Obowiązek i konieczność odśnieżania dachów

Obowiązek i konieczność odśnieżania dachów
Redakcja ADMINISTRATORA zwróciła się do wiceprezesa Konfederacji Budownictwa i Nieruchomości Waldemara Mazana z sugestią przygotowania informacji dot. obowiązku i konieczności odśnieżania dachów.
Zobacz także
BMI Polska | Icopal Nowe życie płaskich dachów: trwałość, oszczędność i spokój na lata

Zarządzanie nieruchomościami wymaga świadomych decyzji i wyboru rozwiązań gwarantujących długoterminową efektywność. Dachy płaskie stanowią jeden z kluczowych elementów konstrukcyjnych budynków we wspólnotach...
Zarządzanie nieruchomościami wymaga świadomych decyzji i wyboru rozwiązań gwarantujących długoterminową efektywność. Dachy płaskie stanowią jeden z kluczowych elementów konstrukcyjnych budynków we wspólnotach mieszkaniowych. Pokrycia na tego typu budynkach muszą sprostać licznym wyzwaniom – od intensywnych opadów i zmiennych temperatur po konieczność zapewnienia maksymalnej energooszczędności. Dlatego planując renowację dachu, warto postawić na technologie, które nie tylko wydłużą żywotność pokrycia,...
Ptak Warsaw Expo Clean-Tech Expo 2025: Odkryj przyszłość technologii czystości

Czy wiesz, że dzięki nowoczesnym technologiom niektóre urządzenia czyszczące potrafią oszczędzać aż 30% wody w obiektach publicznych? Albo że ekologiczne środki czystości stają się standardem w największych...
Czy wiesz, że dzięki nowoczesnym technologiom niektóre urządzenia czyszczące potrafią oszczędzać aż 30% wody w obiektach publicznych? Albo że ekologiczne środki czystości stają się standardem w największych światowych firmach? Takie innowacje będziesz mógł zobaczyć i przetestować na żywo podczas Clean-Tech Expo.
LAKMA SAT Sp. z o.o PROTECT WALL - lakier zabezpieczający ściany klatek schodowych

PROTECT WALL jest gotowym do użycia, bezbarwnym produktem wyprodukowanym na bazie wysokiej jakości żywicy akrylowej. Wymalowane powierzchnie odporne są na wilgoć, wodę, zabrudzenia oraz łagodne środki...
PROTECT WALL jest gotowym do użycia, bezbarwnym produktem wyprodukowanym na bazie wysokiej jakości żywicy akrylowej. Wymalowane powierzchnie odporne są na wilgoć, wodę, zabrudzenia oraz łagodne środki czyszczące. LAKIER spełnia rygorystyczne europejskie normy dotyczące emisji Lotnych Związków Organicznych.
Z inicjatywy Konfederacji 30 listopada 2007 r. w jej siedzibie w Warszawie odbyła się dyskusja na ten temat. Na zaproszenie Konfederacji w dyskusji uczestniczyli przedstawiciele Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB), Izby Projektowania Budowlanego (IPB), Instytutu Techniki Budowlanej (ITB), Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), Wyższej Szkoły Gospodarowania Nieruchomościami (WSGN), a także firmy konsultingowej świadczącej usługi budowlane (INMED) oraz firmy zarządzającej nieruchomościami (HUBA).
Organizator spotkania postawił przed jego uczestnikami pytania, na które wspólnie szukano odpowiedzi w dyskusji:
- Czy i dlaczego przepisy prawne nakazują odśnieżać dachy?
- Co jest szczególnie ważne w organizacji odśnieżania dachów i wykonaniu tych prac?
- Jaki jest aktualny stan przepisów w zakresie projektowania, wykonawstwa i odbioru dachów i czy jest potrzeba zmian w tym zakresie?
- Co powinno być przedmiotem kontroli okresowej na obiektach budowlanych w odniesieniu do dachów, mając na uwadze m.in. ich zaśnieżenie?
Przedstawiamy w skrócie wypowiedzi uczestników dyskusji.
