Czym kierować się przy wyborze ciepłomierza?

Obowiązek instalowania urządzeń służących do indywidualnego rozliczania kosztów ogrzewania w budynkach wielolokalowych został wprowadzony na mocy Rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Obecnie w nowych budynkach opomiarowanie zużycia ciepła oraz ciepłej wody użytkowej (a niekiedy także i chłodu) stanowi już standardowe rozwiązanie. Jednak w warunkach polskich, stan opomiarowania ciepła w starszych budynkach jest w dalszym ciągu niewystarczający.  Spośród ok. 6,5 mln mieszkań w budynkach wielolokalowych, według indywidualnego zużycia rozliczanych jest ok. 3,5 mln mieszkań, czyli tylko nieco ponad połowa. W nowych budynkach wielolokalowych instalacje centralnego ogrzewania są projektowane w taki sposób, aby umożliwić zastosowanie indywidualnych ciepłomierzy dla wszystkich mieszkań. W przypadku nieruchomości wielorodzinnych wzniesionych przed 1989 rokiem, gdzie nie można zastosować indywidualnych ciepłomierzy, wykorzystywane są podzielniki kosztów ogrzewania. Czytaj więcej na temat ciepłomierzy »

Podział ciepłomierzy

Każdy ciepłomierz stanowi rozdzielny zestaw i składa się z przetwornika przepływu, dwóch czujników temperatury oraz przelicznika elektronicznego. Przetwornik montowany jest na przewodzie w celu pomiaru strumienia masy lub objętości wody (nośnika energii). Przelicznik elektroniczny zaś przetwarza dane pochodzące z przetwornika i czujników temperatury. Wyróżniamy kilka kategorii podziału ciepłomierzy. Ze względu na zastosowany rodzaj przetwornika przepływu dzielimy je na: mechaniczne, ultradźwiękowe oraz elektromagnetyczne. W ciepłomierzu mechanicznym przetwornikiem przepływu jest wirnik, wprawiany w ruch przez przepływającą wodę. Urządzenie ultradźwiękowe natomiast, posiada dwie głowice ultradźwiękowe, których zadaniem jest zmierzenie objętości przepłyniętej wody (wysyłają dwa sygnały – jeden w kierunku przepływu wody, drugi w stronę przeciwną, a różnica w czasie występująca między nimi przeliczana jest na prędkość i objętość wody).

Zadzwoń pod numer 71 388 90 83 i dowiedz się więcej na temat ciepłomierzy

  - Jednoznaczne wskazanie, który z ciepłomierzy: mechaniczny czy ultradźwiękowy jest lepszy nie jest zasadne, bo każde z urządzeń ma swoje zalety, których brakuje temu drugiemu. Przykładowo: ciepłomierz ultradźwiękowy jest o wiele dokładniejszy od mechanicznego, ten drugi jednak charakteryzuje się lepszym stosunkiem jakości do ceny, bo jest tańszy– wyjaśnia Andrzej Zych z BMETERS Polska. Ciepłomierz z przetwornikiem elektromagnetycznym natomiast, wykorzystuje różnicę napięcia elektrycznego pomiędzy elektrodami „otulającymi” przetwornik – jest najbardziej precyzyjny i stosowany głównie w przemyśle. Ciepłomierze dzieli się także – ze względu na konstrukcję – na kompaktowe (elementy połączone są na stałe) i rozłączne, jak również z uwagi na wielkość i zakres pomiarowy.

Jednak decyzja o wyborze ciepłomierzy nie może opierać się jedynie na analizie ich cech (np. montaż ultradźwiękowego tylko dlatego, bo nie jest wyposażony w ruchome elementy, które mogą ulec uszkodzeniu). Dobór odpowiedniego ciepłomierza zależy bowiem od innych czynników oraz uwarunkowań prawnych oraz technicznych, które należy wziąć pod uwagę przed zakupem urządzenia. Wypróbuj nasze ciepłomierze »

Poprawny dobór liczników ciepła

To jaki ciepłomierz zostanie zamontowany w budynku zależy przede wszystkim od projektu instalacji, za który odpowiada projektant. Na etapie doboru należy wziąć pod uwagę jakiego typu jest to instalacja (jednorurowa, dwururowa, podłogowa), materiały z jakich została wykonana, izolację oraz urządzenia i wymienniki ciepła. Trzeba również wziąć pod uwagę skład chemiczny i jakość wody, która stanowi nośnik ciepła. Jakość medium grzewczego określa norma PN85/C/4601. Precyzja pomiaru oraz trwałość licznika zależy od składu wody. Projekt powinien uwzględniać takie parametry jak: przepływ nominalny, średnicę, straty ciśnień, dynamikę przepływu, klasę dokładności oraz sposób pomiaru przepływu. Dla właściwego wyboru ciepłomierza konieczna jest także znajomość parametrów technicznych systemu grzewczego oraz wykorzystywanego systemu pomiarowo-grzewczego. Projektant instalacji powinien przy tworzeniu projektu brać pod uwagę przepływ obliczeniowy kształtujący się na poziomie 0,6-0,8 wartości qp. Wybrany do montażu ciepłomierz musi spełniać wymagania określone w polskiej normie PN-EN 1434. Gotowy projekt instalacji wraz z doborem ciepłomierza musi jeszcze zostać zaakceptowany przez dostawcę energii cieplnej do budynku i spełniać stawiane przez niego wymagania. Zadbanie o to leży również w gestii projektanta.

