Instalacja wod-kan w budynku. Określenie granicy i odpowiedzialności za instalacje

Podstawowym standardem wyposażenia budynków mieszkalnych wielorodzinnych są instalacje wodno-kanalizacyjne. Nienajlepsza jakość wody oraz wątpliwej jakości materiały używane w latach ubiegłych do budowy powodują, że instalacjami sprawiającymi najwięcej problemów technicznych są instalacje c.o. i właśnie instalacje wod-kan. Z uwagi na ciągłość ich użytkowania w znacznej części zasobów mieszkalnych kwalifikują się one już do wymiany.

O wymianie instalacji centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjnej trzeba myśleć w bloku, który wybudowany był już przed rokiem 2000. Niestety remonty, konserwacje i drobne naprawy bieżące w przypadku tych instalacji są bardzo kosztowne. Z uwagi na to iż piony wody zimnej, ciepłej wody użytkowej i kanalizacji prowadzone są blisko siebie, często w tych samych szachtach technicznych, bruzdach lub za ekranami, planując remont instalacji wodnych w budynku najbardziej uzasadniona ekonomicznie i technicznie jest jednoczesna wymiana rur i urządzeń na tych trzech instalacjach.

Instalacja wodociągowa

Zimna woda

Instalacja wody zimnej wewnątrz budynku jest to układ przewodów wody zimnej wraz z armaturą i wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodu z zaworem odcinającym tę instalację od wodomierza głównego lub urządzenia zasilającego budynek, a zakończenie w

punktach czerpalnych wody zimnej w budynku. Woda od wlotu do budynku płynie do poziomych przewodów rozdzielczych, do których przyłączone są piony, doprowadzające wodę na poszczególne kondygnacje budynku. Od pionów biegną rozgałęzienia, czyli podejścia do urządzeń odbiorczych. Każdy pion oraz odgałęzienia zaopatrzone są w zawór przelotowy umożliwiający odcięcie dopływu wody. W budynkach wysokich stosuje się instalacje wodociągowe tzw. strefowe. Niższa strefa wodociągu np.: do 3 pietra jest zasilana w wodę bezpośrednio z wodociągu miejskiego, wyższa zaś przez urządzenia hydroforowe. Każda strefa ma oddzielne poziome rurociągi rozdzielcze oraz piony i odgałęzienia.

Instalacja ciepłej wody użytkowej jest to układ przewodów wody ciepłej w budynku wraz z armaturą i wyposażeniem, mający początek w miejscu połączenia przewodu z zaworem odcinającym tę instalację od węzła cieplnego lub przyłącza i koniec w punktach czerpalnych ciepłej wody. Instalacją tą jest również miejscowa instalacja ciepłej wody użytkowej.

Ciepła woda

Instalacja ciepłej wody rozpoczyna się bezpośrednio za zaworem na zasileniu zimną wodą urządzenia do przygotowania ciepłej wody. W przypadku budynków zaopatrzonych w węzeł cieplny są to wymienniki ciepła. Jeśli w budynku pracuje kotłownia lokalna, jest to zawór przy kotle.

Instalacja ta powinna zapewniać uzyskanie w punktach czerpalnych wody o temperaturze nie niższej niż 55°C i nie wyższej niż 60°C, przy czym instalacja ta powinna umożliwiać przeprowadzanie jej okresowej dezynfekcji termicznej przy temperaturze wody nie niższej niż 70°C. Ponadto w instalacji ciepłej wody powinien być zapewniony stały obieg wody tzw. cyrkulacja, także na odcinkach przewodów prowadzących do punktów czerpalnych.

Instalacja kanalizacyjna

Budynek wyposażony w instalację wodociągową powinien mieć zapewnione odprowadzenie ścieków bytowo-gospodarczych poprzez instalację kanalizacyjną.

Instalację kanalizacyjną można podzielić na zewnętrzną – na terenie nieruchomości, lecz poza budynkiem i wewnętrzną w budynku. Podział ten wydaje się oczywisty, ale jest bardzo istotny przy doborze materiału instalacyjnego do budowy i remontu instalacji. Nie każdy materiał sprawdzający się wewnątrz nadaje się do wykonania instalacji zewnętrznej. Granicą między instalacją wewnętrzną a zewnętrzną jest tzw. czyszczak główny (rewizja główna). Jest to kształtka umieszczona na przewodzie kanalizacyjnym, która pozwala na jego badanie. Instalacja kanalizacyjna składa się z poziomów – przewodów odpływowych, nachylonych pod pewnym kątem. Poziomy zbierają ścieki z domowych przyborów kanalizacyjnych do pionów, a te z kolei przechodzą znów w poziomy podłączone do przewodu odpływowego. Budynek połączony jest z siecią kanalizacyjną właśnie poprzez przewód odpływowy. Nie należy on do przyłącza kanalizacyjnego, ale doprowadza do niego ścieki z budynku.

Granica instalacji wodnej na wodomierzu głównym

Na połączeniu instalacji zewnętrznej na terenie działki budowlanej lub wewnętrznej instalacji wodociągowej zimnej wody w budynku z siecią wodociągową powinien być zainstalowany zestaw wodomierza głównego. Instalacja ta musi odpowiadać wymaganiom instalacyjnym dla wodomierzy oraz Polskim Normom dotyczącym zabudowy zestawów wodomierzowych w instalacjach wodociągowych.

Za każdym zestawem wodomierza głównego od strony instalacji budynkowej montuje się zabezpieczenie uniemożliwiające zanieczyszczenie wody przez tzw. wodę zwrotną. 