Dr inż. Aleksander Krupa (IPB)
Izba Projektowania Budowlanego stoi na stanowisku, że należy tak projektować dachy, by nie trzeba ich było odśnieżać. Powodem wzrostu liczby katastrof budowlanych związanych z zawaleniami dachów było rozpoczęcie stosowania rozwiązań śródziemnomorskich, tj. dużych hal stalowych o płaskich dachach. Nastąpiło to po otwarciu gospodarczym Polski w latach 90. W celu zmniejszenia zagrożenia opracowano nową normę śniegową PN-80/B-02010/Az1, która zwiększa obciążenia od śniegu i współczynnik bezpieczeństwa oraz wydłuża z 5 do 50 lat okres przyjmowany do obliczeń średniego obciążenia dachu.
Zgłaszane są zastrzeżenia do sposobu ustalania obciążenia śniegiem. Zastrzeżenia dotyczą uśrednień wyników obserwacji, zamiast przyjęcia wartości maksymalnych, na które faktycznie narażona jest konstrukcja. Dlatego obciążenia śniegiem wynikające z nowej normy budzą moje wątpliwości, czy nie są za małe. Jeśli przyjęto za małe, mogą grozić katastrofami w okresie 50 lat użytkowania - przy obserwowanych zmianach klimatycznych.
Dobrze, że w nowej normie podano ciężary własne różnych rodzajów śniegu: zlodowaciałego, zbrylonego, puszystego. Szkoda, że nie podano proporcji rodzajów śniegu przyjętego do ustalania obciążenia normowego. Jako nietrafne oceniam rozwiązanie, że użytkownik obiektu przy nadzwyczajnych opadach śniegu powinien z własnej inicjatywy dokonywać pomiarów śniegu zalegającego na gruncie, ocenić jego rodzaj i podejmować decyzję o jego usuwaniu lub wyłączeniu obiektu z użytkowania.
Po katastrofie katowickiej IPB wnioskowała, aby po nadzwyczajnych opadach śniegu Instytut Meteorologii podawał w swoich komunikatach (w radiu i telewizji) grubość warstw śniegu w poszczególnych rejonach kraju. Na podstawie tych komunikatów użytkownicy obiektów podejmowaliby decyzję o ewentualnych działaniach.
Kolejną kwestią jest problem z samym odśnieżaniem, ze względu na brak racjonalnych technik związanych z tym problemem. Istnieje technika instalacji przewodów grzewczych na dachach, ale jest ona energochłonna. Ideałem byłoby zastosowanie na dachach budynków wiatraków wytwarzających energię do roztapiania śniegu.
Nasze niezadowolenie powoduje wprowadzenie w normie uśrednień w ramach współczynników bezpieczeństwa. Brak jest w nich uwzględnienia techniki odśnieżania. Pamiętać należy, że praca ludzi na dachu przy odśnieżaniu polega najpierw na pryzmowaniu go na przekryciu, przez co zwiększane jest realne obciążenie w danym miejscu. Kolejnym problemem jest brak miejsca na jego zrzucenie i składowanie.
Użytkownik powinien posiadać dokumentację obiektu budowlanego z instrukcją jego użytkowania, ze wskazaniem uwarunkowań związanych z odśnieżaniem dachów. Obecnie odbiory obiektów prowadzone są niedokładnie, pozostają niedokręcone elementy konstrukcji. Późniejsze kontrole również robione są pobieżnie, co stwarza duże zagrożenie. Należałoby ustalić, w jakim składzie powinny pracować komisje odbiorów i komisje kontroli okresowych.
Dr inż. Jerzy Baryłka (GUNB)
Obciążenie śniegiem jest jednym z podstawowych obciążeń środowiskowych, jakim poddane są budowle, a w szczególności ich konstrukcje dachowe. Podczas projektowania każdej konstrukcji dachowej w naszej strefie klimatycznej konieczne jest ustalenie przewidywanego rozkładu obciążeń wywołanych ciężarem pokrywy śnieżnej, która może zgromadzić się na niej w czasie zimy.
Śnieg nie jest przyczyną awarii i katastrof obiektów budowlanych występujących w okresach zimowych, ale ujawnia on niedostateczną nośność ich konstrukcji. Dachów nie powinniśmy odśnieżać, lecz projektować je z uwzględnieniem uwarunkowania obciążeń środowiskowych.
