Ustalanie cen energii elektrycznej dla części wspólnych nieruchomości wielolokalowych

Co do zasady jest zatem obowiązek zatwierdzania taryf przez przedsiębiorstwa energetyczne. Zgodnie z postanowieniami art. 49 ust. 1 Prawa energetycznego: „Prezes URE może zwolnić przedsiębiorstwo energetyczne z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia, jeżeli stwierdzi, że działa ono w warunkach konkurencji, albo cofnąć udzielone zwolnienie w przypadku ustania warunków uzasadniających zwolnienie.” Z tych dwóch zapisów wynika moim zdaniem, że każde przedsiębiorstwo, które proponuje zarządcy nieruchomości zawarcie umowy na sprzedaż energii elektrycznej musi mieć aktualnie zatwierdzoną przez Prezesa URE taryfę albo ważne zwolnienie z obowiązku zatwierdzania taryfy, wystawione przez tegoż Prezesa.

Szczegółowe zasady kształtowania taryf są regulowane przepisami Rozporządzenia Ministra Energii z 6 marca 2019 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (z późn. zm.).

Taryfa G11 w praktyce

Nasze rozważania ograniczymy do taryfy oznaczonej symbolem G11 co oznacza, że jest ona przeznaczona dla gospodarstw domowych, ale również na potrzeby m.in.: oświetlenia w budynkach mieszkalnych klatek schodowych, numerów domów, piwnic, strychów, suszarni, itp., zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych, węzłów cieplnych i hydroforni, będących w gestii administracji domów mieszkalnych, garaży indywidualnych odbiorców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza (literka G), odbiorcy są zasilani z linii niskiego napięcia (cyfra 1) i w jednej strefie czasowej – tzn. stawka jest taka sama bez względu na porę dnia (cyfra 1).

