Balkon do remontu

Problem dotyczy zwłaszcza balkonów w budynkach mieszkaniowych wzniesionych w technologii z tzw. wielkiej płyty. Rewitalizacja osiedli wielkopłytowych to nie tylko powszechne docieplanie budynków czy wymiana stolarki okiennej. Poza niezbędną dzisiaj termomodernizacją, przybliżającą parametry termiczne ścian do obecnych wymogów, zarządcy często decydują się przy okazji niezbędnych remontów balkonów na ich modernizację. W praktyce sprowadza się to nie tylko do ich remontu, aleuatrakcyjnienia elewacji budynku poprzez przebudowę lub nawet dobudowę nowych balkonów czy logii.

Nie jest to proste przedsięwzięcie. Dostawienie balkonu czy loggii wymaga dokładnej analizy konstrukcji budynku. Projekt musi być poprzedzony dokładnymi obliczeniami statycznymi, niezbędne jest także dopracowanie sposobu połączenia konstrukcji dostawianej z już istniejącą, by uniknąć m.in. mostków cieplnych. Można także modernizować istniejące balkony i loggie, nadając tym samym elewacji bardziej nowoczesny wygląd, a lokatorom – udostępniając dodatkową przestrzeń do wypoczynku.

Cała inwestycja przekłada się natomiast na zwiększenie wartości całej nieruchomości.

Balkon do remontu

Balkony oraz tarasy to elementy szczególnie narażone na oddziaływanie czynników atmosferycznych, z których najniebezpieczniejsze są obciążenia termiczne – w lecie powierzchnia płytek może się nagrzać do +70°C, w zimie ochłodzić nawet do –30°C, połączone z cyklami zamarzania i odmarzania (przejścia przez zero) w obecności wilgoci/wody. To powoduje, że wszelkiego rodzaju błędy są szczególnie widoczne po zimie.

Najczęstszym powodem usterek konstrukcji balkonów jest uszkodzona hydroizolacja oraz woda, która dostaje się pod płytki przez nieszczelne fugi. Nacisk należy kłaść także na jakość płytek balkonowych. W naszym klimacie zamarza i rozmarza około stu razy w ciągu roku, zmieniając przy okazji swoją objętość i rozsadzając szczeliny. Prowadzi to do spękań, odpadania betonu czy samych płytek. Balkon wygląda nieestetycznie, a odpadające od niego elementy mogą być niebezpieczne. Z tego powodu tak ważne jest, by sprawdzić, czy płytki, które wybieramy, nie przepuszczają wody. Warto też zabezpieczyć beton przez skutkami jego naturalnego pękania w trakcie wiązania czy eksploatacji. Rysy te muszą zostać tak zabezpieczone, by woda nie wnikała w głąb konstrukcji i nie uszkadzała jej bardziej. To tzw. mostkowanie rys, rzecz niezbędna do utrzymania stałej jakości betonu na balkonie. Inną istotną cechą płytek, które mają szanse posłużyć dłużej niż trzy do pięciu lat, jest ich odporność na nagrzewanie się.

Zdarza się bowiem, że pod wpływem promieni słonecznych płytki, nagrzewając się bardziej niż beton, na którym są położone, zwiększają swą powierzchnię, a w efekcie – przestają się na nim mieścić. Mówimy tu o skali sił, która zrywa klej mocujący je do podłoża! Rzadko o tym myślimy na co dzień, a uwzględnienie tego w kalkulacjach to sposób na przeprowadzenie remontu balkonów w sposób sensowny, bo trwały. Szczegółowo poszczególne etapy prac podczas naprawy płyty balkonowej omówione zostały w artykule M. Rokiela [1].

Bezpieczniejszym rozwiązaniem może się okazać posadzka balkonowa z żywicy. Po pierwsze, materiał ten zachowuje się inaczej niż płytki ceramiczne – kurczy i rozszerza razem z betonem, więc nie grozi jej odkształcenie pod wpływem słońca. Nie jest też higroskopijna, więc odpada problem z podciekaniem wody między fugami.

Warto pamiętać o odpowiedniej aurze, kiedy mają być przeprowadzane prace remontowe. Oczywiście, czasem nie możemy wstrzymać się do ciepłych dni z naprawami. Dlatego tak ważna jest specyfikacja wskazująca, kiedy możemy pracować przy użyciu danego materiału. Najbezpieczniejsze będą te materiały, które można aplikować nawet w temperaturze około zera stopni Celsjusza.

Zgodnie z prawem

Balkony to niełatwa pod względem prawnym część budynku. Z jednej strony są częścią poszczególnych mieszkań, a z drugiej – częścią nieruchomości wspólnej. Gdzie przebiega granica i kto w związku z tym powinien w ogóle starać się o sfinansowanie ich remontów?

