Ciepłomierze w budynkach wielolokalowych

W dodatku rzadko spotyka się budynki, w których prawidłowo mierzy się zużycie ciepła. Nie można też ustalić, jaka jego część zużywana jest w nieruchomości wspólnej. Podział ilości zużytego ciepła między poszczególne lokale i część wspólną jest więc zawsze dyskusyjny.

Nie znaczy to jednak, że nie warto instalować ciepłomierzy. Warto! Dlaczego?

Korzyści z indywidualnego systemu rozliczeń

System indywidualnego rozliczania przynosi korzyści i zarządcom, i lokatorom. Dla tych pierwszych jego  zalety, niemożliwe do osiągnięcia przy ryczałtowych systemach rozliczeń, to:

• uzyskanie danych o zużyciu ciepła w lokalach o różnym położeniu w bryle budynku, co daje wiedzę o potrzebach termomodernizacji obiektu i jej celach,
• dostęp do analizy zużyć, ułatwiającej diagnostykę pracy instalacji grzewczej,
• możliwość określania zaliczek i ustalania kosztów wedle indywidualnych zużyć.

Użytkowników lokali system motywuje zaś do racjonalnego gospodarowania energią cieplną i pozwala na obniżenie kosztów eksploatacyjnych.

Systemy indywidualnego rozliczania kosztów energii cieplnej poprzez zwiększanie świadomości użytkowników oraz efektu psychologicznego dyscyplinują mieszkańców w kwestii sposobu użytkowania energii.

Indywidualne rozliczanie pełni także funkcję edukacyjną – indywidualni odbiorcy ciepła widzą, że ciepło to taki sam towar, jak inne media, że jego zużycie można zmierzyć i określić jego koszt. Taka świadomość powinna prowadzić do racjonalnego użytkowania energii cieplnej.

Rodzaje ciepłomierzy

Jest wiele rodzajów ciepłomierzy. Zgodnie z obecnie obowiązującym modelem opomiarowania, uwzględniającym sposób zaopatrzenia budynku w ciepło i obejmującym urządzenia regulacyjne, dzielimy je na:

• ciepłomierze główne – mierzące ilość ciepła dostarczonego do całej instalacji odbiorczej budynku na potrzeby c.o. i c.w.u.;
• urządzenia do indywidualnego rozliczenia kosztów ogrzewania poszczególnych lokali – zgodnie z § 135 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 15 czerwca 2002 r. z późn. zm.) to indywidualne ciepłomierze albo komputerowe systemy indywidualnego rozliczania z wykorzystaniem wskazań podzielników kosztów c.o.;
• urządzenia do regulacji dopływu ciepła do poszczególnych lokali.

Parametry ciepłomierzy

Ciepłomierze składają się z przepływomierza (przetwornik przepływu), dwóch czujników temperatury i przelicznika wskazującego. Funkcję przetwornika przepływu pełni przeważnie wodomierz umieszczony w obiegu wymiany ciepła. Mierzy ilość nośnika energii, czyli przepływającej przez niego wody.

Czujniki temperatury umieszcza się na przewodach – zasilającym i powrotnym. Z przepływomierza oraz od czujników temperatury do przelicznika przekazywane są sygnały, a on oblicza ilość energii cieplnej oddanej w obiegu wymiany ciepła.

Zależnie od konstrukcji ciepłomierze dzielą się na urządzenia kombinowane (składane) i kompaktowe, w których części składowe są ze sobą połączone na stałe, przelicznik wskazujący jest zamontowany bezpośrednio na przetworniku przepływu, a jeden z czujników temperatury znajduje się najczęściej wewnątrz przepływomierza.

Ciepłomierze podzielić można także ze względu na ich wielkość i zakres pomiarowy na: przemysłowe i domowe. Te ostatnie, przeznaczone są właśnie do budynków, czyli grupy mniejszych odbiorców, u których występują szybkie i znaczne zmiany obciążenia. Cechuje je szeroki zakres pomiarowy temperatur i przepływu wody.

Dzielimy je na:

• mieszkaniowe, produkowane z myślą o najmniejszych obiektach o nominalnej przepustowości poniżej 1,0 m3/h, występujące tylko jako kompaktowe,
• tachometryczne (wirnikowe),
• magnetoindukcyjne,
• ultradźwiękowe,
• manometryczne (zwężkowe).

Jak wybrać ciepłomierz?

Podstawowe oczekiwana wobec ciepłomierza to jak najmniejsze straty strat ciśnienia oraz dążenie do dużej dokładności pomiaru.
Maksymalna robocza temperatura i ciśnienie statyczne nośnika ciepła w przewodzie, w którym zamontowano przetwornik przepływu, nie mogą przekraczać dopuszczalnych wartości, zadeklarowanych przez producenta.

Różnica temperatur wody między zasilaniem i powrotem nie może być większa niż wartości podanych na tablicy znamionowej przelicznika wskazującego. Podobnie przepływ czynnika grzewczego, przy uwzględnieniu jego wahań, musi mieścić się w zakresie wyznaczonym przez wielkości charakterystyczne przepływomierza.

Najważniejszą kwestię przy montażu ciepłomierza głównego stanowi wybór miejsca pomiaru. Jego wyniki będą bowiem nieco inne w zależności od miejsca, w którym się go dokonuje – co tylko pokazuje, jak istotny jest taki wybór. Ciepłomierze mieszkaniowe również są coraz częściej stosowane w poszczególnych lokalach, jeśli istnieje taka możliwość.

W nowych budynkach wielolokalowych, z poziomym doprowadzaniem ciepła do poszczególnych mieszkań, są one wykorzystywane do rozliczeń pomiędzy użytkownikami wewnątrz wspólnoty mieszkaniowej.

Pomiar zużycia ciepła jest technicznie bardziej skomplikowany i znacznie droższy niż pomiar zużycia wody, więc pełne opomiarowanie w tym zakresie spotyka się rzadziej. Powoduje to rozliczanie kosztów ciepła według wskaźników, tzn. powierzchni lub kubatury lokali lub konieczności stosowania rozmaitych technik szacunkowych. To nigdy w pełni nie pokaże podziału kosztów zgodnego z faktycznym zużyciem ciepła.   

Bibliografia

1. B. Blum, Ciepło na wagę… złotówek, „Administrator” 2/2012.
2. J. Słowińska, Czy podzielnik kosztów ciepła…?, „Administrator” 1/2013.
3. A. Życzyńska, J. Lizut, O wpływie indywidualnego rozliczania kosztów ogrzewania na zużycie energii cieplnej i koszty eksploatacyjne w budynkach wielolokalowych, „Administrator” 1/2011.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!