Kara umowna ma mobilizować kontrahenta do prawidłowej i terminowej realizacji umowy. Fot. Pixabay
Przepisy nie regulują górnej granicy kary umownej, ale orzecznictwo wypracowało stanowisko dotyczące jej naliczania. Ustalanie wysokości kar nie jest całkowicie swobodne. Przede wszystkim powinny być one możliwe do wyliczenia już w momencie zawarcia umowy, a ich wysokość nie powinna wymagać dowodzenia.
Kto ogrzewa dom gazem, może starać się o zwrot podatku VAT z rachunków wystawionych w 2023 r. Należy wypełnić odpowiedni wniosek i spełnić kilka kryteriów. Co zrobić, żeby otrzymać refundację podatku VAT?
Kto ogrzewa dom gazem, może starać się o zwrot podatku VAT z rachunków wystawionych w 2023 r. Należy wypełnić odpowiedni wniosek i spełnić kilka kryteriów. Co zrobić, żeby otrzymać refundację podatku VAT?
Wrocław od kilku miesięcy prowadzi konsultacje społeczne w sprawie wprowadzenia strefy czystego transportu. Decyzję podejmie rada miasta przyszłej kadencji, a strefa powinna zostać wprowadzona do 2025...
Wrocław od kilku miesięcy prowadzi konsultacje społeczne w sprawie wprowadzenia strefy czystego transportu. Decyzję podejmie rada miasta przyszłej kadencji, a strefa powinna zostać wprowadzona do 2025 r.
W Dzienniku Ustaw ukazało się nowe rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie minimalnych rocznych poziomów recyklingu dla opakowań wielomateriałowych oraz dla opakowań po środkach niebezpiecznych.
W Dzienniku Ustaw ukazało się nowe rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie minimalnych rocznych poziomów recyklingu dla opakowań wielomateriałowych oraz dla opakowań po środkach niebezpiecznych.
Kara umowna może zostać przewidziana w umowie na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Ma ona zwykle funkcję kompensacyjną i prewencyjną. Z jednej strony celem kary jest rekompensata szkody poniesionej przez wierzyciela w wyniku niewykonania umowy lub wadliwego jej wykonania. Z drugiej strony kara umowna ma mobilizować kontrahenta do prawidłowej i terminowej realizacji umowy. Dlatego wysokie sankcje bywają związane z zobowiązaniami o charakterze technicznym, np. w zakresie doręczenia polisy ubezpieczeniowej, gwarancji, udziału w spotkaniach czy naradach.
Realizacja celu prewencyjnego często sprowadza się do zastrzegania dość wysokich kar umownych. Przepisy nie regulują górnej granicy kary umownej, ale orzecznictwo wypracowało stanowisko dotyczące jej naliczania kar. Przede wszystkim kara umowna powinna być możliwa do wyliczenia już w momencie zawarcia umowy, a jej wysokość nie powinna wymagać dowodzenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie – I Wydział Cywilny z dnia 8 września 2022 r., I AGa 85/21). Kontrahent powinien być w stanie obliczyć karę umowną, która stanowi jego ryzyko kontraktowe. Zazwyczaj obok kary umownej w umowie zawiera się zastrzeżenie, że jeśli wartość szkody przekroczy wartość kary, to wierzyciel zastrzega sobie prawo dochodzenia odszkodowania ponad wysokość kary umownej.
Kara umowna nie może być naliczana w nieskończoność. Z jednej strony postuluje się wskazanie górnej granicy kary umownej, a z drugiej można przyjąć stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z 17 sierpnia 2022 r. (II CSKP 326/22.). Sąd wskazał, że niezależnie od możliwości zakończenia stanu zwłoki (opóźnienia) przez wykonanie zobowiązania przez dłużnika (stan zwłoki jest od niego zależny) oraz miarkowania kary umownej, interes dłużnika zabezpiecza wystarczająco ścisłe powiązanie między możliwością domagania się wykonania zobowiązania zabezpieczonego karą umowną, a możliwością żądania zapłaty kary umownej. Sprawia ono, że przedawnienie roszczenia o wykonanie zabezpieczanego zobowiązania powoduje nieskuteczność jej dalszego naliczania, a wygaśnięcie zabezpieczanego zobowiązania – wygaśnięcie prawa do naliczania kary umownej za zwłokę czy opóźnienie.
Przepis 484 par. 2 k.c. wprowadza instytucję miarkowania kary umownej. Jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej. Tak samo w przypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. Oznacza to, że sąd w postępowaniu może karę obniżyć, jeśli wystąpią przesłanki określone w ustawie.
