UNIQA radzi: Dobre praktyki w ubezpieczeniach fotowoltaiki

W Polsce Straż Pożarna i Policja nie przedstawiają oficjalnych statystyk na temat ryzyka pożaru spowodowanego pożarem instalacji fotowoltaicznej, gdyż w dotychczas prezentowanych dorocznych informacjach na temat przyczyn pożarów nie znajdowała się oddzielna kategoria dla tej grupy ryzyk (KG PSP wymienia nieprawidłowości w działaniu instalacji elektrycznych). Natomiast według zagranicznych instytutów badawczych liczbę tego typu pożarów można mierzyć w promilach.

Potwierdzeniem są na przykład badania przeprowadzone w Niemczech, gdzie na ponad 1,3 miliona sprawdzanych instalacji fotowoltaicznych odnotowano zaledwie 430 pożarów, z czego tylko połowa miała źródło w samej instalacji fotowoltaicznej. Oznacza to, że ryzyko pożaru instalacji fotowoltaicznej wynosi 0,016%.

Przyczyny pożarów instalacji fotowoltaicznej i jak zminimalizować to ryzyko?

Ponad 50 procent pożarów instalacji fotowoltaicznych i banków energii spowodowane jest czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wyładowania atmosferyczne – na przykład uderzenia pioruna.

Z kolei drugą połowę pożarów stanowią błędy projektowe, montażowe i awarie urządzeń. Same moduły fotowoltaiczne posiadają różne klasy palności, ale najczęściej, z uwagi na cenę, użytkownicy wybierają najtańsze panele z najniższą klasą palności. Wśród czynników, które wpływają na zagrożenie pożarowe należy wymienić uszkodzenia mechaniczne połączeń instalacji elektrycznej i błędy wykonawcze.

By zminimalizować ryzyko pożaru, montując instalację fotowoltaiczną, należy skorzystać z usług wykwalifikowanej firmy oraz upewnić się co do jakości wykorzystywanych przez nich materiałów (np. nie powinno łączyć się złączy różnych dostawców).

Przed montażem konieczny jest właściwy projekt instalacji fotowoltaicznej wykonany przez projektanta.

Od niedawna został wprowadzony wymóg przez nowelizację ustawy Prawo budowlane, by projekt instalacji fotowoltaicznych o mocy powyżej 6,5kWp był skonsultowany z rzeczoznawcą do spraw przeciwpożarowych.

Do częstych błędów, mogących spowodować pożar fotowoltaiki, należy brak odpowiednich zabezpieczeń elektrycznych, dlatego trzeba się upewnić, że instalacja nie jest ich pozbawiona.

By zminimalizować ryzyko pożaru warto dopytać o odpowiednie elementy zabezpieczające instalację fotowoltaiczną. Są to między innymi:

• instalacja bezpieczników odcinających dopływ prądu w panelach fotowoltaicznych, falowniku czy banku energii, w przypadku wystąpienia zwarcia lub nadmiernego natężenia energii elektrycznej,
•  instalacja odgromowa, która zapobiega uderzeniom pioruna i związanymi z tym konsekwencjami;
• ograniczniki przepięć chroniące przed skutkami wyładowań atmosferycznych (np. uderzenia pioruna) oraz zmianami napięcia energii elektrycznej.

Ponadto niezwykle ważne jest, by regularnie monitorować pracę instalacji fotowoltaicznej, na przykład przez aplikację mobilną.

Można również przeprowadzić specjalne pomiary – na przykład rezystancji izolacji, które wykrywają potencjalne uszkodzenia przewodów lub też badania kamerą termowizyjną, mogącą wskazać przegrzewanie się systemu w określonym obszarze.

Ubezpiecz się na wypadek pożaru >>

Co zrobić w przypadku pożaru?

Gdy dojdzie do pożaru instalacji fotowoltaicznej lub magazynu energii, należy zacząć od odłączenia dopływu prądu, co znacznie ogranicza ryzyko, lecz nie wyeliminuje go w całości, ponieważ panele generują elektryczność nawet po odcięciu od sieci, tak długo, jak pada na nie promieniowanie świetlne, również sztuczne.

Ogień powinno się gasić przy użyciu gaśnicy proszkowej. Niestety polskie prawo nie obliguje właścicieli paneli do jej posiadania.

Płonące panele można też gasić wodą, ale co najmniej w odległości 1 metra od przewodów i samych paneli, w przypadku gaszenia rozproszonym strumieniem wody, i 5 metrów w przypadku zwartego strumienia wody.

Należy pamiętać, że woda przewodzi prąd i trzeba zachować ostrożność, gasząc instalację.

Jeśli to możliwe, warto skontaktować się z firmą, która montowała panele fotowoltaiczne, ponieważ może ona udzielić istotnych wskazówek przy gaszeniu instalacji.

Regulacje prawne

Aktualne przepisy dotyczące montażu urządzeń fotowoltaicznych reguluje ustawa Prawo budowlane, według której w przypadku instalacji urządzeń fotowoltaicznych o mocy większej niż 150 kW potrzebne jest pozwolenie na budowę.

Z kolei znowelizowana ustawa o OZE przewiduje, że w przypadku montażu paneli o mocy zainstalowanej przekraczającej 6,5 kW należy uzgodnić z rzeczoznawcą, czy instalacja jest zgodna z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej projektu budowlanego, a także powiadomić Państwową Straż Pożarną o budowie instalacji.

Podsumowując – można przyjąć, że instalacje fotowoltaiczne w obiektach budowlanych są bezpieczne pożarowo i bezpieczne dla ekip ratowniczych jeżeli:

• zostały wykonane z badanych i certyfikowanych urządzeń oraz elementów instalacyjnych,
• zostały zaprojektowane i wykonane przez wykwalifikowany, uprawniony i kompetentny personel (projektanta, instalatora) na podstawie dokumentacji projektowej, uzgodnionej w zakresie warunków ochrony przeciwpożarowej,
• poddawane są okresowym przeglądom serwisowym i konserwacyjnym przez wykwalifikowanego, uprawnionego i kompetentnego konserwatora instalacji fotowoltaicznych oraz są monitorowane przez ich właściciela lub osobę upoważnioną, która odpowiednio reaguje na zgłaszane przez system alarmy i komunikaty.

Ubezpiecz fotowoltaikę >>