Badania kompetencji – czego potrzebuje sektor nieruchomości?

Przeglądając prasę branżową oraz różnego rodzaju raporty i analizy dostrzeżemy jednak, że niemal wszystkie publikacje skupiają się na rynku nieruchomości, a nie na sektorze. Ten natomiast jest bardzo ważny dla gospodarki. Według danych GUS za 2022 rok, działa w nim około 293 tysiące firm, zatrudniających ponad 170 tysięcy osób.

Osoby te wykonują trzy najbardziej typowe dla sektora nieruchomości zawody: rzeczoznawcy majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami i zarządcy nieruchomości. Poza tym, w sektorze nieruchomości znajdują zatrudnienie przedstawiciele innych profesji, np. doradcy rynku nieruchomości, agenci ds. pozyskiwania gruntów, geodeci, administratorzy nieruchomości, dozorcy, ogrodnicy.

Zmiany, zmiany, zmiany... 

Osoby pracujące w sektorze nieruchomości realizują szereg bardzo różnorodnych zadań. Co więcej, zmiany następujące w obszarze gospodarowania nieruchomościami stawiają przed nimi nowe wyzwania. Wynikają one m.in. z:

• pojawiania się nowych rodzajów konkurencji, na przykład najmu instytucjonalnego (Private Rented Sector – PRS),
• zmian zwyczajów i oczekiwań klientów,
• zmian w przepisach prawa, postępującej cyfryzacji i pojawienia się Prop Techu, czyli specjalistycznych, opartych na nowoczesnych technologiach narzędzi informatycznych służących do analizowania i optymalizacji procesów sprzedaży, najmu i zarządzania nieruchomościami,
• zmian w sposobach komunikacji z klientem, np. możliwości wykorzystania chatbotów czy wirtualnej rzeczywistości,
• upowszechniania się tzw. zielonych technologii, których celem jest ograniczanie oddziaływania nieruchomości na środowisko i poprawa komfortu jej użytkowników.

Zadania stojące przed osobami zatrudnionymi w sektorze wymagają od nich szerokiej wiedzy i wielu różnych umiejętności. Część z tych kompetencji jest w sektorze wykorzystywana od dawna. Natomiast konieczność sprostania pojawiającym się wyzwaniom wymaga, aby jego pracownicy rozwijali się również w nowych obszarach.

Skuteczne planowanie i podejmowanie działań rozwojowych oraz ocena ich efektów wymaga dobrego rozpoznania i zdefiniowania kompetencji. Dotyczy to zarówno aktualnie wykorzystywanych kompetencji, jak i tych, które dopiero stają się potrzebne. Poza tym, ważna jest również identyfikacja potrzeb i możliwości pracowników i kandydatów do pracy w sektorze, którzy będą te kompetencje wykorzystywać, poznanie oczekiwań pracodawców i zbadanie aktualnej oferty edukacyjnej. Dlatego konieczne jest prowadzenie analiz obejmujących zarówno kompetencje, jak też stan sektora i możliwości organizowania działań rozwojowych.

Prace w tym obszarze zostały zapoczątkowane. W 2020 roku opracowano i opublikowano Sektorową Ramę Kwalifikacji dla Nieruchomości (SRKN). Stanowi ona uporządkowany zbiór kompetencji, które są wykorzystywane do realizowania zadań w sektorze nieruchomości. Była ona tworzona z udziałem przedstawicieli sektora, w tym pracodawców i jest wyrazem potrzeb i oczekiwań rynku pracy w zakresie kompetencji wymaganych na stanowiskach pracy w sektorze.

SRKN może być podstawą do podejmowania dalszych działań, mających na celu na przykład przygotowanie opisów kwalifikacji w sektorze, modelowych opisów stanowisk lub sylabusów, odnoszących się do oczekiwań kompetencyjnych rynku pracy sektora. Wyniki tych działań będą mogły przyczynić się do stworzenia standardu jakości w zakresie kompetencji wymaganych od specjalistów sektora nieruchomości.

Sektorowa rada sposobem na rynkowe bolączki 

Proponowane działania powinny być realizowane systemowo, z uwzględnieniem jak największej reprezentacji interesariuszy sektora. Dlatego też konieczne jest powierzenie ich realizacji podmiotowi działającemu w imieniu i na rzecz całego sektora. Ciałem tego typu mogłaby być sektorowa rada do spraw kompetencji działająca w zakresie sektora nieruchomości.

Sektorowe rady do spraw kompetencji są utworzonymi, w ramach konkursów Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), ciałami kolegialnymi reprezentującymi interesariuszy różnych sektorów gospodarki. Formalną podstawę działania rad stanowi Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zadania sektorowej rady ds. kompetencji będą mogły dotyczyć m.in. prowadzenia badań i analiz kompetencji, podejmowania działań edukacyjno-upowszechniających oraz inicjowania i wspierania współpracy pomiędzy przedsiębiorcami a podmiotami działającymi na rzecz zatrudnienia, rozwoju kapitału ludzkiego lub potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców.

Rada będzie mogła również uczestniczyć w tworzeniu w obszarze sektora nieruchomości rozwiązań wykorzystujących mechanizmy Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Będzie mogła na przykład opiniować kwalifikacje rynkowe oraz inicjować wcześniejszy przegląd kwalifikacji już włączonych do ZSK, co będzie działać na rzecz ich jakości. Rada będzie mogła również uczestniczyć w kształtowaniu oferty edukacyjnej skierowanej do sektora nieruchomości, zarówno w obszarze edukacji formalnej jak i pozaformalnej. Zgodnie z ustawą Prawo oświatowe rady mogą, w oparciu o prowadzone analizy potrzeb kompetencyjnych sektora, opiniować i rekomendować programy kształcenia zawodowego.

Podsumowując, należy podkreślić raz jeszcze wagę sektora nieruchomości dla gospodarki. Istotne jest zatem, aby usługi świadczone przez sektor były jak najwyższej jakości. Dlatego też jego kadry powinny posiadać kompetencje adekwatne do rzeczywistych potrzeb na stanowiskach pracy, oraz możliwości ich rozwijania. Zapewniająca ten rozwój oferta usług rozwojowych powinna być tworzona na podstawie badań i analiz potrzeb sektora nieruchomości w zakresie kompetencji.