Zestaw wodomierza głównego, na połączeniu z siecią wodociągową, umieszcza się zazwyczaj w piwnicy budynku lub na parterze. Najczęściej wydziela się odrębne pomieszczenie, łatwo dostępne i zabezpieczone przed zalaniem wodą, zamarzaniem oraz dostępem osób niepowołanych. Przepisy dopuszczają umieszczenie zestawu wodomierza głównego w studzience poza budynkiem.

Granica instalacji kanalizacyjnej

Zgodnie z ustawą z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (DzU z 13 lipca 2001 r. z późn. zm.) przyłącze kanalizacyjne jest to odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej. Z uwagi na treść definicji ustawowej należy wyróżnić dwie sytuacje:

1. gdy istnieje studzienka kanalizacyjna – przyłącze oznacza przewód od pierwszej studzienki od strony budynku do sieci,
2. gdy studzienki nie ma – przyłącze to tylko ten fragment przewodu, który zostaje "zamknięty" w granicach nieruchomości, to odcinek biegnący od granicy budynku do granicy nieruchomości. Nie jest przyłączem "zewnętrzny" odcinek od granicy nieruchomości do sieci.

Skutki prawne płynące z faktu istnienia lub nieistnienia studzienki są poważne.

Bez wątpienia za utrzymanie w należytym stanie przyłączy wodociągowego i kanalizacyjnego do budynku odpowiedzialny jest odbiorca usług.

Odpowiedzialność za instalacje

Znaczenia nabiera dokładne określenie granicy pomiędzy własnością i odpowiedzialnością indywidualnego właściciela a częścią wspólną nieruchomości. Zgodnie z zapisami Ustawy o własności lokali (art. 3 ust 2) wszystko co nie służy do użytku przez indywidualnego właściciela jest częścią wspólną. Według tej zasady wszystkie piony wodne i kanalizacyjne w budynku są częścią wspólną nieruchomości. Elementy poziome instalacji w lokalu to indywidualna własność i odpowiedzialność każdego właściciela. W przypadku instalacji kanalizacji część wspólną w obrębie lokalu indywidualnego właściciela stanowi pion kanalizacyjny wraz z trójnikiem na pionie. Wszystkie podejścia pod przybory, urządzenia i wszystkie odcinki poziome są własnością indywidualnego właściciela.

Granica odpowiedzialności za instalacje wodne pomiędzy wspólnotą a indywidualnym właścicielem przebiega na zaworach odcinających, montowanych na pionach wody zimnej i wody ciepłej. Wszystkie odcinki poziome tych instalacji w lokalu wraz z przyborami są własnością indywidualnego właściciela i on ponosi odpowiedzialność za ich stan techniczny.

Zwrócić trzeba uwagę na odpowiedzialność materialną w przypadku uszkodzeń budynku powstałych z winy osoby korzystającej z lokalu. Sposób korzystania z instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu powinien być zgodny z przeznaczeniem, założeniami projektu oraz z instrukcjami ich eksploatacji i konserwacji. Lokale powinny być eksploatowane z zachowaniem ogólnych zasad dotyczących powierzchni wspólnych budynku. Ponadto mieszkaniec powinien zapewnić prawidłowe funkcjonowanie wspólnych instalacji i urządzeń znajdujących się w użytkowanym przez niego lokalu.

Naprawa uszkodzeń powstałych z winy użytkownika obciąża właściciela tego lokalu np.: jeśli awaria hydrauliczna ma miejsce na części instalacji będącej własnością danego właściciela a w wyniku tej awarii zostanie zalana część wspólna budynku tj. klatka schodowa, właściciel danego lokalu powinien ponieść koszty usuwania skutków awarii nie tylko u siebie w mieszkaniu, ale także w części wspólnej nieruchomości.

W czasie użytkowania lokalu do obowiązków właściciela należy m.in. wykonywanie zabiegów konserwacyjnych i napraw – likwidowanie przecieków z instalacji niezwłocznie po ich pojawieniu się. Właściciel powinien także zlecać wykonanie napraw i wymiany uszkodzonych lub zużytych elementów instalacji i wyposażenia lokalu. Wszystkie te prace powinny być wykonane w zakresie obciążającym właściciela i na jego koszt.

Ponadto do obowiązków każdego mieszkańca należy informowanie administratora budynku o wszelkich zauważonych uszkodzeniach instalacji, których naprawa leży po stronie wspólnoty.

W przypadku wystąpienia uszkodzeń lub zakłóceń w funkcjonowaniu instalacji i urządzeń, jeżeli dalsze ich użytkowanie może spowodować awarię, zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia albo skażenie środowiska, należy niezwłocznie wstrzymać ich eksploatację.

Wymiana instalacji

Z uwagi na charakter instalacji wody zimnej i ciepłej, remont tych instalacji odbywa się zazwyczaj równocześnie. Dotyczy to przede wszystkim wymiany pionów instalacyjnych. Ze względów ekonomicznych i utrudnień w użytkowaniu planuje się taką wymianę zazwyczaj wraz z wymianą pionów kanalizacyjnych. Wyroby zastosowane w instalacji wodociągowej powinny być tak dobrane, aby ich wzajemne oddziaływanie nie powodowało pogorszenia jakości dostarczanej wody oraz zmian skracających trwałość tej instalacji. Zaznaczyć trzeba ponadto, że wszystkie rury, kształtki i armatura, bez względu na rodzaj materiału, muszą posiadać odpowiednie aprobaty techniczne lub świadectwa dopuszczenia do stosowania w Polsce.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!