Nowelizacja prawa restrukturyzacyjnego ma pomóc zadłużonym firmom

Polska, podobnie jak wszystkie kraje członkowskie UE, powinna implementować dyrektywę o restrukturyzacji zapobiegawczej już w lipcu 2022 r. Termin ten nie został dotrzymany, jednak polski porządek prawny od 2016 r. praktycznie w pełni odpowiada wymogom wyżej wspomnianej dyrektywy. Dlatego jej wdrożenie jest określane jako polityka drugiej szansy, czyli ratowanie firm, a nie likwidacja.

Test zaspokojenia

4 lipca br. na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt odpowiednich zmian w ustawach Prawo restrukturyzacyjne oraz Prawo upadłościowe. Przewiduje on 18-miesięczne vacatio legis, a to oznacza, że wdrożenie przez Polskę dyrektywy o restrukturyzacji zapobiegawczej może nastąpić w 2024 r. Regulacje są obecnie na etapie opiniowania.

Najważniejsza zmiana to wprowadzenie instytucji tzw. testu zaspokojenia, które będzie osią całego postępowania restrukturyzacyjnego. Na bazie tego dokumentu wierzyciele będą mogli zdecydować, czy lepsza jest dla nich upadłość i likwidacja przedsiębiorcy, czy jednak powinni dać mu szansę na restrukturyzację, ponieważ wtedy ich roszczenia będą zaspokojone na wyższym poziomie. Test ten  będzie wyzwaniem dla doradców restrukturyzacyjnych, gdyż to oni będą musieli go przeprowadzić.

Może Cię zainteresuje: Dyrektywa o cyfrowych platformach pracy i jej wpływ na polski rynek pracy

Według ekspertów te zmiany spowodują, że restrukturyzacja będzie droższa, gdyż konieczne będzie zlecenie i przygotowanie testu zaspokojenia. Jednak jest on nowym narzędziem negocjacji w zakresie przyjmowania ostatecznych propozycji układowych. Daje on z jednej strony pewne minimalne gwarancje dla wierzycieli, a z drugiej – dłużnicy i nadzorcy zarządcy zyskują narzędzie do mediowania oraz  negocjowania ostatecznej treści układu.

Układ dla wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo

Ważną zmianą w nowych przepisach będzie objęcie układem z mocy prawa wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo. Nowy paragraf jest więc odejściem od zasady, że wierzyciel zabezpieczony rzeczowo (np. bank posiadający hipotekę) zawsze jest uprzywilejowany i może podjąć decyzję o wyjściu spod układu.

Według dyrektywy wierzyciele, również ci zabezpieczeni rzeczowo, mają uczestniczyć w restrukturyzacji. Należy im jedynie zagwarantować, że na koniec dnia w ramach wykonywania układu taki wierzyciel hipoteczny nie będzie potraktowany gorzej, niż kiedy zdecydowałby zaspokoić swoje roszczenia z przedmiotu zabezpieczenia.

Założenia dyrektywy 2019/1023, popularnie zwanej dyrektywą drugiej szansy, obejmują też m.in. zmianę warunków zatwierdzania planu restrukturyzacji wbrew sprzeciwowi grupy wierzycieli oraz konieczność zapewnienia dostępu do tzw. narzędzi wczesnego ostrzegania w przypadkach, gdy dłużnik nie dokonał określonych płatności. Dotyczy ona także zachęt dla osób mających stosowne informacje o dłużniku (jak np. księgowi czy organy podatkowe), aby sygnalizowały mu niekorzystne zmiany widoczne w jego firmie. Nowe rozwiązania prawne mają na celu uchronić wierzycieli przed niektórymi naruszeniami ze strony dłużników. 

Może Cię zainteresuje: Małżonkowie - notariusz i syndyk - nie mogą umówić się co do rozliczania kosztów nieruchomości

Postępowania restrukturyzacyjne w Polsce

W I półroczu 2022 r. w Polsce otwarto ponad 850 postępowań restrukturyzacyjnych, podczas gdy w całym 2021 r. było ich ok. 1,8 tys. W tym roku liczba na półmetku jest więc nieco niższa, co jednak nie oznacza, że poprawiło się otoczenie rynkowe, a polskie firmy są w lepszej kondycji finansowej.

Należy pamiętać, że wprowadzenie w życie Krajowego Rejestru Zadłużonych spowodowało, że cała restrukturyzacja przeniosła się do internetu. Postępowania toczą się w systemie teleinformatycznym, a ten nie jest jeszcze w pełni funkcjonalny. Dlatego widać mankamenty w obsłudze tego systemu, zarówno po stronie sądów, jaki i po stronie doradców restrukturyzacyjnych.

Eksperci podkreślają, że wysoka liczba restrukturyzacji nie jest powodem do obaw, ponieważ oznacza to dużą liczbę firm, którym udało się uniknąć ogłoszenia upadłości. Otworzenie restrukturyzacji, a nawet przyjęcie układu jest wyzwaniem. Największym zaś jest odbudować biznes w znaczeniu operacyjnym. Sukcesem jest taki układ, który uda się dzięki restrukturyzacji przyjąć, a następnie wykonać.

Źródło: Newseria Biznes

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!