Norma obciążenia śniegiem przyjmuje schematy uproszczone dachów, a do projektowania konstrukcji przyjmuje się obciążenie obliczeniowe od śniegu, określane jako iloczyn tzw. współczynnika obciążenia (wynoszącego aktualnie 1,5) oraz obciążenia charakterystycznego przyjmowanego odpowiednio do strefy obciążenia śniegiem oraz kształtu dachu i nachylenia połaci dachowych. Przy nachyleniu połaci dachowej w granicach od 0 do 30 stopni obciążenie dachu przyjmowane stosownie do strefy obciążenia śniegiem jest redukowane do poziomu 0,8 tej wartości. Przy kątach nachylenia przekraczających 30 stopni następuje dalsza redukcja tego obciążenia, wynikająca z naturalnego zsuwania się śniegu z dachu, aż do zera - przy kątach nachylenia połaci dachowych przekraczających 60 stopni.
Płaskie dachy o niewielkim kącie nachylenia oraz dachy, które odprowadzają wody opadowe do środka, nie na zewnątrz - stanowią największe niebezpieczeństwo, ponieważ nie można założyć, że śnieg sam z nich się zsunie. Problem obciążenia śniegiem występuje zatem w szczególności w przypadkach dachów płaskich i tarasów w obiektach budowlanych, z których śnieg znika dopiero wtedy, gdy się rozpuści lub zostanie z nich usunięty. W takich przypadkach śnieg może gromadzić się na pokryciu dachu, powodując coraz większe obciążenie jego konstrukcji nośnej.
Z powyższych powodów śnieg zalegający na dachu może stanowić w niektórych przypadkach groźbę uszkodzenia lub zniszczenia konstrukcji obiektu budowlanego, jak również powoduje inne szkody i zagrożenia, a mianowicie:
- zsuwający się z dachu śnieg natrafia po drodze na rynny i obróbki blacharskie, bardzo często powodując ich uszkodzenia lub po prostu zerwanie,
- niebezpieczne dla zdrowia i życia są lodowe sople i nawisy śniegowe, które powinny być bezwzględnie usuwane z uwagi na możliwość zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i mienia znajdujących się w zasięgu ich upadku.
Jednym ze sposobów zapobiegania negatywnym skutkom zalegania śniegu na dachach jest ich odśnieżanie.
Do zasadniczych problemów związanych z odśnieżaniem należy zaliczyć:
1. Problem określenia dopuszczalnej grubości warstwy śniegu na połaciach dachowych budynków, której przekroczenie może wiązać się z zagrożeniem bezpieczeństwa. Śnieg należy usuwać w przypadku stwierdzenia, że grubość warstwy śniegu zbliża się do grubości granicznej, określonej możliwościami nośnymi konstrukcji dachu.
2. Problemy związane z usuwaniem nadmiaru śniegu z dachów obiektów budowlanych, dotyczące bezpieczeństwa samej odśnieżanej konstrukcji dachowej, a także bezpieczeństwa osób prowadzących odśnieżanie z uwagi na trudne warunki pracy na wysokości.
Odśnieżanie jest drogie. Koszty w zeszłym roku wynosiły od 1 do 6 zł/m2 odśnieżanej powierzchni dachu, dlatego też niemożliwe i niecelowe jest usuwanie śniegu z dachu przy każdorazowych opadach śniegu. Właściciel lub zarządca budynku powinien więc kontrolować ilość śniegu na dachu i w przypadku jego nadmiernego nagromadzenia bezwzględnie go usuwać.
Z uwagi na problemy ekonomiczne i techniczne usuwania śniegu z dachów (tradycyjnego odśnieżania) warto zastanowić się nad zastosowaniem, na dachach płaskich, elektrycznych systemów przeciwoblodzeniowych, coraz częściej oferowanych na naszym rynku, które sprawdziły się w krajach skandynawskich.
Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
1. Użytkować obiekt zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym, który nie dopuszcza do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami podstawowymi, do których zalicza się między innymi: bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo pożarowe oraz bezpieczeństwo użytkowania.
2. Zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury (takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, itp.), w wyniku których następuje:
- uszkodzenie obiektu budowlanego lub
- bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
3. Poddawać obiekt budowlany kontrolom rocznym i pięcioletnim, a także dodatkowym kontrolom, jeżeli obiekt spełnia kryteria wskazane w art. 62 ust. 1 pkt 3.
Obowiązek dokonywania ww. dodatkowych kontroli wprowadzono w wyniku ostatniej nowelizacji Prawa budowlanego. Zakres tych kontroli jest taki sam jak kontroli rocznych, ale należy je przeprowadzać co najmniej dwa razy w roku, w terminie do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku:
- budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2 000 m2 oraz
- innych obiektów budowlanych (które nie są budynkami) o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2.
Osoba dokonująca kontroli powyższych obiektów (na zlecenie właściciela lub zarządcy obiektu) jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego o przeprowadzonej kontroli. Jeżeli okaże się podczas kontroli, że zagrożone jest bezpieczeństwo, wówczas osoba przeprowadzająca kontrolę obowiązana jest przesłać do organu nadzoru budowlanego, zamiast zawiadomienia o dokonanej kontroli, kopię protokołu. Stwierdzone podczas ww. kontroli nieprawidłowości właściciel lub zarządca musi bezzwłocznie usunąć. Natomiast organ nadzoru budowlanego, po otrzymaniu kopii protokołu, przeprowadza bezzwłocznie kontrolę obiektu budowlanego w celu potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków i w razie konieczności stosuje sankcje przewidziane w przepisach karnych.
Według aktualnego rozpoznania dokonanego przez organy nadzoru budowlanego w Polsce mamy około 14 600 obiektów budowlanych wymagających podwójnych kontroli okresowych.
Jak wynika z powyższego, aktualne przepisy Prawa budowlanego zobowiązują właścicieli i zarządców obiektów budowlanych do podejmowania wszelkich działań mających na celu zapewnienie ich bezpieczeństwa w sytuacjach nadzwyczajnych, do których zalicza się również nadmierne opady śniegu, w tym również do odśnieżania dachów tych obiektów w sytuacjach nadmiernych opadów śniegu, gdy istnieje zagrożenie przekroczenia możliwości nośnych konstrukcji dachowych.
Regułą w czasie okresu zimowego powinno być stałe monitorowanie pokrywy śnieżnej na dachach. Szczególną uwagę należy poświęcić miejscom zacienionym i osłoniętym od wiatru, gdzie mogą się pojawiać grube warstwy śniegu - tak zwane „worki śnieżne". Długie okresy mroźnej pogody sprzyjają gromadzeniu się śniegu - nie zachodzi wówczas proces topnienia, a tym samym ciężar pokrywy śnieżnej rośnie.
Okresy krótkotrwałych odwilży, w czasie których dochodzi jedynie do częściowego stopnienia śniegu, również są bardzo groźne, ponieważ śnieg wprawdzie topi się, ale nie spływa w całości z dachu na skutek częstego zatykania „korkami lodowymi" systemu odwodnienia dachu.
Należy mieć świadomość, że realizacja tego obowiązku prowadzona w nieodpowiedni sposób zamiast poprawy stanu bezpieczeństwa może wywołać również stan zagrożenia odśnieżanego obiektu budowlanego a także osób odśnieżających dach.
Usuwaniu śniegu z dachu budynku musi towarzyszyć rozsądek i wiedza dotycząca:
- rodzaju pokrycia dachu (papa, blacha, folie PCV, lekkie płyty dachowe warstwowe itp.),
- rozwiązania konstrukcji nośnej dachu,
- właściwej kolejności odśnieżania, zapobiegającej miejscowemu przeciążeniu konstrukcji dachu wskutek przemieszczenia śniegu z rejonu kalenicy w kierunku okapu dachu.
Należy pamiętać, że wprowadzenie na dach osób w celu jego odśnieżania powoduje dodatkowe jego obciążenia punktowe i dynamiczne (ciężar i ruch), które mogą okazać się zagrożeniem dla konstrukcji dachu.
