Blok mieszkalny to specyficzna forma mieszkania. Niby mamy własne mieszkanie, gdzie możemy stosować przysłowie „wolność Tomku w swoim domku”, ale nie do końca. W budynku są jeszcze inne lokale oraz części...
Blok mieszkalny to specyficzna forma mieszkania. Niby mamy własne mieszkanie, gdzie możemy stosować przysłowie „wolność Tomku w swoim domku”, ale nie do końca. W budynku są jeszcze inne lokale oraz części wspólne i dostępne dla wszystkich. Dlatego, choć mamy odrębne lokale, ale dzielimy budynek z innymi, obowiązują nas zasady użytkowania nie tylko części wspólnych, ale i własnej przestrzeni.
Redakcja|
Administrator i Menedżer Nieruchomości 7-8/2021
|
2021-08-22
Wywóz odpadów; fot. unsplash
Segregowanie odpadów przez mieszkańców osiedli stanowi niemały problem. Podwyżki opłat za wywóz odpadów nieustannie budzą kontrowersje, wprowadzane nowe rozwiązania czy zasady gospodarowania odpadami nie przynoszą oczekiwanych skutków. Dochodzi do tego kwestia składowania odpadów na terenie osiedla tak, aby nie był to „cuchnący” i nieestetyczny problem.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowym projektem ustawy. Dotychczas właściciele mieszkań czy ich lokatorzy nie musieli się obawiać kar finansowych za niesegregowanie odpadów czy zaniedbania...
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowym projektem ustawy. Dotychczas właściciele mieszkań czy ich lokatorzy nie musieli się obawiać kar finansowych za niesegregowanie odpadów czy zaniedbania w tym zakresie, teraz ma się to zmienić.
Na początku roku napisałem krytyczny artykuł o systemie gospodarki odpadami komunalnymi w Warszawie, zatytułowany „Śmieci – to brzydko pachnie”. Dzisiejszy tytuł wydaje mi się adekwatny do ostatnich pomysłów...
Na początku roku napisałem krytyczny artykuł o systemie gospodarki odpadami komunalnymi w Warszawie, zatytułowany „Śmieci – to brzydko pachnie”. Dzisiejszy tytuł wydaje mi się adekwatny do ostatnich pomysłów radnych m.st. Warszawy, którzy w dniu 15.10.2020 r. podjęli uchwałę zmieniającą metodę naliczania opłat za gospodarowanie odpadami, uzależniając ją od ilości zużytej wody. Co prawda wejście w życie uchwały zostało odroczone, ale problem pozostał.
Jesteśmy rodzinną firmą działającą w branży gospodarki odpadami od 2008 roku. Nasza działalność powstała oraz funkcjonuje wyłącznie dzięki polskiemu kapitałowi. Wieloletnie doświadczenie pozwala zaspokoić...
Jesteśmy rodzinną firmą działającą w branży gospodarki odpadami od 2008 roku. Nasza działalność powstała oraz funkcjonuje wyłącznie dzięki polskiemu kapitałowi. Wieloletnie doświadczenie pozwala zaspokoić zróżnicowane potrzeby naszych partnerów. Trzonem naszej działalności są i zawsze były produkty marki WEBER – najlepsze jakościowo pojemniki na odpady w Europie! Dziś nasza oferta obejmuje także kontenery stalowe, pojemniki typu „dzwon” czy rozwiązania do segregacji wewnętrznej oraz zewnętrznej.
