Obywatelska społeczność energetyczna

Spółdzielnie mieszkaniowe będą mogły realizować zadania jako obywatelska społeczność energetyczna. W tym celu konieczne jest uchwalenie zmian w statucie danej spółdzielni mieszkaniowej, albowiem zmiana polega na zmianie przepisu art. 1 ust. 2 USM poprzez dodanie do ust. 2 po pkt 5 pkt 6. Zastosowanie znajdzie więc przepis art. 1 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którym to statut spółdzielni określa, którą działalność spośród wymienionych w ust. 2 i 3, prowadzi spółdzielnia.

Obywatelska społeczność energetyczna

Obywatelska społeczność energetyczna – to podmiot posiadający zdolność prawną, który:

• opiera się na dobrowolnym i otwartym uczestnictwie i w którym uprawnienia decyzyjne i kontrolne przysługują członkom, udziałowcom lub wspólnikom, będącym wyłącznie osobami fizycznymi, jednostkami samorządu terytorialnego, mikroprzedsiębiorcami lub małymi przedsiębiorcami w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców¹, dla których działalność gospodarcza w sektorze energetycznym nie stanowi przedmiotu podstawowej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej,
• za główny cel ma zapewnienie korzyści środowiskowych, gospodarczych lub społecznych dla swoich członków, udziałowców lub wspólników, lub obszarów lokalnych, na których prowadzi działalność,
• może zajmować się:
• w odniesieniu do energii elektrycznej:
• wytwarzaniem, zużywaniem lub
• dystrybucją, lub
• sprzedażą, lub
• obrotem, lub
• agregacją, lub
• magazynowaniem, lub
• realizowaniem przedsięwzięć, służących poprawie efektywności energetycznej w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, lub
• świadczeniem usług ładowania pojazdów elektrycznych, o których mowa w ustawie z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, lub
• świadczeniem innych usług na rynkach energii elektrycznej, w tym usług systemowych lub usług elastyczności, lub
• wytwarzaniem, zużywaniem, magazynowaniem lub sprzedażą biogazu, biogazu rolniczego, biomasy i biomasy pochodzenia rolniczego w rozumieniu art. 2 pkt 1, 2, 3 i 3b ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii².

Obywatelska społeczność energetyczna w świetle art. 11zi ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. może wykonywać działalność w formie:

• spółdzielni w rozumieniu art. 1 §1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze³ oraz spółdzielni mieszkaniowej, o której mowa w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych4;
• wspólnoty mieszkaniowej, o której mowa w art. 6 UWL⁵;
• stowarzyszenia w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach⁶, z wyłączeniem stowarzyszenia zwykłego;
• spółki osobowej, z wyłączeniem spółki partnerskiej w rozumieniu art. 4 §1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych⁷;
• spółdzielni rolników, o których mowa w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników⁸.

Jeżeli obywatelska społeczność energetyczna prowadzi działalność wyłącznie w zakresie odnawialnych źródeł energii, uprawnienia decyzyjne i kontrolne przysługują członkom, udziałowcom lub wspólnikom, posiadającym miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie działania tego samego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.

Członek, udziałowiec lub wspólnik obywatelskiej społeczności energetycznej zachowuje prawa i obowiązki, wynikające z jego statusu jako odbiorcy końcowego lub odbiorcy aktywnego, w tym odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym.

Obywatelska społeczność energetyczna prowadzi działalność na obszarze działania jednego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, do którego sieci są przyłączone instalacje należące do członków, udziałowców lub wspólników tej społeczności. Obszar działania obywatelskiej społeczności energetycznej ustala się na podstawie miejsc przyłączenia instalacji, należących do członków, udziałowców lub wspólników tej społeczności, do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 110 kV. Działalność obywatelskiej społeczności energetycznej nie może obejmować połączeń z innymi państwami. Statut lub umowa obywatelskiej społeczności energetycznej określa sposób prowadzenia rozliczeń oraz podział energii elektrycznej, która jest wytwarzana przez będące własnością tej społeczności jednostki wytwórcze w ramach obywatelskiej społeczności energetycznej.

Obowiązek wpisu do wykazu obywatelskich społeczności energetycznych

Z dniem 24 sierpnia 2024 r. wejdzie natomiast w życie przepis art. 11 zm ustawy Prawo energetyczne, zgodnie z którym obywatelska społeczność energetyczna może podjąć działalność dopiero po uzyskaniu wpisu do wykazu obywatelskich społeczności energetycznych, prowadzonego przez Prezesa URE. Uzyskanie wpisu do tego wykazu nie zwalnia z obowiązków uzyskania koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, w przypadku podjęcia przez obywatelską społeczność energetyczną działalności, podlegającej obowiązkowi uzyskania koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej. Tym samym rozpoczęcie działalności przez spółdzielnię mieszkaniową jako obywatelska społeczność energetyczna będzie mogła nastąpić nie tylko po dokonaniu zmiany w statucie i wpisaniu tej zmiany do KRS, ale również po uzyskaniu wpisu do wykazu obywatelskich społeczności energetycznych, prowadzonego przez Prezesa URE.

Literatura

1. DzU z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.
2. DzU z 2023 r. poz. 221, 641, 803 i 1414
3. DzU z 2023 r. poz. 1436 i 1597
4. DzU z 2021 r. poz. 648 oraz z 2023 r. poz. 1450
5. DzU z 2023 r. poz. 438 i 1463
6. DzU z dn. 24 czerwca 1994 r. poz. 1048
7. DzU z 2020 r. poz. 2261
8. DzU z 2022 r. poz. 1467, 1488, 2280 i 2436 oraz z 2023 r. poz. 739 i 825
9. DzU poz. 2073