ale „zbadanie”
osiągalny i w danych warunkach pewny nie, jak i takie, które mają regulację usta- tej działalności zakończone ostateczną jej
rezultat pracy i umiejętności przyjmu- wową niezawierającą takiego odesłania. oceną, mającą cechy dokumentu urzędo-
wrzesień 2021
jącego zamówienie, którego charakter Podsumowując powyższe uwagi, należy wego wraz z wnioskami.
nie wyklucza możliwości zastosowania stwierdzić, że cechami szczególnymi W ocenie Naczelnego Sądu Admini-
przepisów o rękojmi za wady . umowy o dzieło jest jej konkretny, z góry stracyjnego, w tym stanie rzeczy Sąd
1)
określony rezultat, za którego osiągnięcie pierwszej instancji prawidłowo uznał,
1 por. A. Brzozowski (w:) System prawa prywatnego, Prawo że przedmiotem umów było sporządzenie
zobowiązań – część szczegółowa, Tom 7, wydanie 3, protokołu po lustracyjnego wraz z wnio-
pod red. J. Rajskiego, Wydawnictwo C.H. Beck – Instytut 2 zob: L. Ogiegło (w:) System prawa prywatnego, Prawo
www.administrator24.info
Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2011, s. 390–391 zobowiązań – część szczegółowa, Tom 7, s. 573 i nast. skami, czyli osiągnięcie z góry określo-
18