Wraz ze zmianą prawa i nałożeniem obowiązku segregacji śmieci w 2020 r. pod groźbą kary, mieszkańcy polskich osiedli (i domów jednorodzinnych) stanęli przed trudnym wyzwaniem: segregacją śmieci. W bardzo krótkim czasie, na wielu osiedlach pojawiły się najpierw pojedyncze, wolnostojące kontenery z kolorowymi naklejkami, wskazującymi rodzaj odpadów. Potrzeba organizacji przestrzeni gromadzenia odpadów wymusiła na zarządcach stawianie altan i wiat śmietnikowych. Są to rozwiązania estetyczne i bezpieczne, ale nawet zamykane na klucz przyciągają różnorakich „bywalców”: od gryzoni, ptaków, kotów, po osoby bezdomne. Dodając do tego niezbyt jasne sposoby oznaczenia kontenerów oraz zabieranie kolejnych, już i tak ograniczonych miejsc parkingowych, organizacja miejsca segregacji odpadów komunalnych stała się powodem zmartwień wielu zarządców budynków oraz samorządów. Odpowiednie organy lokalnej władzy musiały zmierzyć się z ogromnymi wyzwaniami w obszarze prawidłowej gospodarki odpadami na terenie poszczególnych miejscowości. Nie pomagały zmiany legislacyjne oraz zmiany sposobu rozliczania kosztu wywozu odpadów. W niektórych miejscowościach, wraz z kolejną nowelizacją ustawy, ceny wywozu mogą wzrosnąć nawet o 300%.
Biorąc pod uwagę ten czynnik, ale również problem zalegających odpadów, spowodowany niewydolnością firm zajmujących się ich wywozem, wyzwanie ekologiczne związane z recyklingiem odpadów na terenie UE w ciągu najbliższych kilku lat będzie trudne do zrealizowania. Przypomnijmy: jednym z założeń Unii Europejskiej dla perspektywy ekologicznej na rok 2025 jest osiągnięcie we wszystkich krajach członkowskich recyklingu odpadów komunalnych na poziomie 55%. Według oficjalnych danych z samorządów oraz gmin, poziom recyklingu w Polsce w 2019 roku był szacowany na ok. 34%. To bardzo daleki wynik od tego, do którego zobowiązały nas europejskie dyrektywy. Dla porównania globalny poziom europejski jest szacowany na 48%. Prym w recyklingu wiodą Niemcy, którzy osiągnęli w 2019 r. poziom 66%. Drudzy w zestawieniu są Austriacy, u których recykling odpadów komunalnych osiągnął poziom 58,2%.
Skandynawowie świecą przykładem. Według oficjalnych raportów, już w 2019 r. poziom recyklingu odpadów komunalnych w Finlandii wynosił 43,5%1. Warto zaznaczyć, że wynik podobny do polskiego, Finlandia miała w 2011 roku. Obecnie priorytetem w polityce wewnętrznej tego kraju, jest osiągnięcie jak najszybciej recyklingu na poziomie 55% w jak najkrótszym czasie. Jednym z głównych powodów szybkiego wzrostu segregacji i odzyskiwania odpadów jest duża świadomość społeczna Skandynawów, dotycząca ekologii oraz wpływu segregacji na środowisko. Innym ważnym elementem są narzędzia i rozwiązania, które ułatwiają segregację i wywóz odpadów. W większości miast w Finlandii na dużych osiedlach oraz w publicznych miejscach, takich jak parki czy centra miast widoczne są pojemniki pół podziemne, które dzięki swojej innowacyjności nie tylko są w stanie pomieścić około 75% więcej odpadów w jednym miejscu, ale również są olbrzymią oszczędnością przestrzeni.
My też próbujemy
Już dzisiaj w niektórych regionach Polski odpady gromadzone są w pojemnikach pół podziemnych. Np. w Pruszczu Gdańskim, stoi kilkanaście takich pojemników, które oszczędzają miejsce, ułatwiają recykling i nie szpecą okolicy wyglądem oraz odorem.
Inną alternatywą dla estetycznego gromadzenia odpadów w przestrzeni miejskiej są estetyczne i funkcjonalne wiaty i altany śmietnikowe. Wszak składowanie śmieci w otwartych osłonach śmietnikowych jest prawdziwą zmorą osiedli wielorodzinnych. W dalszym ciągu jednak osiedla borykają się z problemem podrzucania śmieci, roznoszenia ich przez ptaki i gryzonie, a także plądrowania przez osoby bezdomne. Rozwiązaniem problemu jest zainwestowanie w zamykane wiaty lub altany śmietnikowe.