Przesłanki obniżające karę umowną
Do przesłanek tych należy wykonanie zobowiązania przez dłużnika w znacznej części, a także rażące wygórowanie kary umownej. Celem przepisu jest zachowanie równowagi stron kontraktu. Zdarza się, że przewidziana w umowie kara jest nadmiernie wygórowana w stosunku do szkody, którą wierzyciel poniósł w związku z niewykonaniem lub wadliwym wykonaniem zobowiązania. Wówczas utrzymanie kary umownej w wysokości przewidzianej w umowie spowodowałoby nadmierne wzbogacenie wierzyciela. W takim przypadku mógłby wystąpić brak związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy karą umowną (rozumianą jako rekompensata za poniesioną szkodę), a wartością szkody czy samą szkodą (w sytuacji, gdy byłaby znikoma lub w ogóle by nie wystąpiła). Nie każde niewykonanie zobowiązania skutkuje wystąpieniem szkody.
Sąd, oceniając wysokość kary umownej, na skutek podniesienia zarzutu miarkowania powinien brać pod uwagę istnienie szkody oraz jej rozmiar. W przypadku braku szkody lub jej nieznacznej wysokości może redukować karę umowną (por. postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 30 stycznia 2023 r., I CSK 3624/22.)
W orzecznictwie wskazano, że za właściwe kryterium oceny rażącego wygórowania kary przyjmuje się stosunek kary do odszkodowania, które należałoby się wierzycielowi na zasadach ogólnych. W ramach naruszonego interesu niemajątkowego wierzyciela bierze się pod uwagę rodzaj i stopień uchybień dłużnika, jego gospodarcze położenie, stopień winy dłużnika, przyczyny opóźnienia, narażenie na szwank zaufania klientów (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 22 września 2022 r., V ACa 109/22). Katalog kryteriów pozwalających na zmniejszenie kary umownej jest otwarty, a decyzja w przedmiocie miarkowania jest silnie uwarunkowana okolicznościami faktycznymi konkretnej sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 29 czerwca 2022 r., I CSK 497/22).
Miarkowanie kary umownej następuje na podstawie zarzutu dłużnika, zgłoszonego i uzasadnionego w piśmie procesowym. Stanowi uprawnienie sądu w razie naruszenia równowagi pomiędzy stronami, do którego doszłoby w przypadku utrzymania postanowień umownych.
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa poinformowała o zwiększeniu puli na realizację programu Moja Woda o kolejne 100 mln zł. Łącznie w trzeciej edycji będzie to 230 mln zł.
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa poinformowała o zwiększeniu puli na realizację programu Moja Woda o kolejne 100 mln zł. Łącznie w trzeciej edycji będzie to 230 mln zł.
Centralny System Informacji Rynku Energii ma służyć do przetwarzania informacji rynku energii na potrzeby procesów rynku energii elektrycznej oraz wymiany informacji pomiędzy jego użytkownikami.
Centralny System Informacji Rynku Energii ma służyć do przetwarzania informacji rynku energii na potrzeby procesów rynku energii elektrycznej oraz wymiany informacji pomiędzy jego użytkownikami.
Młodzi dorośli są najmniej szczęśliwą grupą mieszkańców Polski. Ponad połowa z nich nie ma własnego lokum, zajmują mniejsze mieszkania niż przedstawiciele innych pokoleń i nie są zadowoleni z okolicy,...
Młodzi dorośli są najmniej szczęśliwą grupą mieszkańców Polski. Ponad połowa z nich nie ma własnego lokum, zajmują mniejsze mieszkania niż przedstawiciele innych pokoleń i nie są zadowoleni z okolicy, w której mieszkają. Jednak głównym powodem ich niskiego poziomu dobrostanu nie jest sytuacja mieszkaniowa, a relacje z innymi ludźmi.
Legalne przeprowadzenie remontu, rozbudowy, nadbudowy lub odbudowy nieruchomości budynkowej wymaga zgłoszenia, a czasem nawet pozwolenia na budowę. Czym różnią się te formalności?
Legalne przeprowadzenie remontu, rozbudowy, nadbudowy lub odbudowy nieruchomości budynkowej wymaga zgłoszenia, a czasem nawet pozwolenia na budowę. Czym różnią się te formalności?
Ponad 2 400 wniosków i 1 256 przyznanych grantów OZE dla wielorodzinnych budynków mieszkalnych – uruchomiony przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii w lutym 2023 roku program cieszy się wielkim zainteresowaniem...
Ponad 2 400 wniosków i 1 256 przyznanych grantów OZE dla wielorodzinnych budynków mieszkalnych – uruchomiony przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii w lutym 2023 roku program cieszy się wielkim zainteresowaniem spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.
Polska zwróciła się do Komisji Europejskiej z wnioskiem o modyfikację KPO oraz o dodanie rozdziału dotyczącego planu REPowerEU, który powstał, by zakończyć zależność Unii od rosyjskich paliw kopalnych.