Trudności związane z dokonywaniem oceny stanu technicznego konstrukcji obiektów budowlanych osłoniętych obudową oraz zabezpieczeniami pożarowymi - podczas przeglądów okresowych obiektów budowlanych, a nawet podczas opracowywania ekspertyz stanu technicznego konstrukcji obiektów budowlanych - wywołują potrzebę wprowadzenia przepisów wymagających, aby budynki użyteczności publicznej z pomieszczeniami przeznaczonymi do przebywania znacznej liczby osób, takie jak: hale widowiskowe, sportowe, wystawowe, targowe, handlowe, dworcowe, były obowiązkowo wyposażone w urządzenia do stałej kontroli parametrów istotnych dla bezpieczeństwa konstrukcji.
Bardzo dobre rozwiązanie istnieje w przepisach przeciwpożarowych nakładających obowiązek instalowania w niektórych ważnych obiektach budowlanych urządzeń sygnalizacyjno-alarmowych, umożliwiających stałe monitorowanie stanu zagrożenia pożarowego tych obiektów.
Warto dodać, że dotychczas rejestrowano rocznie w Polsce ok. 179 katastrof budowlanych, natomiast w sezonie zimowym 2005/2006 odnotowano 385 katastrof, spośród których 234 (61%) stanowiły katastrofy wywołane przyczynami o charakterze losowym. W tej grupie ok. 55% katastrof było wynikiem obfitych opadów śniegu. Uznaje się, że odnotowany znaczny wzrost liczby katastrof budowlanych w ww. okresie, ponad średnią roczną, wynikał z dużej aktywności organów nadzoru budowlanego oraz faktu zgłaszania ich zaistnienia przez właścicieli i zarządców.
Prof. dr hab. Leonard Runkiewicz (ITB)
Dachy powinny być projektowane tak, aby nie było konieczności ich odśnieżania. A jeśli już ona istnieje, to należy się zastanowić, czy dachy są podatne na odśnieżanie i czy trzeba odśnieżać całość dachu, czy może wystarczy odśnieżyć tylko fragment. W mojej ocenie dachy nie powinny być odśnieżane w sposób wskazany przez ustawodawcę.
Sam śnieg nie jest przyczyną katastrof konstrukcji dachowych, on tylko dopełnia niedociągnięcia projektowania, wykonawstwa i użytkowania obiektu. Dobiegają końca prace nad wytycznymi projektowania i kontrolowania hal stalowych. Wskazane zostaną sposoby postępowania. Zaproponowane zostaną czujniki ugięcia konstrukcji, sygnalizujące na stany zagrożenia. Inwestorzy zlecają inżynierom i rzeczoznawcom prowadzenie monitoringu stanu bezpieczeństwa konstrukcji obiektów. Wyznaczenie podczas takiego monitoringu wartości granicznych pozwoli na zachowanie bezpieczeństwa konstrukcji i podjęcie odpowiednich działań w wypadku zbliżania się do tych wartości.
Jak mi wiadomo, trzy uczelnie, tj. Politechniki Warszawska, Krakowska i Wrocławska, zgłosiły wspólne przedsięwzięcie naukowe dotyczące systemu zabezpieczania konstrukcji dachów w ramach funduszy pomocowych UE.
Mgr Mirosława Kamińska (PIP)
Po katastrofie w Katowicach Państwowa Inspekcja Pracy zaczęła kontrolować bezpieczeństwo przeprowadzania prac przy odśnieżaniu dachów. Stwierdzono, że w większości przypadków nie są stosowane środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości (szelki bezpieczeństwa wraz z linką bezpieczeństwa, amortyzatory lub urządzenia samohamowne), a jeżeli są stosowane, to często niewłaściwie. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w małych firmach, które zatrudniają ludzi doraźnie.
Przed przystąpieniem do odśnieżania dachów należy zastanowić się nad prawidłową organizacją prac wykonywanych na wysokości, tak by były one wykonywane w sposób bezpieczny.
Osoby pracujące przy odśnieżaniu na dachach budynków (na wysokości) powinny być wyposażone w odpowiednie (atestowane) środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości, hełmy ochronne oraz obuwie zabezpieczające przed poślizgnięciem się. Powinny mieć aktualne zaświadczenia lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na wysokości oraz przejść odpowiedni instruktaż stanowiskowy w zakresie bhp przy odśnieżaniu dachów.