Nowoczesne wiaty i altany śmietnikowe
Producenci osłon śmietnikowych różnego typu oferują wiele rozwiązań, ułatwiających składowanie śmieci. Na dużych osiedlach świetnie sprawdzi się gromadzenie odpadów w pojemnikach pół podziemnych. Ich kształt i modułowa konstrukcja pozwalają na większą oszczędność przestrzeni, którą można wykorzystać na zorganizowanie dodatkowych miejsc parkingowych, których „nigdy za dużo”. Natomiast altana czy wiata powinny mieć konstrukcję ażurową, przewiewną, hamującą procesy gnilne odpadów. Istotne jest też, by była wykonana z ocynkowanej stali i zabezpieczona antykorozyjnie oraz zadaszona. Wiata może być wykonana np. z siatki o drobnych oczkach lub z paneli blaszanych czy drewnopodobnych.
Producenci, chcąc sprostać oczekiwaniom i potrzebom osiedli oraz mieszkańców, często wykonują projekty na indywidualne zamówienie, które dostosowane są do charakteru danej lokalizacji – zarówno pod kątem estetyki jak i kolorystyki zabudowy.
Nowoczesne rozwiązania, których wygląd nawiązuje do obecnej, minimalistycznej mody, mogą być wyposażone np. w automatyczną kontrolę dostępu z identyfikacją mieszkańców. Takie altany posiadają m.in. zamki elektromagnetyczne na kartę. A to nie koniec: dzięki zamontowanym na dachu panelom fotowoltaicznym, po zmroku automatycznie zapali się w altanie światło z „własnego”, ekologicznego źródła prądu.
Co więcej może oferować wiata? Obok miejsca do składowania odpadów można zaaranżować estetyczny i funkcjonalny parking dla rowerów, który zapewni nie tylko suche, ale i bezpieczne miejsce do przechowywania dwóch kółek.
Jak ukryć śmietnik?
Najczęściej do tego celu wykorzystywane są różnego typu wiaty i altany śmietnikowe, ale nie tylko takie konstrukcje pomogą ukryć mało estetyczne śmieci. Śmietnik można także schować, wykorzystując do tego celu rozmaite gatunki i odmiany roślin. Najlepsze do obsadzania tego typu konstrukcji z pewnością będą pnącza: bluszcz pospolity, winobluszcz, milin czy tak bardzo zróżnicowane powojniki, charakteryzujące się długim okresem ulistnienia oraz stosunkowo dużymi przyrostami rocznymi.
Śmietniki warto otaczać roślinami także z powodu ich korzystnego oddziaływania na mikroklimat i tworzenia bariery zatrzymującej kurz i zapach.
Literatura
Ceny idą w górę, a śmieci dalej zalegają…, Agnieszka Kukla, PR Consultant, materiały promocyjne Molok Polska, lipiec 2021
Materiały promocyjne producentów wiat i altan: Cedar-pol, Kar stal, Molok, OmegaPartner, Proeko serwis.
Zanim odpowiemy na tytułowe pytanie, krótko o tym, dlaczego coraz częściej zarządcy osiedli poszukują alternatyw dla wiat śmietnikowych. Powodów jest kilka – estetyka, przestrzeń, koszty. Rzadko się zdarza,...
Zanim odpowiemy na tytułowe pytanie, krótko o tym, dlaczego coraz częściej zarządcy osiedli poszukują alternatyw dla wiat śmietnikowych. Powodów jest kilka – estetyka, przestrzeń, koszty. Rzadko się zdarza, aby miejsce, w którym znajdują się śmietniki, nie budziły odrazy – przykry widok i zapach. Ponadto powierzchnia, na której znajdują się wiaty śmietnikowe, zwykle nie jest mała – można ją lepiej wykorzystać – teren zielony, plac zabaw czy parking. Okazuje się, że koszty tego rozwiązania nie są...
W 2020 roku mieszkaniec Warszawy mieszkający sam w ponad 40-metrowym mieszkaniu w bloku zapłaci za odbiór odpadów 65 zł miesięcznie. Poznaniak w analogicznej sytuacji zapłaci nawet o 51 zł mniej.