Polska zwróciła się do Komisji Europejskiej z wnioskiem o modyfikację KPO oraz o dodanie rozdziału dotyczącego planu REPowerEU, który powstał, by zakończyć zależność Unii od rosyjskich paliw kopalnych.
Startuje portal e-Budownictwo – jedno okno do wszystkich e-usług dla budownictwa. We wrześniu 2023 roku zacznie też działać nowy portal dla nadzoru budowlanego e-wykonań zastępczych.
Startuje portal e-Budownictwo – jedno okno do wszystkich e-usług dla budownictwa. We wrześniu 2023 roku zacznie też działać nowy portal dla nadzoru budowlanego e-wykonań zastępczych.
Główny Urząd Statystyczny prognozuje, że liczba ludności Polski do roku 2060 r. może zmniejszyć się do 30,9 miliona, czyli spadnie o około 6,9 mln osób. Największy spadek populacji wśród dużych miast zanotuje...
Główny Urząd Statystyczny prognozuje, że liczba ludności Polski do roku 2060 r. może zmniejszyć się do 30,9 miliona, czyli spadnie o około 6,9 mln osób. Największy spadek populacji wśród dużych miast zanotuje Łódź, tracąc 200 tysięcy mieszkańców.
BGK opublikował odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące programu Rozświetlamy Polskę. Nabór wniosków w programie „Rozświetlamy Polskę” potrwa do 18 września do godz. 17.00.
BGK opublikował odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące programu Rozświetlamy Polskę. Nabór wniosków w programie „Rozświetlamy Polskę” potrwa do 18 września do godz. 17.00.
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) na wrześniowym posiedzeniu zdecydowała się obniżyć stopy procentowe o 75 punktów bazowych. Analitycy oczekiwali obniżki, jednak o znacznie mniejszej skali (o 25 punktów bazowych).
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) na wrześniowym posiedzeniu zdecydowała się obniżyć stopy procentowe o 75 punktów bazowych. Analitycy oczekiwali obniżki, jednak o znacznie mniejszej skali (o 25 punktów bazowych).
Naukowcy z Uniwersytetu Illinois opracowali innowacyjną metodę chemicznego uzdatniania wody pitnej. Dzięki niej można nie tylko skutecznie oczyszczać ścieki, ale też odsalać wodę, przy niewielkim zużyciu...
Naukowcy z Uniwersytetu Illinois opracowali innowacyjną metodę chemicznego uzdatniania wody pitnej. Dzięki niej można nie tylko skutecznie oczyszczać ścieki, ale też odsalać wodę, przy niewielkim zużyciu energii.
Druga edycja programu będzie szersza. Z „Ciepłego mieszkania” będą mogły skorzystać m.in. wspólnoty mieszkaniowe. Na program przewidziano ponad 1 mld zł.
Druga edycja programu będzie szersza. Z „Ciepłego mieszkania” będą mogły skorzystać m.in. wspólnoty mieszkaniowe. Na program przewidziano ponad 1 mld zł.
Emisja gazów cieplarnianych z transportu w 70 proc. pochodzi z transportu drogowego. Polska ma jeden z najwyższych wskaźników motoryzacji w Europie. Zmienić to mogłaby większa dostępność transportu publicznego...
Emisja gazów cieplarnianych z transportu w 70 proc. pochodzi z transportu drogowego. Polska ma jeden z najwyższych wskaźników motoryzacji w Europie. Zmienić to mogłaby większa dostępność transportu publicznego i rozwój mikromobilności.
13 września 2023 roku w Courtyard by Marriott Katowice City Center odbędzie się konferencja „Jak uniknąć błędów w projektach poprawy efektywności energetycznej? Studium przypadku”, na którą śląskich przedstawicieli...
13 września 2023 roku w Courtyard by Marriott Katowice City Center odbędzie się konferencja „Jak uniknąć błędów w projektach poprawy efektywności energetycznej? Studium przypadku”, na którą śląskich przedstawicieli spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz biznesu zaprasza VeloBank wraz z ekspertami od transformacji energetycznej.
8 września 2023 roku opublikowano projekt zmian w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, którym powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jedną...
8 września 2023 roku opublikowano projekt zmian w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, którym powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jedną ze zmian jest możliwość szerszego zastosowania elementów drewnianych przy budowie obiektów i doprecyzowanie przepisów związanych z usytuowaniem budynków na działce budowlanej.
Jak powinny przebiegać wybory członków Rady Nadzorczej? Na czym polega jej współpraca z pozostałymi organami spółdzielni? Jaki jest zakres odpowiedzialności prawnej członków rady? Piotr Pałka omówi najważniejsze...