Gdy występują strefy niebezpieczne podczas odśnieżania, w których istnieje zagrożenie spadającymi masami usuwanego śniegu, lodu, jak również narzędzi, to należy je odpowiednio wygrodzić i oznakować.
Mgr inż. Wojciech Dylak (INMED)
Prawidłowa pięcioletnia kontrola dużego obiektu budowlanego rzędu 100 000 m2 trwa około 1,5 miesiąca. Roczna - około dwudziestu dni. Dwie kontrole dachów tych obiektów - dwa razy po tygodniu. W sumie wymieniony obiekt budowlany jest kontrolowany, tylko w myśl ustawy Prawo budowlane, średnio około 40 dni w roku. A są jeszcze inne kontrole, wynikające z innych przepisów, które musi prowadzić zarządca obiektu budowlanego. Jest tego bardzo dużo. Jakość tych kontroli pozostawia wiele do życzenia.
Moim zdaniem, uwidoczniło się to w Katowicach. Nie jest to wyjątek, a raczej zjawisko powszechne. Oferowana czasem niska cena, w przedziale od 0,20 do 1,20 zł/m2, przy czasie trwania kontroli jeden, dwa dni dla obiektu o powierzchni powyżej 10 tys. m2, nie gwarantuje jej rzetelności.
Nałożenie dodatkowo nowych obowiązków kontroli dachów w obiektach wielkopowierzchniowych dwa razy w roku moim zdaniem niewiele zmieni, gdyż dotyczy tylko wybranych obiektów. Wprowadzenie obowiązku przesyłania wyników pięcioletnich kontroli, w formie protokołu dopuszczenia do dalszego użytkowania, do powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego byłoby rozwiązaniem skuteczniejszym od obecnie obowiązującego. Kolejnym problemem są możliwości finansowe właścicieli, których nie zawsze stać na przeprowadzenie tylu kontroli.
Stąd głównie powstają zachowania patologiczne przy prowadzeniu obowiązkowych kontroli, z których jak na razie nikt nie wyciąga wniosków.
Usuwanie śniegu może powodować ofiary w ludziach, sprzęcie oraz uszkodzenia dachu. Dachy nie są po to, by je odśnieżać, mają za dużo instalacji na swojej powierzchni. Czy są uregulowane zasady odśnieżania dachów tych obiektów, których kontrolę nakazuje aktualnie ustawa Prawo budowlane? Ja takich uregulowań nie znam. A czy są one potrzebne, powinna ustalić m.in. kontrola prowadzona do 30 listopada 2007 r.
Powszechnie prowadzona akcyjność odśnieżania dachów - jak pamiętam, miała ona ten charakter w przeszłości - jest spowodowana brakiem obycia technicznego właścicieli i zarządców oraz brakiem skutecznego rozwiązania tego problemu w trakcie projektowania, budowy i eksploatacji obiektów budowlanych w Polsce. Już podczas projektowania musimy zdecydować, jakie rozwiązanie przyjmujemy: czy takie, że będzie trzeba dach odśnieżać, kiedy będzie na nim warstwa śniegu „x", czy też jest to dach, gdzie takiej potrzeby nie będzie. Innymi słowy, musimy w fazie projektowania dokonać wyboru, czy minimalizujemy nakłady inwestycyjne na rzecz zwiększonych kosztów eksploatacyjnych, czy odwrotnie.
Mgr Hubert Massalski (HUBA)
Z punktu widzenia zarządców nieruchomości sprawa odśnieżania dachów jest problemem złożonym. Z jednej strony zarządca ma tak gospodarować powierzonym obiektem, aby nie powodować zagrożenia dla życia i mienia, a z drugiej jego działania muszą być racjonalne z punktu widzenia ekonomicznego.
Dokonana zmiana przepisów Prawa budowlanego - co do zakresu i formy - dla wielu zarządców była zaskoczeniem. Pracują oni bowiem w oparciu o budżety roczne, zatwierdzane przez właściciela niekoniecznie z Polski. Takim właścicielom trudno jest wytłumaczyć ciągłe zmiany krajowych przepisów. Ponieważ problem związany z kontrolami i samym odśnieżaniem dotyka obiekty wielkopowierzchniowe, to koszt rośnie do niebagatelnych kwot.