W 2020 roku mieszkaniec Warszawy mieszkający sam w ponad 40-metrowym mieszkaniu w bloku zapłaci za odbiór odpadów 65 zł miesięcznie. Poznaniak w analogicznej sytuacji zapłaci nawet o 51 zł mniej.
Nowe opłaty za wywóz odpadów w Warszawie odłożone. Wyższa taryfa miała obowiązywać już od lutego, jednak stołeczni radni muszą zmienić niektóre zapisy. Jakie?
Nowe opłaty za wywóz odpadów w Warszawie odłożone. Wyższa taryfa miała obowiązywać już od lutego, jednak stołeczni radni muszą zmienić niektóre zapisy. Jakie?
Czterokrotny wzrost liczby segregujących śmieci w zabudowie wielorodzinnej i rozwiązanie problemu anonimowości w blokach mieszkalnych – to efekty z wprowadzenia w Ciechanowie inteligentnych pojemników...
Czterokrotny wzrost liczby segregujących śmieci w zabudowie wielorodzinnej i rozwiązanie problemu anonimowości w blokach mieszkalnych – to efekty z wprowadzenia w Ciechanowie inteligentnych pojemników na odpady. Miasto za ten projekt zdobyło nagrodę w konkursie Serwisu Samorządowego PAP Innowacyjny Samorząd 2020 w kategorii gminy miejskie.
Segregacja i odbiór odpadów to zagadnienia, który nieustannie powracają. Emocje wzbudzają nie tylko ceny, które znacząco wzrosły, lecz także nowe zasady dotyczące odbioru nieczystości. Potrzebne jest...
Segregacja i odbiór odpadów to zagadnienia, który nieustannie powracają. Emocje wzbudzają nie tylko ceny, które znacząco wzrosły, lecz także nowe zasady dotyczące odbioru nieczystości. Potrzebne jest porozumienie wszystkich zainteresowanych – a to niestety nie jest łatwe.
– Naszym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim Polakom. Dlatego w związku z zaistniałą sytuacją epidemiczną przygotowaliśmy przepisy, które realnie pomogą przedsiębiorcom i samorządom – podkreślił...
– Naszym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim Polakom. Dlatego w związku z zaistniałą sytuacją epidemiczną przygotowaliśmy przepisy, które realnie pomogą przedsiębiorcom i samorządom – podkreślił minister klimatu Michał Kurtyka.
Singiel czy para w dużym mieszkaniu wytwarzają z pewnością mniej śmieci niż rodzina z dziećmi i babcią w małym mieszkaniu. To jednak bez znaczenia dla gminy, gdyż ta i tak uzna, że muszą płacić tyle samo.
Singiel czy para w dużym mieszkaniu wytwarzają z pewnością mniej śmieci niż rodzina z dziećmi i babcią w małym mieszkaniu. To jednak bez znaczenia dla gminy, gdyż ta i tak uzna, że muszą płacić tyle samo.
Wzrost kosztów działalności, brak konkurencji, niewystarczające narzędzia nadzorcze w rękach samorządów – to główne przyczyny wzrostu cen w instalacjach przetwarzania odpadów. Z raportu przedstawionego...
Wzrost kosztów działalności, brak konkurencji, niewystarczające narzędzia nadzorcze w rękach samorządów – to główne przyczyny wzrostu cen w instalacjach przetwarzania odpadów. Z raportu przedstawionego przez Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego wynika, że rozwiązaniem tych problemów może być m.in. większa aktywność samorządów, dalsza rozbudowa mocy przetwórczych instalacji, mechanizmy intensyfikacji konkurencji czy stworzenie nadzoru nad rynkiem w zakresie cen.
Sposoby rozliczania opłat za odbiór odpadów nieustannie wzbudzają kontrowersje. Działania mające na celu minimalizowania kosztów ponoszonych przez mieszkańców nie sprawdziły się, a ceny nadal rosną. Nie...