Dobór ciepłomierzy zależy od projektu instalacji

To jaki ciepłomierz zostanie zamontowany w budynku wynika przede wszystkim z projektu instalacji lub źródła ciepła. Do poprawnego wyboru ciepłomierza i jego montażu niezbędne jest uzyskanie dokładnych informacji dotyczących hydrauliki całej instalacji i układu grzewczego. Jeżeli dane takie są dostępne, to sam proces doboru urządzenia nie jest specjalnie skomplikowany. W przeciwnym wypadku, w celu określenia przepływu mierzonego czynnika grzewczego (bo wartość ta jest najważniejsza) należy przejść złożony proces projektowy.   W pierwszej kolejności należy obliczyć projektowe obciążenie cieplne całego budynku lub/i poszczególnych pomieszczeń.   Zgodnie z obowiązująca normą PN-EN 12831:2006 "Instalacje ogrzewcze w budynkach - Metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego" należy wyliczyć całkowitą projektową stratę ciepła przestrzeni ogrzewanej:

Dla całego budynku będzie to zatem suma wszystkich poszczególnych pomieszczeń. Do dalszych obliczeń wymagane jest określenie temperatur zewnętrznych jak i projektowych w pomieszczeniu. Jest to niezbędne w modelowaniu i obliczaniu zjawisk termodynamicznych jakie zachodzą w tym przypadku. Następny etap to już bardziej skrupulatne obliczenia i tak projektową stratę ciepła Ф_(T,i) oblicza się z następującej zależności:

Później obliczenia stają się jeszcze bardziej drobiazgowe i uwzględniają takie parametry jak: mostki cieplne, współczynniki przenikania ciepła, powierzchnie przegród, strony świata, natężenie promieniowania słonecznego, konstrukcję budynku i jego możliwości akumulowania ciepła, temperaturę przyległych przestrzeni ogrzewanych bądź nieogrzewanych, szczelność budynku, krotność wymian powietrza, współczynniku korygujące stratę ciepła przez przestrzenie ogrzewane do innej temperatury, straty ciepła do gruntu i wiele innych kwestii których opisanie wymagałoby bardzo szczegółowego wdrożenia się do powyższej i szeregu powiązanych z nią norm. Jeżeli znane jest już obciążenie cieplne budynku to potrzebne będzie określenie parametrów źródła ciepła. W przypadku węzła ciepłowniczego, będzie to temperatura wody podana przez dostawcę ciepła pomniejszona o straty na wymienniku. Jeżeli instalacja zasilana będzie z lokalnej kotłowni, należy ustalić jaką temperaturę wody będzie wytwarzał kocioł. Jeżeli będzie to urządzenie kondensacyjne to również wpłynie to na parametry instalacji, ponieważ woda powracająca będzie musiała być dużo chłodniejsza. Następnie po przekształceniu wzoru na moc grzewczą:

wylicza się strumień masowy czynnika grzewczego (wody) m ̇ w warunkach obliczeniowych (strumień maksymalny). Kolejnym krokiem jest ustalenie w jaki sposób regulowana jest moc dostarczana do instalacji wewnętrznej. Wyróżnia się dwa sposoby przeprowadzenia tego procesu. Regulację ilościową i jakościową. Czytaj więcej » Pierwsza z nich, dużo rzadziej stosowana, polega na zmianie ilości czynnika grzewczego w zależności od wykresu regulacyjnego. Mniejszy strumień o stałej temperaturze zgodnie ze wzorem [1] oznacza mniejszą ilość dostarczonego ciepła. Brak popularności rozwiązania spowodowany jest faktem ogromnych trudności z hydraulicznym wyregulowaniem instalacji, bo stale zmieniający się strumień niesie za sobą stale zmieniające ciśnienie panujące w instalacji. To przekłada się na brak możliwości dokładnej regulacji na zaworach. Alternatywnym i najbardziej popularnym rozwiązaniem, jest regulacja o stałym przepływie - jakościowa. Metoda ta pozwala na utrzymywanie stałego przepływu w instalacji (stałe ciśnienie), a zmniejszenie mocy przekazywanej do instalacji realizowane jest poprzez zmniejszenie temperatury czynnika (przy stałym strumieniu - zgodnie ze wzorem 1).

Dowiedz się jak dobrać ciepłomierz, zadzwoń - 71 388 90 83!

