16 mld z NFOŚiGW na inwestycje prośrodowiskowe w 2025 roku

NFOŚiGW planuje przeznaczyć na inwestycje prośrodowiskowe 16 mld zł, fot. Pixabay
W 2025 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje przeznaczyć na inwestycje prośrodowiskowe 16 mld zł. Większość środków ma zostać przeznaczona na transformację niskoemisyjną i ochronę powietrza.
Prezes NFOŚiGW, Dorota Zawadzka-Stępniak poinformowała, że plan finansowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 2025 rok przewiduje przeznaczenie 12,4 mld zł na dotacje, a na pożyczki i wejścia kapitałowe ma być to 3,6 mld zł.
Nowa strategia Funduszu bazuje na czterech filarach:
- transformacji energetycznej,
- ochronie powietrza,
- gospodarce w obiegu zamkniętym
- ochronie bioróżnorodności
oraz pięciu priorytetach horyzontalnych związanych m.in. z adaptacją do zmian klimatu, monitoringiem środowiska, edukacją ekologiczną.
Niskoemisyjna transformacja i ochrona powietrza
Prezes NFOŚiGW poinformowała, że „biorąc pod uwagę skalę środków, które są albo w naszej dyspozycji, albo w środkach zewnętrznych, to ok. 80 proc. z nich zostanie przeznaczone na szeroko pojętą transformację niskoemisyjną i ochronę powietrza.” Fundusz będzie kontynuować i inicjować wsparcie związane m.in. z odnawialnymi źródłami energii, magazynami energii w tym wielkoskalowymi, a także z magazynami ciepła. Fundusz będzie też wspierać efektywność energetyczną budynków. "Mieliśmy już szkoły, budynki użyteczności publicznej, ale myślimy też o uruchomieniu programu dedykowanego szpitalom" – dodała prezes Zawadzka-Stępniak.
W obszarze programów termomodernizacyjnych budynków użyteczności publicznej, NFOŚiGW zamierza popularyzować formułę ESCO/EPC. Model ESCO jest formą realizacji inwestycji, w której prywatny podmiot przeprowadza termomodernizację i optymalizację zużycia energii np. budynku, a właściciel spłaca tę inwestycję z uzyskanych oszczędności. Dużą korzyścią z takiego rozwiązania jest fakt, że zamawiający nie musi angażować własnych zasobów finansowych.
Fundusz widzi swoją rolę we wspieraniu modernizacji sieci energetycznych, zarówno przesyłowych, jak i dystrybucyjnych. Ma on także inwestować w rozwój stacji ładowania pojazdów elektrycznych. "Mamy już zgodę Funduszu Modernizacyjnego na uruchomienie takiego programu" – poinformowała prezes. NFOŚiGW ma wspierać też procesy kogeneracyjne ze wskazaniem na kogenerację nie tylko sektora ciepłowniczego, ale też kogenerację energetyki i przemysłu. Takie dwa programy są i będą finansowane.
Energia dla wsi
Programy mają również dotyczyć np. wsparcia OZE w ciepłownictwie oraz na obszarach wiejskich - program „Energia dla wsi”. "Chcemy iść w kierunku programów, które systemowo zmieniają polską energetykę. Nie zapomnimy o prosumentach, samowystarczalności energetycznej. Rozważamy taki program w kontekście Funduszu Modernizacyjnego dedykowany wspólnotom i spółdzielniom energetycznych" –powiedziała prezes Zawadzka-Stępniak.
Może Cię zainteresuje: Wycofanie się z Kredytu na Start - jak to wpłynie na TBS-y
Już 3 lutego br. rozpocznie się drugi nabór wniosków w programie priorytetowym „Energia dla wsi”. Na dofinansowanie instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym także magazynów energii, zaplanowano 1 mld zł. Wsparcie z programu Energia dla wsi można uzyskać na budowę:
- instalacji fotowoltaicznych,
- instalacji wiatrowych,
- elektrowni wodnych,
- biogazowni/ biogazowni rolniczych w warunkach wysokosprawnej kogeneracji,
- magazynu energii (pod warunkiem zintegrowania ze źródłem realizowanym w ramach jednej z powyższych inwestycji).
Beneficjentami programu mogą być rolnicy oraz spółdzielnie energetyczne lub jej członkowie. Intensywność pomocy uzależniona jest między innymi od rodzaju podmiotu ubiegającego się o wsparcie, rodzaju instalacji OZE i jej mocy. Można będzie uzyskać dotację w wysokości od 45 proc. do 65 proc. kosztów kwalifikowanych oraz pożyczkę, maksymalnie do 100 proc. kosztów kwalifikowanych projektu.
Finansowanie programu pochodzi ze środków Funduszu Modernizacyjnego. Szacuje się, że do Polski z Funduszu Modernizacyjnego w latach 2021-30 może trafić ok. 60 mld zł. Zgodnie z ustawą o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, funkcję Krajowego Operatora Funduszu Modernizacyjnego pełni NFOŚiGW.
Czyste Powietrze i Mój Prąd
W obszarze programów związanych z ochroną powietrza kontynuowane będzie "Czyste Powietrze" i "Mój Prąd", a w lutym 2025 roku ma wystartować nowy program wsparcia samochodów elektrycznych. Prezes Funduszu zapowiedziała, że w 2025 roku realizowany ma być program budowy ogólnodostępnych stacji ładowania dla elektrycznych ciężarówek na sieci TEN-T, a także infrastruktury tankowania wodorem.
Fundusz nie zapomina o adaptacji do zmian klimatu, na które Polsce przysługuje z funduszy europejskich ponad 2 mld euro. Na wsparcie mogą liczyć samorządy, miasta w opracowaniu planów adaptacji czy rozwój monitoringu środowiskowego".
W okresie styczeń-listopad 2024 roku NFOŚiGW wypłacił 12,2 mld zł na finansowanie ochrony środowiska, z tego 9,9 mld zł ze środków własnych i 2,3 mld zł ze środków zewnętrznych (m.in. POiŚ 2014-2020, FEnIKS) obsługiwanych przez NFOŚiGW. Ze środków własnych w formie dotacyjnej wypłacono 9 mld zł, a formie pożyczek 0,9 mld zł.
Źródło: samorzad.pap.pl; NFOŚiGW