Darowizna: ile wynosi kwota wolna od podatku?

W przypadku darowizn obowiązek podatkowy zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn powstaje w momencie przedstawienia przez obdarowanego aktu notarialnego. W zakresie opodatkowania następują jednak pewne zwolnienia, np. ze względu na wysokość darowizny lub grupę podatkową, do której należy osoba obdarowująca.

Grupy podatkowe a kwota wolna od podatku 

Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny uzależniona jest od grupy, do której należy osoba przekazująca nieodpłatnie majątek. Wyróżniamy następujące grupy podatkowe i następujące kwoty wolne od podatku:

• zerowa grupa – obejmuje małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę;
• I grupa – obejmuje małżonka, córkę, syna, wnuki, prawnuki (zstępni), matkę, ojca, dziadków (wstępni), rodzeństwo, zięcia, synową, pasierba, ojczyma, macochę, teściów. Kwota wolna od podatku wynosi 9637 zł.
• II grupa – wyróżnia się zstępnych rodzeństwa, zstępnych i małżonków pasierbów, rodzeństwo rodziców, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych. Kwota wolna od podatku wynosi 7276 zł.
• III grupa – obejmuje innych nabywców. Kwota wolna od podatku wynosi 4902 zł.

Potwierdzeniem powyższego postępowania jest stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 grudnia 2015 o sygn. IPPB2/4515-132/15-2/MZ, z którego wynika, że: "(...) nabycie przez Wnioskodawczynię spadku po zmarłej córce siostry babci podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na zasadach w określonych w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn dla osób zaliczonych do III grupy podatkowej".

Kwota wolna od podatku w przypadku darowizny od zerowej grupy podatkowej

Darowizna przekazywana przez osoby z tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli m.in.: męża, dzieci, brata, siostrę, matkę, ojca jest zwolniona z opodatkowania, jeżeli kwota wolna od podatku w przypadku darowizny zostanie przekroczona, należy spełnić określone warunki.

Jeżeli wartość otrzymanej przez podatnika darowizny w ciągu 5 lat od osoby z grupy zerowej nie przekracza kwoty wolnej od opodatkowania, to darowizna nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Istotny jest również fakt, że w przypadku nieprzekroczenia progu podatkowego dla grupy zerowej nie ma obowiązku przelania kwoty darowizny na rachunek bankowy obdarowanego, dzięki czemu osoba obdarowująca może zrobić to w formie gotówkowej.

Przykładowe sytuacje

1.

Pani Anna przed dwoma laty otrzymała w formie darowizny komputer o wartości 3000 zł. Osobą obdarowującą była jej siostra. W bieżącym roku pani Magdalena otrzymała nieodpłatnie od męża pojazd osobowy, którego wartość wynosiła 5000 zł. Łączna wartość otrzymanej darowizny wynosi 8000 zł.

Czy kwota wolna od podatku w przypadku darowizny została przekroczona? Czy pani Anna powinna zgłosić ten fakt do urzędu i odprowadzić podatek od spadków i darowizn? Nie, nie ma ona obowiązku zgłaszania otrzymania darowizny do urzędu skarbowego oraz jej opodatkowania, ponieważ wartość otrzymanej darowizny od danej osoby w ciągu 5 lat nie przekracza kwoty wolnej od podatku.

Sytuacja komplikuje się w momencie, gdy wartość darowizny przekroczy limit 9637 zł. Wówczas podatnik jest zobowiązany zgłosić fakt otrzymania darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Jeżeli tego nie zrobi, konieczne będzie odprowadzenie podatku z tytułu otrzymanych nieodpłatnie składników majątku. Wynika to z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadku i darowizn. 

Dodatkowo, jeżeli kwota wolna od podatku w przypadku darowizny jest mniejsza niż wartość otrzymanej darowizny, to osoba obdarowująca jest zobowiązana do przelania kwoty darowanej na rachunek bankowy. Nie ma zatem możliwości przekazania darowizny o wartości przekraczającej próg podatkowy w formie gotówkowej. Zgłoszenia z tytułu otrzymanej darowizny należy dokonać na druku SD-Z2.

2.

Pan Jan otrzymał w bieżącym roku od żony środki pieniężne w wysokości 15 000 zł w postaci przelewu na rachunek bankowy. W ciągu ostatnich 5 lat nie otrzymywał żadnych innych darowizn. Czy jest on zobowiązany zgłosić fakt otrzymania darowizny do urzędu skarbowego? Czy w związku z tym zapłaci podatek?

Pan Jan powinien złgosić fakt o otrzymanej darowiźnie do urzędu skarbowego. Zawiadomienia należy dokonać na druku SD-Z2. Jeżeli zgłoszenie nastąpi w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny, nie będzie on musiał odprowadzać podatku z tego tytułu. Jeśli natomiast termin złożenia wniosku minie – konieczne będzie zapłacenie podatku od spadku i darowizn. Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest również interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 maja 2017 roku, sygn. 0111-KDIB4.4015.34.2017.1.MCZ, w której stwierdza się, że: (...) otrzymanie przez Wnioskodawcę tytułem darowizny od rodziców środków pieniężnych, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jednakże darowizna ta korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a tejże ustawy pod warunkiem, że zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy. Warunkiem zastosowania zwolnienia jest dokonanie zgłoszenia na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz udokumentowanie przekazania pieniędzy w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!