  Jeżeli przepływy obliczeniowe są znane to można przystąpić do doboru ciepłomierza (w przypadku kompaktowego) lub przetwornika przepływu (w przypadku ciepłomierzy rozłącznych).  Aby ciepłomierz naliczał poprawnie zaleca się aby stosunek strumienia obliczeniowego q do nominalnego przepływu przez ciepłomierz (przetwornik przepływu) qp zawierał się w przedziale 0,6 do 0,8.

Następnym ale nie mniej ważnym elementem doboru jest dokładność pomiaru. Warto wspomnieć, że dokładność pomiaru w przypadku ciepłomierzy będzie zależała głównie od dokładności pomiaru przetworników przepływu podłączonych do urządzenia zliczającego. Kolejnym aspektem doboru ciepłomierzy na który należy zwrócić uwagę jest generowana przez nie strata ciśnienia. W niektórych instalacjach, może okazać się, że ciśnienie dyspozycyjne jest niewystarczające do zamontowania na danej gałęzi ciepłomierza. Jest to uzależnione od lokalizacji i wysokości podnoszenia pomp obiegowych w przypadku lokalnej kotłowni lub od ciśnienia dyspozycyjnego w sieci ciepłowniczej w przypadku węzła cieplnego. Obliczane jest to podczas obliczeń hydraulicznych instalacji.    

Przykład obliczeniowy: Budynek wielorodzinny o zapotrzebowaniu na moc cieplną równą 160 kW zasilany jest z węzła ciepłowniczego o parametrach: tz =110ᵒC, tp =45ᵒC. Parametry instalacji c.o. tz =70ᵒC, tp =50ᵒC Należy dobrać ciepłomierz główny oraz ciepłomierz na instalacji c.o. po stronie wewnętrznej. Należy wziąć pod uwagę, że instalacja c.o. jest instalacją starą. 1) dobór ciepłomierza głównego Korzystając i podstawiając do wzoru [2]

Dobrano rozłączną jednostkę zliczającą Hydrosplit M3 firmy BMETERS z przetwornikiem przepływu Hydrosplit JS 3.5 o przepływie nominalnym 3,5m3/h i DN 25, montowany na zasilaniu. 2) dobór ciepłomierza dla instalacja c.o.

Dobrano kompaktowy ciepłomierz ultradźwiękowy Hydrosonis firmy BMETERS o przepływie nominalnym 6,0 m3/h i DN 25, montowany na zasilaniu * wyliczono dla gęstości wody w temperaturach odpowiednio 110°C i 70°C

Obydwa dobrane ciepłomierze (przetworniki przepływu) BMETERS spełniają warunek:

Ponadto ciepłomierz ultradźwiękowy nie będzie narażony na uszkodzenia mechaniczne w starej zanieczyszczonej instalacji. Oczywiście przedstawione powyżej wyliczenie jest tylko przykładowe, nie należy się na nim wzorować, gdyż do każdego takiego przypadku należy podchodzić indywidualnie.

Zadzwoń pod numer 71 388 90 83 i porozmaiwaj z ekspertem.

Wybór miejsca montażu licznika ciepła

- Należy pamiętać o prawidłowej instalacji ciepłomierza, zgodnej zarówno z założeniami projektu instalacji, jak też z wytycznymi dotyczącymi urządzenia, które wskazuje producent. Dostęp do ciepłomierza powinien być swobodny, aby łatwo można było dokonać odczytu lub wymiany urządzenia. Nie może też być ono narażone na wstrząsy i wibracje oraz oddziaływanie pola elektromagnetycznego, chociaż najnowsze modele są zabezpieczone przez jego negatywnym wpływem na wskazania licznika – wskazuje Andrzej Zych. Instalacja przetwornika przepływu zależna jest od konkretnego modelu ciepłomierza i może mieć miejsce na rurociągu powrotnym lub zasilającym. Przed przetwornikiem przepływu wymagany jest montaż filtra. Każdy ciepłomierz przeznaczony do rozliczania ciepła w oparciu o wskazania powinien posiadać ważną cechę legalizacyjną, którą umieszcza się na urządzeniu. Ponadto licznik oznaczany jest plombą legalizacyjną, której zerwanie lub uszkodzenie oznacza utratę legalizacji. Legalizacji należy dokonywać co 5 lat, a w okresach między legalizacjami monitorować działanie urządzenia pod kątem ewentualnych uszkodzeń i prawidłowości wskazań. Więcej o naszych ciepłomierzach »

Nowoczesny ciepłomierz, czyli ze zdalnym odczytem

Przy wyborze urządzenia mierzącego zużycie ciepła warto wziąć po uwagę, czy umożliwia ono zdalny odczyt wskazań. Rozwiązanie to okazuje się niezwykle korzystne dla administratora budynku, bowiem oszczędza czas potrzebny na dokonanie odczytu, zmniejsza nakłady finansowe (brak inkasentów, krótszy czas pracy) z tym związane, a tym samym znacząco zwiększa niezależność zarządcy.