Jak powinny przebiegać wybory członków Rady Nadzorczej? Na czym polega jej współpraca z pozostałymi organami spółdzielni? Jaki jest zakres odpowiedzialności prawnej członków rady? Piotr Pałka omówi najważniejsze aspekty prawne dotyczące tych kwestii podczas szkolenia online 7 listopada 2023 roku.
Ze względu na kryzys na rynku energetycznym, polskie firmy na ogromną skalę inwestują we własne źródła OZE. Zdecydowało się na to już 17 proc. przedsiębiorstw, kolejne 15 proc. ma to w planach na nadchodzący...
Ze względu na kryzys na rynku energetycznym, polskie firmy na ogromną skalę inwestują we własne źródła OZE. Zdecydowało się na to już 17 proc. przedsiębiorstw, kolejne 15 proc. ma to w planach na nadchodzący rok, a 42 proc. zamierza się zdecydować na taką inwestycję w dalszej przyszłości.
Kupując działkę budowlaną dobrze jest sprawdzić, czy pod ziemią nie ma kopalin. Jeśli tak, to na gruncie przewidzianym dotąd pod budownictwo w planie miejscowym, nie można będzie stawiać domów.
Kupując działkę budowlaną dobrze jest sprawdzić, czy pod ziemią nie ma kopalin. Jeśli tak, to na gruncie przewidzianym dotąd pod budownictwo w planie miejscowym, nie można będzie stawiać domów.
7 września w Pile miał miejsce V Kongres Rozwoju Mieszkalnictwa, organizowany przez Krajową Izbę Gospodarki Nieruchomościami. Wydarzenie było połączone z 25-leciem Pilskiego TBS Sp. z o.o. oraz galą finałową...
7 września w Pile miał miejsce V Kongres Rozwoju Mieszkalnictwa, organizowany przez Krajową Izbę Gospodarki Nieruchomościami. Wydarzenie było połączone z 25-leciem Pilskiego TBS Sp. z o.o. oraz galą finałową Inwestycji Roku, podczas której ogłoszono zwycięzców konkursu.
NSA orzekł, że błąd w segregacji odpadów, stwierdzony nawet jednorazowo, upoważnia wójta do podwyższenia opłaty śmieciowej. Według sądu, nie jest w tym przypadku konieczne stwierdzenie, że zobowiązany...
NSA orzekł, że błąd w segregacji odpadów, stwierdzony nawet jednorazowo, upoważnia wójta do podwyższenia opłaty śmieciowej. Według sądu, nie jest w tym przypadku konieczne stwierdzenie, że zobowiązany cyklicznie narusza obowiązek segregacji śmieci.
Do 31 października 2023 roku jednostki samorządu terytorialnego i ich związki mogą składać wnioski w ramach unijnego programu FEnIKS o dofinansowanie projektów odbetonowania przestrzeni miejskich. Minimalna...
Do 31 października 2023 roku jednostki samorządu terytorialnego i ich związki mogą składać wnioski w ramach unijnego programu FEnIKS o dofinansowanie projektów odbetonowania przestrzeni miejskich. Minimalna wysokość wsparcia to 500 tys. zł, wkład własny – 15 proc. wartości projektu.
Nowe rozporządzenie rządu zobowiązało sprzedawców energii elektrycznej do udzielenia w tym roku jednorazowego upustu cenowego gospodarstwom domowym. Każde z nich może liczyć na ponad 120 zł netto obniżki,...
Nowe rozporządzenie rządu zobowiązało sprzedawców energii elektrycznej do udzielenia w tym roku jednorazowego upustu cenowego gospodarstwom domowym. Każde z nich może liczyć na ponad 120 zł netto obniżki, co oznacza jeden miesięczny rachunek „za darmo”.
15 września 2023 roku weszły w życie przepisy, które umożliwiają sprzedawcom wystawianie e-paragonów przy użyciu platformy Ministerstwa Finansów. Zainteresowani mogą pobrać na telefon ministerialną aplikację...
15 września 2023 roku weszły w życie przepisy, które umożliwiają sprzedawcom wystawianie e-paragonów przy użyciu platformy Ministerstwa Finansów. Zainteresowani mogą pobrać na telefon ministerialną aplikację e-paragony - resort uruchomi swój HUB paragonowy. Nowe rozwiązanie jest dobrowolne dla sprzedawców.
System ochrony przeciwpożarowej budynku składa się z wielu elementów i tylko ich regularna kontrola daje pewność, że w razie niebezpieczeństwa wszystko zadziała prawidłowo. W Polsce częstotliwość dokonywania...
System ochrony przeciwpożarowej budynku składa się z wielu elementów i tylko ich regularna kontrola daje pewność, że w razie niebezpieczeństwa wszystko zadziała prawidłowo. W Polsce częstotliwość dokonywania przeglądów instalacji ppoż. regulują przepisy.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.administrator24.info. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.administrator24.info oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.