Sposoby rozliczania opłat za odbiór odpadów nieustannie wzbudzają kontrowersje. Działania mające na celu minimalizowania kosztów ponoszonych przez mieszkańców nie sprawdziły się, a ceny nadal rosną. Nie ma jednego idealnego dla wszystkich sposobu wyliczenia kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów, warto jednak wybrać taki, który będzie najbardziej racjonalny.
Pojawiające się w tytule pytanie już samo sugeruje, że wiaty śmietnikowe nie są najlepszym rozwiązaniem dla osiedli. Biorąc pod uwagę aspekty estetyczne – wiaty pozostawiają wiele do życzenia, widok przepełnionych...
Pojawiające się w tytule pytanie już samo sugeruje, że wiaty śmietnikowe nie są najlepszym rozwiązaniem dla osiedli. Biorąc pod uwagę aspekty estetyczne – wiaty pozostawiają wiele do życzenia, widok przepełnionych i brudnych śmietników budzi odrazę. Ponadto wiaty zajmują wiele miejsce, które zarządcy osiedli mogliby lepiej zagospodarować, chociażby na kolejne miejsca parkingowe czy trawnik. Mając na uwadze te mankamenty, okazuje się, że rozwiązanie to jest stosunkowo drogie i mało funkcjonalne. To...
Magazynują i jednocześnie segregują odpady, stanowią element systemu gospodarowania odpadami, co więcej, scyfryzowany system umożliwia nagradzanie jego użytkowników – mowa o recyklomatach.
Magazynują i jednocześnie segregują odpady, stanowią element systemu gospodarowania odpadami, co więcej, scyfryzowany system umożliwia nagradzanie jego użytkowników – mowa o recyklomatach.
Trwają prace nad projektem nowelizacji przepisów o straży gminnej. Strażnik miejski będzie mógł ukarać osobę uchylającą się od regulowania rachunków za odpady mandatem 500 zł – podaje "Rzeczpospolita".
Trwają prace nad projektem nowelizacji przepisów o straży gminnej. Strażnik miejski będzie mógł ukarać osobę uchylającą się od regulowania rachunków za odpady mandatem 500 zł – podaje "Rzeczpospolita".
Internetowa „wyszukiwarka śmieci” ma wspomóc mieszkańców Szczecina w prawidłowym segregowaniu śmieci i rozwiać wątpliwości, do którego kosza wrzucać poszczególne rodzaju odpadów.
Internetowa „wyszukiwarka śmieci” ma wspomóc mieszkańców Szczecina w prawidłowym segregowaniu śmieci i rozwiać wątpliwości, do którego kosza wrzucać poszczególne rodzaju odpadów.
Zgodnie z uchwałą (nr XXXII/976/2020) Rady m.st. Warszawy od 1 sierpnia br. odpady komunalne będą odbierane przez m.st. Warszawę wyłącznie od nieruchomości zamieszkanych oraz wprost wynikających z w/w...
Zgodnie z uchwałą (nr XXXII/976/2020) Rady m.st. Warszawy od 1 sierpnia br. odpady komunalne będą odbierane przez m.st. Warszawę wyłącznie od nieruchomości zamieszkanych oraz wprost wynikających z w/w uchwały.
Przepisy związana z odbiorem i zarządzaniem odbiorami odpadów nieustannie się zmieniają. Oprócz samych wytycznych dotyczących segregacji odpadów i przestrzegania zasad przez mieszkańców, pozostaje kwestia...
Przepisy związana z odbiorem i zarządzaniem odbiorami odpadów nieustannie się zmieniają. Oprócz samych wytycznych dotyczących segregacji odpadów i przestrzegania zasad przez mieszkańców, pozostaje kwestia odbioru śmieci przez właściwe służby. Często budzi to pewne wątpliwości i trudności.
Bycie eko i wspieranie gospodarki obiegu zamkniętego to inwestycja w przyszłość, ochrona zwierząt, roślin i krajobrazu, a często również oszczędności. Autorzy raportu „Wrocławscy i Sztokholmscy: ekologia...