Dodatkowym kosztem jest składowanie lub usuwanie dużej ilości zgromadzonego na gruncie śniegu. Obecnie występuje już problem z finansowaniem dodatkowych obowiązkowych kontroli dachów. Zapewne w przyszłości ten problem będzie malał, natomiast pozostanie problem usuwania zagrożenia przez zalegający na dachach śnieg. Nie ma bowiem żadnej racjonalnej techniki pozwalającej na bezpieczne usuwanie zalegającego na dachu śniegu.
Samo zezwolenie na wejście na dach osób mających go odśnieżać, co jest narażaniem ich zdrowia, a nawet życia, tu nie wystarczy. Trzeba indywidualnie opracować organizację odśnieżania. Jest pytanie, czy te czynności w zakresie organizacji odśnieżania należy opierać o rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (DzU Nr 120, poz. 1126). Moim zdaniem - tak, ponieważ użytkowanie obiektów budowlanych mieści się w obrębie ustawy Prawo budowlane.
Nowo budowane obiekty są mniej zagrożone, ponieważ projektanci i inwestorzy wiedzą o istniejącym niebezpieczeństwie i mogą przeciwdziałać na etapie projektowania. Zapewne i wydający pozwolenia na budowę oceniają, jak inwestorzy rozwiązali problem śniegu na dachu.
Problem związany z odśnieżaniem najbardziej dotyka właśnie właścicieli i zarządców obecnie użytkowanych obiektów, których żywotność przewidziano na 30-50 lat, ponieważ ani jedni, ani drudzy nie znajdą środków na zapobieganie zagrożeniu, poprzez odpowiednią przebudowę obiektów. Rozwiązaniem, które mogłoby zminimalizować lub zlikwidować ten problem, jest np. opracowanie programu finansowania przebudowy istniejących obiektów.
Moim zdaniem taki program powinien powstać na bazie zebranych informacji z kontroli dachów dokonanej do 30 listopada 2007 r.Na razie zarządcy nie mają innego wyboru, jak tylko zatrudniać osoby z uprawnieniami do pracy na wysokościach, wysyłać je na dach i mieć nadzieję, że podczas tych prac nikomu nic się nie stanie, ani nie zostanie uszkodzona jakaś instalacja znajdująca się na dachu.
Dr inż. Eugeniusz Olearczuk (WSGN)
Bardzo mnie cieszy, że jest prowadzona dyskusja na tak istotny dla zarządców i administratorów nieruchomości temat. Same przepisy o kontroli dachów dwa razy w roku nie rozwiążą problemu. Trzeba dokonać istotnych zmian w wielu przepisach prawnych dotyczących projektowania i eksploatacji obiektów budowlanych oraz programach edukacyjnych zarządców i administratorów nieruchomości, aby nie bać się śniegu na dachu, który w naszych warunkach klimatycznych jest rzeczą normalną.
Podsumowanie
W dyskusji poruszono wiele istotnych problemów związanych z zaleganiem śniegu na dachach oraz wskazano na potrzebę działań administracji państwowej oraz zarządców i administratorów, aby śnieg nie stanowił problemu, z powodu którego muszą ginąć ludzie. Na podstawie przebiegu dyskusji oraz biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne w tej materii, można spróbować określić działania, jakie mogą i powinni podjąć zarządcy i administratorzy obiektów budowlanych, aby zminimalizować zagrożenia spowodowane zaleganiem śniegu na dachach.
Mianowicie powinni:
- sprawdzić dokumentację obiektu i w razie potrzeby uzupełnić ją do zakresu wymaganego przepisami prawa,
- opracować program realizacji zaleceń wynikających z kontroli dachów przeprowadzonej do 30 listopada 2007 r.,
- przygotować się organizacyjnie i rzeczowo do wiosennej kontroli dachów, która powinna być dokonana do 31 maja 2008 r.,
- opracować - jeśli jest taka potrzeba - projekt organizacji usuwania śniegu z dachu, opracować program kontroli okresowej obiektu w zakresie co najmniej takim, jaki określa ustawa Prawo budowlane i przepisy na jej podstawie wydane, a także rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU z 2006 r. Nr 80, poz. 563).