Działalność pożytku publicznego a zwolnienie od podatku

W sprawie rozpoznanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (wyrok z 17 marca 2023 r., sygn. akt I SA/Bk 226/22) skarżący w informacji podatkowej z 12 kwietnia 2018 r. wskazał powierzchnię gruntów pozostałych 30 809 mkw. z dopiskiem, że są zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizację pożytku publicznego, powierzchnię budynków mieszkalnych – 2057,72 mkw., budynki pozostałe o powierzchni118 mkw., grunty rolne łącznie 3,2895 ha i lasy o powierzchni 18 770 ha. Dołączył też akt notarialny z 23 marca 2018 r. dotyczący nabycia nieruchomości od córki.

Wójt gminy wszczął postępowanie w sprawie wymiaru podatku podając, że nie wskazano do opodatkowania jednego z budynków wymienionych w akcie notarialnym, tj. nr 14 o pow. 2154 mkw., a dwa budynki niewłaściwie określono jako mieszkalne.

SKO utrzymuje decyzję w mocy

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej: SKO) utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy. Wyrokiem z 17 listopada 2021 r. (sygn. akt I SA/BK 290/21) WSA w Białymstoku uchylił decyzję SKO.

W toku ponownie prowadzonego postępowania SKO zwróciło się do starostwa powiatowego z pytaniem, czy zgłoszenie organizacji pożytku publicznego – fundacji, dotyczące zmiany sposobu użytkowania dwóch budynków magazynowych (oznaczonych nr 19 oraz nr 20) jest skuteczne i czy doszło do zmiany sposobu ich użytkowania na mieszkalne. W odpowiedzi starostwo powiatowe poinformowało, że zgłoszenie zostało przyjęte skutecznie, a tym samym nastąpiła zmiana sposobu użytkowania zgłoszonych budynków. SKO uchyliło decyzję wójta z sierpnia 2019 r. i ustaliło zobowiązanie w podatku od nieruchomości na 2018 r. za miesiące od kwietnia do grudnia w kwocie 24 232,00 zł. SKO wskazał, że budynek dawniej oznaczony nr 19 o pow. 97 mkw. podlega opodatkowaniu według stawki mieszkalnej, co powoduje konieczność uchylenia decyzji organu pierwszej instancji i uwzględnienia tego w obliczeniu wysokości podatku od nieruchomości.

W kwestii możliwości skorzystania przez skarżącego z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opolanach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2022 r., poz. 70, z późn. zm.), który zwalnia od podatku nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego, SKO stwierdziło, że fundacja nie prowadziła działalności na gruntach i budynkach na terenie gminy. Sprawozdanie fundacji zawiera ogólne informacje o podjętych przez nią działaniach, nie wynika z tego jednak, które nieruchomości faktycznie zajęte zostały na cele statutowe fundacji. Brak też danych w jakich datach odbywały się poszczególne wydarzenia, kto i w jakim celu przebywał na danych nieruchomościach. Ze statutu nie wynika, aby celem fundacji było zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych repatriantów i imigrantów. Zdaniem SKO również powoływany przez skarżącego fakt zamieszkiwania emigrantów na terenie nieruchomości w N. nie spełnia przesłanki nieodpłatnego celu statutowego fundacji. Nieruchomości będące w trakcie remontu i przebudowy, posiadające funkcje o charakterze magazynowym, warsztatowym, którym nie zmieniono funkcji użytkowania nie mogą stanowić miejsca zamieszkania ani zakwaterowania. Co do budynków mieszkalnych brak jest dowodów, że cała powierzchnia tych budynków była wykorzystywana na potrzeby statutowe fundacji.

WSA podziela stanowisko SKO

Skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, stwierdził, że fundacja prowadzi na nieruchomości i w budynkach nieodpłatną statutową działalność pożytku publicznego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku oddalił skargę. W uzasadnieniu wyroku uznał za słuszne stanowisko SKO, że budynek dawniej oznaczony nr 19 podlega opodatkowaniu według stawki mieszkalnej, co powodowało konieczność uchylenia decyzji organu pierwszej instancji i uwzględnienia tego w obliczeniu wysokości podatku od nieruchomości. Budynek nr 20 nie został przez organy podatkowe opodatkowany w 2018 r., posiadał wybitą ścianę frontową, lecz nie uległ zawaleniu. Ściana frontowa jest jedną z przegród budowlanych, wydzielających budynek z przestrzeni. Jej zniszczenie powoduje brak jednego z elementów konstrukcyjnych budynku, a więc taki obiekt budowlany nie może być zaliczony do kategorii budynków, ponieważ nie spełnia wszystkich elementów konstrukcyjnych budynku. Sąd uznał także za słuszne stanowisko SKO, że skarżący nie mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku nieruchomości budynków na prowadzenie działalności statutowej fundacji. Dla zastosowania takiego zwolnienia musi zostać wykazane przez podatnika faktyczne zajęcie nieruchomości lub ich części na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego.

W sprawie tej, poza kopią umowy użyczenia z 25 listopada 2016 r., nie przedstawiono żadnych dowodów ani argumentów wskazujących na rzeczywiste wykorzystywanie terenu na cele statutowe przez organizację pożytku publicznego. Samo zawarcie umowy użyczenia pomiędzy skarżącym a fundacją pożytku publicznego nie oznacza, że nieruchomości zostały zajęte na cele statutowe. Fundacja nie wskazała, na terenie jakich nieruchomości podejmowała swoje główne zadania. Sprawozdanie zawiera ogólne informacje, z których nie wynika, które nieruchomości faktycznie zajęte zostały na cele statutowe fundacji. Brak jest danych, w jakich datach odbywały się poszczególne wydarzenia, kto i w jakim celu czasowo lub stale przebywał na danych nieruchomościach. 

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 17 marca 2023 r. (sygn. akt I SA/Bk 226/22)