Popatrzmy na ten problem jako zarządcy nieruchomości, którzy zawierają umowy sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby zasilania elementów stanowiących części wspólne nieruchomości. Biorąc zatem pod uwagę wskazane wyżej przepisy, ceny energii elektrycznej sprzedawanej gospodarstwom domowym powinny być takie same jak ceny sprzedawanej energii elektrycznej, przeznaczanej w budynkach wielolokalowych na potrzeby zasilania części wspólnych nieruchomości. Jest to bowiem ta sama taryfa G11, która jest zatwierdzana przez Prezesa URE. A jak jest w praktyce? Wskazana zasada obowiązuje wyłącznie w przypadku, gdy sprzedawca jest jednocześnie przedsiębiorstwem dystrybucyjnym tj. PGE, ENEA, TAURON, ENERGA i sprzedaje energię elektryczną podmiotom położonym na jego obszarze dystrybucyjnym – przytaczam przykładowy zapis z decyzji Prezesa URE: „zatwierdzam na okres od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r., ustaloną przez Przedsiębiorstwo taryfę dla energii elektrycznej (stanowiącą załącznik do niniejszej decyzji) dla odbiorców w grupach taryfowych G (przyłączonych do sieci ENEA Operator Sp. z o.o.), dla których Przedsiębiorstwo świadczy usługę kompleksową”. Skutkiem takiej zasady jest sytuacja, w której przykładowo np. sprzedawca firmy ENEA przychodzi do mojej spółdzielni mieszkaniowej w Warszawie (obszar jest objęty dystrybucją przedsiębiorstwa Stoen Operator) z propozycją ceny całkowicie rynkowej, ponieważ nie wiążą go ograniczenia, wynikające z zatwierdzonej dla niego taryfy – taka propozycja na dzień dzisiejszy jest kilkakrotnie wyższa niż cena taryfowana. Efekt będzie taki, że członek spółdzielni mieszkaniowej w Poznaniu za energię elektryczną przeznaczoną na potrzeby części wspólnych nieruchomości zapłaci kilkakrotnie mniej niż członek spółdzielni mieszkaniowej w Warszawie. Czy sprzedawcy prądu reprezentujący ww. cztery przedsiębiorstwa energetyczne oraz inni sprzedawcy posiadający koncesję na obrót energią elektryczną mogą tak postępować? Moim zdaniem nie mogą, a jednak to robią. Biorąc pod uwagę wszystkie te wątpliwości zwróciłem się z pytaniami do Urzędu Regulacji Energetyki, Ministerstwa Klimatu i środowiska oraz do Urzędu Konkurencji i Konsumentów: Czy z zapisów ustawy wskazanych na wstępie artykułu wynika, że każde przedsiębiorstwo, które proponuje spółdzielni mieszkaniowej (lub zarządcy innych nieruchomości) zawarcie umowy na sprzedaż energii elektrycznej w grupie taryfowej „G”, musi mieć aktualnie zatwierdzoną przez Prezesa URE taryfę albo ważne zwolnienie z obowiązku zatwierdzania taryfy wystawione przez Prezesa URE, a składanie ofert bez posiadania takich dokumentów jest działaniem bez podstawy prawnej? Dotychczas otrzymałem odpowiedź z UOKiK, cytuję fragment: „(…) Zgodnie z przepisami tej ustawy Prezes Urzędu ma możliwość prowadzenia postępowań administracyjnych m.in. w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, w sprawach koncentracji przedsiębiorców, w sprawach stosowania we wzorcach umów zawieranych z konsumentami niedozwolonych postanowień umownych, o których mowa w art. 3851 §1 Kodeksu cywilnego oraz w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Kompetencje Prezesa UOKiK związane z przeciwdziałaniem powyższym praktykom nie czynią z niego jednak organu właściwego w kwestii regulowania cen. Prezes Urzędu co do zasady nie ingeruje w poziom ustalanych przez przedsiębiorców cen, ani też nie określa jaki poziom cen byłby właściwy na danym rynku. Prezes UOKiK ma możliwość ingerowania w poziom stosowanych przez przedsiębiorców cen jedynie w sytuacji, gdy zostanie ustalone, że ich wysokość jest wynikiem praktyki ograniczającej konkurencję, w szczególności nadużywania pozycji dominującej. I kolejny fragment: „(…) Jednocześnie uprzejmie informuję, że przed Prezesem UOKiK nie toczy się obecnie żadne postępowanie, dotyczące cen energii elektrycznej kupowanej przez spółdzielnie mieszkaniowe na potrzeby części wspólnych nieruchomości wielolokalowych. Co więcej, w tej sprawie do Urzędu nie wpływały dotychczas żadne sygnały świadczące o nieprawidłowościach w tym obszarze.” Nie napisano czy mój sygnał skłoni Urząd do podjęcia działań, mam nadzieję, że tak i będę się tego dopominał, jeśli reakcja nie nastąpi.

Czy umowy na sprzedaż energii zawieramy bezpiecznie? 

Przedstawiłem Państwu tylko niewielki fragment problemu sprzedaży energii elektrycznej zużywanej w częściach wspólnych nieruchomości wielolokalowych. Ustawa Prawo energetyczne oraz akty wykonawcze do tej ustawy to bardzo trudna i wysoce specjalistyczna materia – dopiero się jej uczę. Na tym etapie mojej wiedzy już jednak widzę, że przedsiębiorstwa energetyczne skwapliwie korzystają z tego faktu, zdając sobie sprawę, że przeciętny obywatel nie zorientuje się o co chodzi. Przeciętny obywatel, zawierając umowę na sprzedaż energii elektrycznej robi to jednak na własne ryzyko i wyłącznie w zakresie swojej nieruchomości; zarządca nieruchomości podpisuje umowy, reprezentując tysiące, a czasami dziesiątki tysięcy użytkowników lokali i za skutki tych umów odpowiada. Czy nie znając odpowiedzi na postawione w tym artykule pytania możemy takie umowy podpisywać bezpiecznie? Według mojej opinii, nie możemy. Cdn.