#GorącaLinia – nabycie przez WM terenu przylegającego do działki WM

Odpowiedź eksperta:

Zgodnie z art. 32a UWL, jeżeli grunt wchodzący w skład nieruchomości wspólnej, nie spełnia wymogów przewidzianych dla działki budowlanej, co uniemożliwia prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń z nimi związanych, zarząd lub zarządca jest obowiązany przedstawić właścicielom lokali projekty uchwał w sprawie:

• wyrażenia zgody na nabycie przyległych nieruchomości gruntowych umożliwiających spełnienie wymogów przewidzianych dla działek budowlanych,
• udzielenia zarządowi lub zarządcy pełnomocnictwa do wykonania odpowiednich, prawem przewidzianych, czynności zmierzających do nabycia przyległych nieruchomości gruntowych na rzecz wspólnoty mieszkaniowej.

Należy podkreślić, iż zarząd lub zarządca może dokonywać tylko czynności zmierzających do samego nabycia przyległych nieruchomości gruntowych na rzecz wspólnoty mieszkaniowej na podstawie podjętej uchwały. Taką czynnością może być przykładowo umówienie terminu podpisania aktu notarialnego, sporządzenie mapy lub szkicu przyległego terenu czy też zebranie odpowiednich danych do aktu notarialnego. 

Samo nabycie nieruchomości przyległej powinno nastąpić natomiast poprzez współdziałanie wszystkich uprawnionych współwłaścieli (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2010 r. sygn. akt. IV CSK 437/09). Art. 21 ust. 3 UWL, który wskazuje, jakich czynności może dokonywać zarząd ze skutkiem wobec właścicieli wszystkich lokali, nie obejmuje spraw związanych z nabyciem przyległych nieruchomości gruntowych. 

W praktyce oznacza to, iż wszyscy właściciele lokali powinni łącznie występować z przedmiotowym roszczeniem i wszyscy powinni – odpowiednio do wielkości swojego udziału – nabyć stosowny udział w prawie własności albo użytkowania wieczystego nieruchomości przyległej. Taki sposób postępowania znajduje potwierdzenie w art. 209a ust. 1 UGN. 

W sytuacji braku wymaganej zgody stosuje się art. 199 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który stanowi, iż do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, przekraczających zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. 

Mówi on, iż przy braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd. Jeżeli zaś Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego są współwłaścicielami nieruchomości wspólnej, a nabywane grunty stanowią ich własność, to do aktu notarialnego stają tylko pozostali współwłaściele. 

Do wniosku o nabycie przyległego terenu wspólnota powinna załączyć dokument graficzny wskazujący dokładnie, jaką część terenu zamierza nabyć. 

Roszczenia dotyczące nabycia dla wspólnoty terenu niezbędnego do jej prawidłowego funkcjonowania podlegają jednak ograniczeniom. Możemy je podzielić na ograniczenia ze względu na podmiot związany ze sprawą (podmiotowe) i te ze względu na przedmiot sprawy (przedmiotowe).

Ograniczeniem podmiotowym będzie ograniczenie co do podmiotów, w stosunku do których wspólnocie mieszkaniowej przysługuje omawiane roszczenie, czyli do Skarbu Państwa bądź jednostek samorządu terytorialnego. Nie przysługuje ono natomiast wobec innych podmiotów.

Przykładowo, kiedy grunt wchodzący w skład nieruchomości wspólnej nie spełnia wymogów przewidzianych dla działki budowlanej, co uniemożliwia prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń z nimi związanych, to wspólnota mieszkaniowa nie może żądać nabycia przyległych nieruchomości gruntowych umożliwiających spełnienie ww. wymogów, jeżeli nieruchomości przyległe stanowią własność prywatną. 

Przedmiotowymi ograniczeniami rzeczonych roszczeń będą zaś poniżej opisane sytuacje: 

• gdy przez właściwe organy rozpatrywane są wnioski poprzednich właścicieli lub ich spadkobierców o przywrócenie własności tej nieruchomości, np. złożone w trybie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (DzU nr 50, poz. 279). 
• gdy toczy się postępowanie dotyczące prawidłowości nabycia nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego, np. trwa postępowania zmierzające do uchylenia decyzji stwierdzającej nabycie z mocy prawa własności nieruchomości przez gminę. 
• gdy wskutek realizacji roszczenia przyległa nieruchomość gruntowa przestałaby spełniać wymogi działki budowlanej. 

W tym wypadku chyba nie występują takie ograniczenia, więc jeśli spełniają Państwo inne wymogi, warto wystąpić do Agencji , jak rozumiem Własności Rolnej Skarbu Państwa, ale w porozumieniu z innymi współwłaścicielami. Niezbędna jest tu bowiem ich zgoda. Są to bowiem czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!