Bycie eko i wspieranie gospodarki obiegu zamkniętego to inwestycja w przyszłość, ochrona zwierząt, roślin i krajobrazu, a często również oszczędności. Autorzy raportu „Wrocławscy i Sztokholmscy: ekologia po polsku i szwedzku” wyliczyli, że drobne zmiany nawyków przeciętnej rodziny w Polsce mogą przynieść ogromne oszczędności.
Związek Miast Polskich (ZMP) powraca do prac nad systemowymi zmianami w gospodarce odpadami. Włodarze miast podejmują również kwestie ustawy antysuszowej.
Związek Miast Polskich (ZMP) powraca do prac nad systemowymi zmianami w gospodarce odpadami. Włodarze miast podejmują również kwestie ustawy antysuszowej.
Podczas tegorocznego Forum Ekonomicznego w Karpaczu uczestnicy debaty na temat przyszłości spalarni w Polsce zgodnie twierdzili, że bez odzysku energii z odpadów nie da się domknąć systemu zagospodarowania...
Podczas tegorocznego Forum Ekonomicznego w Karpaczu uczestnicy debaty na temat przyszłości spalarni w Polsce zgodnie twierdzili, że bez odzysku energii z odpadów nie da się domknąć systemu zagospodarowania odpadów. Podkreślili, że do wypełnienia luki inwestycyjnej w tym zakresie niezbędne są stabilne prawo i odpowiednie finansowanie.
Często mieszkańcy borykają się z problemowymi odpadami, których nie wolno wyrzucić do pojemników do segregacji. Co wtedy należy zrobić? Zużyty sprzęt RTV i AGD, opony, akumulatory, gruz po remoncie czy...
Często mieszkańcy borykają się z problemowymi odpadami, których nie wolno wyrzucić do pojemników do segregacji. Co wtedy należy zrobić? Zużyty sprzęt RTV i AGD, opony, akumulatory, gruz po remoncie czy też meble – wszystkie te odpady możemy nieodpłatnie oddać w gminnym Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK).
Uchwała dotycząca nowego sposobu naliczania opłat za wywóz śmieci w Warszawie miała wejść w życie 1 grudnia br. Zmiana miała dotyczyć uzależnienia rachunku za odpady od zużycia wody. Jednak Regionalna...
Uchwała dotycząca nowego sposobu naliczania opłat za wywóz śmieci w Warszawie miała wejść w życie 1 grudnia br. Zmiana miała dotyczyć uzależnienia rachunku za odpady od zużycia wody. Jednak Regionalna Izba Obrachunkowa nie zaakceptowała uchwały Rady Warszawy.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowym projektem ustawy. Dotychczas właściciele mieszkań czy ich lokatorzy nie musieli się obawiać kar finansowych za niesegregowanie odpadów czy zaniedbania...
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowym projektem ustawy. Dotychczas właściciele mieszkań czy ich lokatorzy nie musieli się obawiać kar finansowych za niesegregowanie odpadów czy zaniedbania w tym zakresie, teraz ma się to zmienić.
800 euro za każdą tonę wytworzonych i niepoddanych recyklingowi opakowań z tworzyw sztucznych trafi do unijnej kasy. Rada Unii Europejskiej tzw. podatek od plastiku w 2021 roku przeznaczy na walkę ze skutkami...
800 euro za każdą tonę wytworzonych i niepoddanych recyklingowi opakowań z tworzyw sztucznych trafi do unijnej kasy. Rada Unii Europejskiej tzw. podatek od plastiku w 2021 roku przeznaczy na walkę ze skutkami pandemii COVID-19.
W obliczu coraz intensywniej rosnących cen energii, warto poświęcić szczególną uwagę jej efektywnemu wykorzystaniu. Dlaczego?
W obliczu coraz intensywniej rosnących cen energii, warto poświęcić szczególną uwagę jej efektywnemu wykorzystaniu. Dlaczego?
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.administrator24.info. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.administrator24.info oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.