Sąd Apelacyjny w Gdańsku uznał, że uchwała wspólnoty obejmująca remont balkonu nie może być ogólna. Musi dokładnie określić, jakie elementy podlegają remontowi na wspólny koszt. Zaniedbanie tego obowiązku jest sprzeczne z zasadami prawidłowego zarządzania wspólną nieruchomością i narusza interesy właścicieli lokali, uzasadniając uchylenie uchwały.

W omawianej tu sprawie powodowie domagali się uchylenia uchwały o remoncie elewacji budynku m.in. dlatego, że nie określa precyzyjnie zakresu prac remontowych elewacji budynku, a szczególnie balkonów i loggii. Wspólnota mieszkaniowa w uchwale określiła, że remont balkonów będzie wykonany „w zakresie elementów konstrukcyjnych budynku”. W ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powodowie złożyli więc apelację, a Sąd Apelacyjny w Gdańsku uznał, że jest ona zasadna. Zdaniem sądu trafny jest zarzut, że zaskarżona uchwała nie określa precyzyjnie zakresu remontu elewacji w części odnoszącej się do remontu balkonów i loggii, co doprowadziło do sporu, czy koszt położenia na nich (wymiany) kafli powinien obciążać wszystkich członków wspólnoty.

Przez brak precyzyjnego określenia zakresu remontu balkonów i loggii narusza ona zasady prawidłowego gospodarowania wspólną nieruchomością i interes powodów. Ponieważ uchwała dotyczy sfinansowania ze wspólnych środków kosztów remontu bliżej nieokreślonych części balkonów, jej prawna ocena musi być taka sama.

W myśl art. 14 UWL właściciel lokalu ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu i musi uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się m.in. wydatki na remonty i bieżącą konserwację. Przepisy ustawy nie określają bliżej, jakie elementy budynku należą do części wspólnych ogółu właścicieli lokali, art. 3 ust. 2 stanowi tylko, że nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Trafne jest stwierdzenie, że balkony (loggie) z wejściami do nich z poszczególnych lokali mają dwojaki charakter, bo są elementem elewacji budynku i są częściami budynku przynależnymi do właścicieli poszczególnych lokali. Jest to jednak teza ogólna, która nie jest wystarczająca do powoływania się w uchwale o remoncie i sfinansowaniu jego kosztów bez sprecyzowania, jakie części balkonów mają być remontowane na koszt wszystkich członków wspólnoty mieszkaniowej. Tymczasem zaskarżona uchwała o remoncie elewacji budynku z dociepleniem i remoncie balkonów wskazuje ogólnie, że ma być wykonany remont balkonów „w zakresie elementów konstrukcyjnych budynku”.

Jeśli wspólnota podejmuje uchwałę o remoncie balkonów czy loggii, to musi dokładnie określić w niej, jakie ich elementy podlegają remontowi na wspólny koszt. Brak takiego określenia jest sprzeczny z zasadami prawidłowego zarządzania wspólną nieruchomością i narusza interesy właścicieli lokali, którzy nie są zainteresowani udziałem w kosztach remontu elementów balkonów niewchodzących w skład części wspólnych nieruchomości. Określenie, jakie części balkonów należą do części wspólnych budynku, powinno być oparte na kryteriach obiektywnych.

Remonty i modernizacje nieruchomości odbywają się według harmonogramu ustalanego w trakcie rocznych zebrań wspólnot mieszkaniowych. W praktyce oznacza to, że wspólnota tworzy szczegółowy plan inwestycji i wydatków przewidzianych na kolejny rok, który muszą zatwierdzić jej członkowie. W osobnej uchwale wspólnota musi również określić zakres prac remontowych oraz wysokość poszczególnych wydatków.

Środki przeznaczone na modernizację nieruchomości pochodzą z budżetu, którym wspólnota mieszkaniowa dysponuje w ramach tzw. funduszu remontowego. Właściciele lokali wnoszą do niego opłaty proporcjonalnie do udziałów w nieruchomości. Często środki z funduszu remontowego okazują się jednak niewystarczające i wspólnoty zmuszone są ubiegać się o kredyt bankowy [2].

O tym, jak nowelizacja ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów wspiera przedsięwzięcia termomodernizacyjne i stanowi pomoc dla zarządców pisze Przemysław Gogojewicz na s. 26–27.   

Literatura

1. Maciej Rokiel, Naprawa balkonu – etapy prac i materiały [w:] „Administrator i Menedżer Nieruchomości” nr 5/2020 s. 33
2. Agnieszka Zygmunt, Remonty balkonów – co trzeba wiedzieć? [w:] „Administrator” nr 1–2/2017 s. 46

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!