Program Dostępność Plus, a dobudowy i modernizacje dźwigów osobowych

Brak windy jest dla tych osób barierą uniemożliwiającą lub znacznie utrudniającą codzienne funkcjonowanie i zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych. Do spółdzielni mieszkaniowych na pewno docierają informacje o skrajnych przypadkach ograniczenia funkcjonowania osób starszych, które z powodu braku windy od kilku lat w ogóle nie opuszczają swojego mieszkania. Dlatego też spółdzielnie mieszkaniowe już dzisiaj powinny opracowywać programy opieki nad seniorami w środowisku ich zamieszkania, zwłaszcza że mogą skorzystać ze środków Unii Europejskiej na ich realizację. Środki można też pozyskać z miejskich Programów Senioralnych.

Dla przykładu – Warszawa

Dla przykładu: 5 grudnia 2013 r. Rada m.st. Warszawy podjęła uchwałę nr LXXII/1870/2013 z 5.12.2013 r., w sprawie przyjęcia Programu Warszawa Przyjazna Seniorom na lata 2013–2020.

Program ten jest odpowiedzią na wyzwania współczesności, w tym zmieniającą się sytuację demograficzną.

W programie zastosowano zintegrowane podejście, wrażliwe na specyfikę stylu życia seniorów. Problematykę senioralną wpisano w różnorodne inicjatywy, w wielu obszarach szeroko pojętej polityki społecznej.

Aby jednak osoby starsze mogły skorzystać ze skierowanych do nich programów muszą mieć możliwość wyjścia z budynków, co dla wielu z nich jest barierą nie do pokonania z uwagi na brak wind lub brak możliwości skorzystania z wind istniejących, ale nie dostosowanych do transportu osób z szeroko definiowalną niepełnosprawnością.

Budynki należące do zasobów spółdzielni mieszkaniowych, które powstały przed 1960 rokiem oraz w latach 70-tych ubiegłego wieku są w dużej mierze budynkami 3–5-cio kondygnacyjnymi bez wind. W tej grupie są również budynki z tzw. „duszą” w klatce schodowej. Takie budynki można byłoby wyposażyć w windy drogą dobudowy zewnętrznej lub we wspomnianych „duszach” klatek schodowych. Oczywiście, problemy techniczne, które należałoby rozwiązać w obu tych przypadkach mocno się różnią.

Drugą grupę budynków stanowią wielokondygnacyjne budynki mieszkalne budowane w latach 1970–1990, które są już co prawda wyposażone w dźwigi osobowe, ale dźwigi te wymagają modernizacji. Takich dźwigów jeszcze 14 lat temu było ponad 40 000. Obecnie, po kilkunastu latach, dźwigów modernizowanych ze środków własnych właścicieli budynków zostało niewiele ponad 20 000, z czego ok. 60% znajduje się w zasobach spółdzielni mieszkaniowych.

Zarówno na dobudowę dźwigów osobowych do istniejących budynków, jak i na modernizację eksploatowanych dźwigów, potrzebne są ogromne środki finansowe.

Czytaj też: Jak modernizować windy? Praktyka i aktualne akty prawne >>>

Naprzeciw tym potrzebom wychodzi Rządowy Program Dostępność Plus na lata 2018–2025 przyjęty uchwałą Rady Ministrów. Celem tego programu jest podniesienie jakości i zapewnienie niezależności życia dla osób o szczególnych potrzebach, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi trudnościami w zakresie mobilności lub percepcji. Służyć temu ma poprawa dostępności przestrzeni publicznej, w tym architektury, transportu, produktów i usług na szeroką skalę. Dostępność dotyczy w szczególności:

• osób na wózkach inwalidzkich, poruszających się o kulach, o ograniczonej możliwości poruszania się,
• osób niewidomych i słabo widzących,
• osób głuchych i słabo słyszących,
• osób głuchoniewidomych,
• osób z niepełnosprawnościami psychicznymi i intelektualnymi,
• osób starszych i osłabionych chorobami,
• kobiet w ciąży,
• osób z małymi dziećmi, w tym z wózkami dziecięcymi,
• osób mającym trudności w komunikowaniu się z otoczeniem (także z rozumieniem języka pisanego albo mówionego),
• osób o nietypowym wzroście (w tym również dzieci),
• osób z ciężkim lub nieporęcznym bagażem, towarem.

Powyższa propozycja definicji ma zastosowanie zarówno do potrzeb czasowych jak i trwałych.

Z danych Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju (MIiR) wynika, że nawet 30% społeczeństwa może mieć trwałe lub czasowe ograniczenia mobilności czy percepcji. Należą do nich ludzie poruszający się przy pomocy sprzętu wspomagającego (kul, lasek, balkoników, protez, wózków inwalidzkich), z uszkodzonym narządem słuchu, wzroku, z trudnościami manualnymi i poznawczymi (np. po udarze, cierpiący na chorobę Alzheimera), kobiety w ciąży, osoby z wózkami dziecięcymi, z ciężkim bagażem oraz słabsze fizycznie i napotykające trudności w poruszaniu się (np. w wyniku urazu lub choroby). Wiele z tych osób nie posiada statusu osoby niepełnosprawnej.

^[1] Źródło: dane GUS

[program dostępność plus, niepełnosprawni, inwalidzi, seniorzy, warszawa przyjazna seniorom, windy, dźwigi windowe, modernizacja dźwigów windowych, modernizacja wind, ustawa o dostępności, windy osobowo-towarowe]